Ảnh minh họa. (Nguồn: presstv)
Ngày 20/11, Ủy ban Đánh giá kinh tế và an ninh Mỹ - Trung (USCC) đánh giá môi trường cho các doanh nghiệp nước ngoài kém thân thiện, các quy định thương mại mang tính thiên vị và chi tiêu quốc phòng tăng cao của Trung Quốc là những yếu tố làm gia tăng căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington trong năm nay.
Báo cáo thường niên của USCC trình lên Quốc hội Mỹ cũng nhận định "mối quan hệ an ninh Mỹ - Trung phần lớn là xấu đi trong năm 2014," đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng gia tăng trên Biển Đông và Hoa Đông.
USCC viện dẫn đến các tranh chấp lãnh thổ - lãnh hải giữa Trung Quốc với hai đồng minh của Mỹ là Philippines và Nhật Bản cũng như việc các máy bay và tàu quân sự Trung Quốc đã đối đầu với máy bay và tàu Mỹ "nhiều lần kể từ cuối năm 2013."
Trong những lần đụng độ này, phía Trung Quốc đã cho thấy cách hành xử "không an toàn, không chuyên nghiệp và hung hăng có thể dẫn đến thiệt hại về người hay một cuộc khủng hoảng chính trị lớn."
USCC cũng cho biết Chính phủ của Chủ tịch Tập Cận Bình đã có sự đầu tư đáng kể củng cố tiềm lực quốc phòng.
Trong hai thập kỷ qua, Bắc Kinh đã liên tục duy trì mức tăng chi tiêu quân sự ở mức hai con số. Chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc trong năm nay tăng 12,2% so với năm ngoái, đưa tổng mức ngân sách quốc phòng dự kiến lên khoảng 131,6 tỷ USD.
Số lượng tàu ngầm của Trung Quốc đã tăng mạnh, từ mức một tàu hồi năm 2000 lên gần 40 tàu trong năm nay.
Chủ tịch USCC Dennis Shea nhận định sự đầu tư này đang dần cho phép Trung Quốc thách thức ưu thế vượt trội của Mỹ tại khu vực phía Tây Thái Bình Dương cũng như chuyển cán cân quyền lực khu vực nghiêng về phía Bắc Kinh.
Từ thực tế này, USCC kêu gọi quốc hội tăng ngân sách cho sự hiện diện của Hải quân Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương nhằm duy trì khả năng sẵn sàng cao và "đối trọng với năng lực quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc."
Trên khía cạnh kinh tế, USCC cho biết tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc phụ thuộc chủ yếu vào xuất khẩu, một chính sách được đồng nội tệ được định giá thấp hơn giá trị thực "chống lưng," giúp Bắc Kinh duy trì một lượng dự trữ ngoại tệ mạnh và khiến cán cân thương mại toàn cầu mất cân bằng.
Bất chấp việc Washington đã vận dụng tới các công cụ ngoại giao và pháp luật, các vi phạm thương mại của Bắc Kinh vẫn tiếp diễn và làm mất cân bằng kim ngạch thương mại song phương.
Bên cạnh đó, năm 2014, lần đầu tiên dòng đầu tư trực tiếp từ Trung Quốc đổ vào Mỹ đã vượt đầu tư từ Mỹ vào Trung Quốc.
Báo cáo cho rằng đây là ảnh hưởng từ việc các công ty nước ngoài phải đối mặt với một môi trường đầu tư không thân thiện tại cường quốc châu Á này./.
