Để việc sử dụng điện vừa hiệu quả, vừa tiết kiệm, Bộ Công Thương đã đưa ra10 mô hình ESCO (dịch vụ năng lượng, xây dựng, lắp đặt, vận hành, bảo trì, tốiưu hóa máy nước nóng năng lượng Mặt Trời và đóng góp tài chính với doanhnghiệp), thực hiện thí điểm nhằm giúp tiết kiệm điện năng, vừa giảm thiểu khíthải, bảo vệ môi trường.
Mô hình thông minh
Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Công ty Solar-BK, đơn vị phối hợpvới Bộ Công Thương thực hiện thí điểm mô hình này, phương án giám sát điện nănghàng tháng một cách hiệu quả khi áp dụng mô hình ESCO là dựa vào việc tích hợphệ thống điều khiển thông minh, giám sát và thu thập dữ liệu từ xa (SCADA).Trong đó, tủ điều khiển BlogiK của toàn hệ thống cho phép điều khiển, giám sátthu thập dữ liệu từ xa, sử dụng công cụ máy tính để phân tích, giám sát tìnhhình hoạt động của hệ thống bao gồm nhiệt độ, lưu lượng tải, tình trạng thiếtbị… Việc này được thực hiện nhờ các cảm biến gắn vào hệ thống bao gồm cảm biếnnhiệt độ, cảm biến lưu lượng dòng chảy, cảm biến công suất, các thông số cầnthiết được ghi nhận và lưu lại, sau đó thông tin sẽ được phân tích và xử lý.
Ngoài ra, hệ thống này còn cung cấp chức năng cập nhật, nâng cấp các chếđộ điều khiển, các thông số cài đặt sao cho tối ưu và hiệu quả nhất. Với khảnăng cập nhật các chương trình điều khiển trực tuyến, nhân viên phụ trách có thểnâng cấp chương trình điều khiển của hệ thống, mà không cần trực tiếp đến côngtrình.
Thông qua phân tích của Scada, nhân viên phụ trách cập nhật các thay đổikịp thời giúp cho hệ thống luôn hoạt động tối ưu nhất. Bên cạnh đó, website chủcó nhiệm vụ tập hợp, lưu trữ và hiển thị các thông tin của hệ thống máy nướcnóng năng lượng mặt trời có tích hợp chức năng SCADA. Website này do Bộ CôngThương đầu tư và giám sát, giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm tra và truy xuất dữliệu về tình trạng hoạt động của hệ thống, việc kiểm toán năng lượng thuận lợivà dễ dàng hơn.
Với hệ thống này, doanh nghiệp không cần vốn đầu tư ban đầu để lắp đặt,thu lợi nhuận từ nguồn vốn nhàn rỗi, được ESCO chia sẻ khoản tiết kiệm hàngtháng từ 10%-30%, tùy theo khoản đặt cọc ban đầu của doanh nghiệp và doanhnghiệp sẽ hoàn toàn sở hữu hệ thống sau khi kết thúc hợp đồng với ESCO.
Mặt khác, ứng với toàn bộ 10 dự án ESCO, với dung tích 15m3/công trình,nhiệt độ cung cấp đến 60 độ C, hệ số tiết kiệm năng lượng trung bình 65% giúptiết kiệm so với hệ thống đun nước nóng thông thường (dùng thiết bị điện – máynước nóng điện) khoảng hơn 2000 Mwh.
Theo số liệu từ RETScreen, điện năng tiết kiệm ở Việt Nam sẽ giảm thiểuphát thải 0,362 tấn CO2/MWh. Như vậy, khi dự án đi vào hoạt động có thể giảm hơn800 tấn CO2/năm phát thải vào môi trường, đạt hơn 4.0 tấn CO 2 trong 5 năm. Consố này tương đương con số phát thải CO2 vào môi trường khi sử dụng gần 9333thùng dầu thô (1 thùng = 42gallon USA = 158.987 lít) hay khoảng 410 héc ta rừngcần trồng thêm để hấp thụ hết lượng khí CO2 phát thải.
Tiết kiệm hơn 60% chi phí cho doanh nghiệp
Thời gian qua, mô hình ESCO đã được 10 đơn vị khách sạn, trường học và nhàmáy sản xuất áp dụng. Ông Huỳnh Văn Phát, Giám đốc Khách sạn Đệ Nhất, TP. Hồ ChíMinh cho biết, khách sạn lắp đặt hệ thống ESCO điều khiển hệ thống máy nước nóngnăng lượng mặt trời được 3 năm. Hệ thống này mang lại lợi ích rất nhiều chokhách sạn. Trước khi áp dụng mô hình này, lượng điện tiêu thụ khoảng 146.000Kwh/năm. Sau khi lắp đặt hệ thống này, lượng điện tiêu thụ chỉ chiếm 22.000Kwh/năm. Tính ra, khách sạn tiết kiệm được hơn 270 triệu đồng tiền điện/năm. Hơnnữa, hệ thống này được kết nối với buồng điều khiển, khách sạn chỉ cần 1 nhânviên điều khiển toàn bộ hệ thống, từ thu thập đến xử lý và lưu trữ dữ liệu. Mặtkhác, qua hệ thống này, mọi biến đổi trong máy móc vận hành đều được lưu lại, đểcông nhân bảo trì kịp lúc, tăng cao tuổi thọ của máy nước nóng.
Còn ông Nguyễn Đình Thành, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Du lịch ViệtNam Vitours phấn khởi giới thiệu về hệ thống ESCO, Vitours chỉ mới lắp đặt hệthống ESCO được 4 tháng, nhưng hiệu quả thể hiện rõ rệt. Công ty không phải chivốn đầu tư hệ thống ban đầu. Mỗi tháng, công ty nhận được 20% tiền tiết kiệmhàng tháng (trên số tiền đặt cọc ban đầu). Ngoài ra, công ty cũng tiết kiệm đượchơn 60% tiền điện mỗi tháng so với chưa lắp đặt hệ thống này.
Với hệ thống này, công ty tiết kiệm thời gian và nhân công quản lý so vớitrước đây (vài tháng phải chia công nhân súc các bình điện đun nước nóng). Kháchdu lịch cũng yên tâm và thoải mái hơn khi đến khách sạn sử dụng nước nóng đunbằng năng lượng tự nhiên. Hơn nữa, các lãnh đạo công ty đều thấy được từng chitiết nhỏ của hệ thống, những con số chênh lệch được lưu lại trên bộ điều khiểnhệ thống để điều hành hợp lý hơn./.
Mô hình thông minh
Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Công ty Solar-BK, đơn vị phối hợpvới Bộ Công Thương thực hiện thí điểm mô hình này, phương án giám sát điện nănghàng tháng một cách hiệu quả khi áp dụng mô hình ESCO là dựa vào việc tích hợphệ thống điều khiển thông minh, giám sát và thu thập dữ liệu từ xa (SCADA).Trong đó, tủ điều khiển BlogiK của toàn hệ thống cho phép điều khiển, giám sátthu thập dữ liệu từ xa, sử dụng công cụ máy tính để phân tích, giám sát tìnhhình hoạt động của hệ thống bao gồm nhiệt độ, lưu lượng tải, tình trạng thiếtbị… Việc này được thực hiện nhờ các cảm biến gắn vào hệ thống bao gồm cảm biếnnhiệt độ, cảm biến lưu lượng dòng chảy, cảm biến công suất, các thông số cầnthiết được ghi nhận và lưu lại, sau đó thông tin sẽ được phân tích và xử lý.
Ngoài ra, hệ thống này còn cung cấp chức năng cập nhật, nâng cấp các chếđộ điều khiển, các thông số cài đặt sao cho tối ưu và hiệu quả nhất. Với khảnăng cập nhật các chương trình điều khiển trực tuyến, nhân viên phụ trách có thểnâng cấp chương trình điều khiển của hệ thống, mà không cần trực tiếp đến côngtrình.
Thông qua phân tích của Scada, nhân viên phụ trách cập nhật các thay đổikịp thời giúp cho hệ thống luôn hoạt động tối ưu nhất. Bên cạnh đó, website chủcó nhiệm vụ tập hợp, lưu trữ và hiển thị các thông tin của hệ thống máy nướcnóng năng lượng mặt trời có tích hợp chức năng SCADA. Website này do Bộ CôngThương đầu tư và giám sát, giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm tra và truy xuất dữliệu về tình trạng hoạt động của hệ thống, việc kiểm toán năng lượng thuận lợivà dễ dàng hơn.
Với hệ thống này, doanh nghiệp không cần vốn đầu tư ban đầu để lắp đặt,thu lợi nhuận từ nguồn vốn nhàn rỗi, được ESCO chia sẻ khoản tiết kiệm hàngtháng từ 10%-30%, tùy theo khoản đặt cọc ban đầu của doanh nghiệp và doanhnghiệp sẽ hoàn toàn sở hữu hệ thống sau khi kết thúc hợp đồng với ESCO.
Mặt khác, ứng với toàn bộ 10 dự án ESCO, với dung tích 15m3/công trình,nhiệt độ cung cấp đến 60 độ C, hệ số tiết kiệm năng lượng trung bình 65% giúptiết kiệm so với hệ thống đun nước nóng thông thường (dùng thiết bị điện – máynước nóng điện) khoảng hơn 2000 Mwh.
Theo số liệu từ RETScreen, điện năng tiết kiệm ở Việt Nam sẽ giảm thiểuphát thải 0,362 tấn CO2/MWh. Như vậy, khi dự án đi vào hoạt động có thể giảm hơn800 tấn CO2/năm phát thải vào môi trường, đạt hơn 4.0 tấn CO 2 trong 5 năm. Consố này tương đương con số phát thải CO2 vào môi trường khi sử dụng gần 9333thùng dầu thô (1 thùng = 42gallon USA = 158.987 lít) hay khoảng 410 héc ta rừngcần trồng thêm để hấp thụ hết lượng khí CO2 phát thải.
Tiết kiệm hơn 60% chi phí cho doanh nghiệp
Thời gian qua, mô hình ESCO đã được 10 đơn vị khách sạn, trường học và nhàmáy sản xuất áp dụng. Ông Huỳnh Văn Phát, Giám đốc Khách sạn Đệ Nhất, TP. Hồ ChíMinh cho biết, khách sạn lắp đặt hệ thống ESCO điều khiển hệ thống máy nước nóngnăng lượng mặt trời được 3 năm. Hệ thống này mang lại lợi ích rất nhiều chokhách sạn. Trước khi áp dụng mô hình này, lượng điện tiêu thụ khoảng 146.000Kwh/năm. Sau khi lắp đặt hệ thống này, lượng điện tiêu thụ chỉ chiếm 22.000Kwh/năm. Tính ra, khách sạn tiết kiệm được hơn 270 triệu đồng tiền điện/năm. Hơnnữa, hệ thống này được kết nối với buồng điều khiển, khách sạn chỉ cần 1 nhânviên điều khiển toàn bộ hệ thống, từ thu thập đến xử lý và lưu trữ dữ liệu. Mặtkhác, qua hệ thống này, mọi biến đổi trong máy móc vận hành đều được lưu lại, đểcông nhân bảo trì kịp lúc, tăng cao tuổi thọ của máy nước nóng.
Còn ông Nguyễn Đình Thành, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Du lịch ViệtNam Vitours phấn khởi giới thiệu về hệ thống ESCO, Vitours chỉ mới lắp đặt hệthống ESCO được 4 tháng, nhưng hiệu quả thể hiện rõ rệt. Công ty không phải chivốn đầu tư hệ thống ban đầu. Mỗi tháng, công ty nhận được 20% tiền tiết kiệmhàng tháng (trên số tiền đặt cọc ban đầu). Ngoài ra, công ty cũng tiết kiệm đượchơn 60% tiền điện mỗi tháng so với chưa lắp đặt hệ thống này.
Với hệ thống này, công ty tiết kiệm thời gian và nhân công quản lý so vớitrước đây (vài tháng phải chia công nhân súc các bình điện đun nước nóng). Kháchdu lịch cũng yên tâm và thoải mái hơn khi đến khách sạn sử dụng nước nóng đunbằng năng lượng tự nhiên. Hơn nữa, các lãnh đạo công ty đều thấy được từng chitiết nhỏ của hệ thống, những con số chênh lệch được lưu lại trên bộ điều khiểnhệ thống để điều hành hợp lý hơn./.
Hồng Nhung (TTXVN)
