Nhà sàn Bác Hồ trong Phủ Chủ tịch. (1998). (Ảnh: Đình Na/TTXVN) Cách đây 56 năm, ngày 17/5/1958, ngôi nhà sàn Bác Hồ tại Phủ Chủ tịch đã được khánh thành vào dịp kỷ niệm 68 năm ngày sinh nhật Bác.
Nhà sàn Bác Hồ đã đi vào tiềm thức, trái tim mọi người dân Việt Nam như một di sản văn hóa, tinh thần vô giá.
Thể theo nguyện vọng của Bác Hồ, cán bộ, chiến sỹ phục vụ đã dựng ngôi nhà sàn hai gian bên bờ hồ dưới tán cây trong vườn Phủ Chủ tịch để làm nơi Bác ở và làm việc.
Nơi đây đã chứng kiến biết bao sự kiện lịch sử trọng đại, có ý nghĩa lớn lao trong những thời điểm cuối trong cuộc đời cách mạng của Người.
Từ mái nhà này, hệ thống tư duy chính trị vô cùng quan trọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tỏa sáng. Chính nơi đây, Người đã ngày đêm suy nghĩ để cùng Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị đề ra đường lối chiến lược, sách lược cho cách mạng Việt Nam; lãnh đạo nhân dân tiếp tục vượt qua khó khăn, thử thách để thực hiện tốt nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội trên thế giới.
Ngôi nhà sàn là biểu tượng của phong cách và lối sống giản dị của một vị lãnh tụ hết lòng vì nhân dân.
[Triển lãm "60 năm Nhà sàn Bác Hồ trong Khu Phủ Chủ tịch"]
Chính Người gợi ý cho kiến trúc sư tận dụng vách ngăn hai phòng làm giá sách, vừa tiết kiệm, vừa dễ sử dụng.
Bác còn dặn nhà làm bằng gỗ bình thường, loại gỗ làm tà vẹt đường sắt. Bên dưới xây bệ ximăng thấp, trên lát ván tạo thành những hàng ghế băng dài cho các cháu thiếu nhi vào chơi, thăm Bác có đủ chỗ ngồi.
Ngày khánh thành nhà sàn, Bác khen ngợi: các chú làm như thế là nhanh, tốt, đảm bảo thời gian, nhưng còn khuyết điểm là tốn kém. Bác nói, nước ta còn chưa giàu, dân ta còn khổ, chưa đủ nhà ở, Bác ở như thế này là quá tốt rồi.
Ngôi nhà được làm giống như nhà sàn Bác đã làm việc ở chiến khu Việt Bắc: gọn ghẽ, mộc mạc, bình dị.
Tầng dưới Bác dùng để làm việc, tiếp khách và họp Bộ Chính trị. Tầng trên là nơi làm việc và sinh hoạt của Người với nhưng đồ dùng thật đơn sơ: một chiếc bàn, giá sách, giường gỗ cá nhân, tấm chăn đơn, chiếc chiếu cói, cây quạt cọ, chai nước lọc...
Nhà thơ Tố Hữu đã khắc họa trong trường ca “Theo chân Bác”: Nhà gác đơn sơ một góc vườn/Gỗ thường mộc mạc chẳng mùi sơn/Giường mây chiếu cói, đơn chăn gối/Tủ nhỏ, vừa treo mấy áo sờn.”
Cảm nhận về ngôi nhà sàn, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói: “Cái nhà sàn đơn sơ của Bác vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng, trong lúc tâm hồn của Bác lộng gió thời đại thì cái nhà nho nhỏ đó luôn luôn lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn, một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao!”
Việc Bác chọn ngôi nhà gỗ nhỏ bé, giản đơn khi đã là nguyên thủ quốc gia là biểu trưng sinh động cho phong cách sống của một con người thanh tao, khiêm tốn, bình dị đạt đến độ mẫu mực và cảm hóa được tình cảm của con người.
Di tích nhà sàn là nơi thể hiện sâu sắc nhất, đậm nét nhất cuộc sống đời thường vô cùng bình dị, cần kiệm liêm chính của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Di tích nhà sàn là một trong những trường học sinh động thực tiễn sâu sắc về tư tưởng tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Góp phần quan trọng trong việc tuyên truyền giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh. Khi vào đây khách thăm quan được nghe những câu chuyện kể về Bác Hồ và những câu chuyện kể đó gắn với những tài liệu hiện vật nên có sức thuyết phục, sức hấp dẫn và sự cảm hóa sâu sắc đối với bất kỳ khách thăm quan nào đến với khu di tích.
Ai đã từng một lần vào thăm nhà sàn của Bác, dù là đồng bào trong nước, kiều bào ở nước ngoài hay khách quốc tế khắp năm châu, cũng đều xúc động và cảm phục về nhân cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nếp sống thanh cao, giản dị trong một tầm suy nghĩ sâu sắc mãi mãi là bài học lớn cho mỗi người chúng ta.
Cũng trong ngôi nhà sàn này, Người đã viết bản Di chúc lịch sử, để lại muôn vàn tình thân yêu cho toàn dân, toàn Đảng, toàn thể bộ đội, cho các cháu thiếu niên và nhi đồng. Và cũng từ nơi này, Người đã ra đi.
Cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành huyền thoại. Ngôi nhà sàn - nơi Người ở và làm việc tại Phủ Chủ tịch cũng đi vào huyền thoại.
Ngôi nhà sàn Bác Hồ mãi trở thành biểu tượng của phong cách đạo đức Hồ Chí Minh. Không một ai đến thăm nơi ở khiêm nhường này mà không trào dâng niềm cảm xúc vĩ đại của một nhân cách văn hóa lớn đã trở thành huyền thoại ngay trong cuộc sống đời thường của mình./.
