Trước cuộc tranh luận tay đôi cuối cùng về chính sách ngoại giao giữa hai ứng viên Tổng thống Mỹ, đương kim Tổng thống của đảng Dân chủ Barack Obama và ứng viên đảng Cộng hòa Mitt Romney, tờ New York Times nói rằng việc Mỹ mới đạt được bước tiến đột phá với Iran mới đây cũng có thể được đưa vào cuộc đấu, bên cạnh chính sách ngoại giao về Trung Đông, Trung Quốc và Nga. Cuộc tranh luận, với tiêu điểm là các vấn đề quốc tế, sẽ là cơ hội cuối để mỗi người vạch ra nền tảng chính sách của mình và công kích đối thủ trước hàng chục triệu cử tri Mỹ đang theo dõi qua sóng truyền hình, khi chỉ 15 ngày nữa là diễn ra cuộc bầu cử Mỹ. Với cả 2 bên đều thừa nhận rằng cuộc đua trong ngày 6/11 sẽ diễn ra khá chật vật, và giới quan sát đều đồng tình rằng 2 cuộc tranh luận trước kết thúc với tỉ số 1-1, có thể thấy họ đã đặt cược không nhỏ vào cuộc tranh luận cuối. Dẫn lời một số quan chức giấu tên, tờ NYT cho biết phía Iran đã đồng ý hội đàm trực tiếp với Mỹ về chương trình hạt nhân của Tehran, sau nhiều năm bí mật đàm phán giữa đôi bên. Phía Iran nói rằng các cuộc hội đàm này sẽ chỉ diễn ra sau cuộc bầu cử Mỹ, khi họ biết rõ ai sẽ làm Tổng thống. Nhà Trắng lập tức bác tin đôi bên đã đạt được thỏa thuận, nói rằng họ vẫn đang nghiên cứu một "giải pháp ngoại giao". “Hoàn toàn không đúng khi nói Mỹ và Iran đã đồng ý đàm phán trực tiếp hay tổ chức bất kỳ cuộc đàm phán nào sau bầu cử Mỹ" - phát ngôn viên Hội đồng Anh ninh Quốc gia Tommy Vietor tuyên bố. NYT loan tin ngay khi 2 ứng viên Mỹ chuẩn bị tranh luận lần cuối, Obama đang tập hợp đội của ông tại Trại David ở Maryland, trong khi Romney nghiên cứu chiến thuật ở Boca Raton, Florida. Romney cũng nhân cơ hội để kêu gọi sự ủng hộ từ các nhà tài trợ giàu có thêm một lần chót. Cụ thể, Romney đã tham gia sự kiện gây quỹ cuối của ông diễn ra vào thứ Bảy tuần trước ở Palm Beach.
Ông Obama tập hợp lực lượng ở Trại David (Nguồn: AFP)
Obama đã tham dự sự kiện gây quỹ cuối cùng vào đầu tháng này. Với việc 2 ứng cử viên chính đã ngừng vận động tranh cử, trách nhiệm sẽ đổ lên vai những viên phó của họ trong việc gây ảnh hưởng. Phó Tổng thống Joe Biden đang ở Orlando, Florida, để vận động cử tri trước khi đặt chân tới một sự kiện khác ở St. Augustine. "Chúng tôi muốn tới trung tâm của tâm chấn" - Biden nói, có ý nhắc tới việc hành lang Orlando-Tampa là khu vực quan trọng nhất của Florida, bang dao động phiếu bầu lớn nhất ở Mỹ. Phe Cộng hòa cũng rất ưu tiên Florida. Romney và Paul Ryan đã cùng nhau lên sân khấu trong ngày thứ Sáu tuần trước tại buổi vận động diễn ra ở bãi biển Daytona. Tiếp đó Ryan sẽ đi vận động tại nhiều bang trong ngày thứ Bảy, từ khu chiến địa quan trọng Florida tới Pennsylvania - một bang đã được xem là nghiêng về phía Obama, nhưng gần đây Romney có gây được chút tác động - trước khi tới Ohio và dừng lại ở Nebraska. Ryan, Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện và người sáng lập ra kế hoạch ngân sách gây tranh cãi nhằm giảm mạnh chi tiêu công liên bang, đã nói trước đám đông ở Moon Township, Pennsylvania, rằng nước Mỹ đã không còn có thể chịu được một chính phủ ngoại cỡ. "Nhìn này, sự lựa chọn của chúng ta chỉ có thế này: Chúng ta phải giới hạn kích cỡ của Chính phủ, nếu không ta sẽ hạn cế sự tăng trưởng của nền kinh tế?" - ông nói - "Mitt Romney và tôi tin rằng chúng ta phải giới hạn chính phủ để nền kinh tế Mỹ có thể tăng trưởng". Obama đã vấp phải sự chỉ trích từ những người Cộng hòa và cả phe Dân chủ, vì đã không vạch ra viễn cảnh rõ rệt cho 4 năm cầm quyền tiếp theo. Về phần mình, người ủng hộ Obama đã chỉ trích Romney vì không công bố chi tiết về các lỗ hổng mà ông sẽ trám lại, hoặc các sự giảm trừ mà ông sẽ cắt bỏ để cân đối với kế hoạch giảm thuế 20%. Chỉ còn 2 tuần nữa là tới ngày bỏ phiếu và các cuộc thăm dò cho thấy 2 ứng viên đang cân sức cân tài, với các cuộc chiến ở Florida, Ohio và Virginia sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng, mang tính quyết định.
Mitt Romney nghiên cứu chiến thuật ở Florida (Nguồn: AFP)
Obama từng thắng cả 3 bang trên hồi năm 2008, nhưng sự cách biệt hiện đã ở mức rất nhỏ trong năm nay. Theo cuộc thăm dò của RealClearPolitics tổ chức, Florida hiện có xu hướng ngả về Romney, Ohio nghiêng về phía Obama và hai người sẽ hòa ở Virginia. Cả 2 ứng viện hiện đã tăng cường chi tiêu để gây ảnh hưởng. Theo các cáo cáo công bố hôm thứ Bảy, ủy ban tranh cử của Obama đã tiêu gần 116 triệu USD trong tháng 9, gần gấp đối Romney, người chi có 65 triệu USD. Cả 2 người đều nhận số tiền quyên góp tăng vọt trong tháng Chín. Obama và Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ cùng 2 ủy ban vận động gây quỹ khác đã thu về 181 triệu USD. Romney và bộ sậu thu về 170 triệu USD. Nhóm của Obama thông báo Tổng thống sẽ triển khai một chiến dịch vận động chớp nhoáng kéo dài 2 ngày, bắt đầu từ ngày 24/10 tại 6 bang Iowa, Colorado, Nevada, Florida, Virginia và kết thúc ở Illinois, nơi ông bỏ phiếu sớm tại quê nhà Chicago. Romney cũng sẽ ghé thăm Colorado, Nevada và Ohio vào tuần tới./.
Linh Vũ (Vietnam+)