Chống lãng phí trước hết cần tổ chức tinh gọn bộ máy. Việc xây dựng được một bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả là vấn đề cốt lõi, là khâu đột phá, tác động tích cực đến quá trình đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới.
Việc cắt bỏ các bộ phận dư thừa trong bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ công chức "vừa hồng, vừa chuyên" sẽ giải quyết được cơ bản vấn đề lãng phí.
Nội dung tinh gọn bộ máy đã có nhiều nghị quyết Trung ương, đặc biệt Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 đã định hướng rất rõ. Bảy năm qua, việc thực hiện nghị quyết cũng mang lại những chuyển biến nhất định, tuy nhiên, so với yêu cầu thì kết quả đạt được vẫn còn rất hạn chế. Bộ máy vẫn cồng kềnh cùng những khuyết tật, yếu kém, trì trệ trong bộ máy đang là trở ngại vô cùng lớn trên con đường phát triển đất nước. Vì vậy, sắp xếp, tinh gọn bộ máy là cuộc cách mạng vì sự cường thịnh của đất nước.
Để tổ chức tinh gọn bộ máy theo nội dung Nghị quyết 18-NQ/TW, cần thực hiện tốt các nhiệm vụ cụ thể sau đây:
Một là rà soát lại toàn bộ chức năng nhiệm vụ của các ban, bộ, ngành, các cơ quan, đơn vị, đoàn thể trong hệ thống chính trị để biết được sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, đồng thời tham khảo các mô hình tổ chức bộ máy để có những nghị quyết, quyết định tổ chức tinh gọn bộ máy phù hợp.
Rà soát lại chức năng nhiệm vụ, khắc phục sự chồng chéo, trùng lặp, ôm đồm cùng với ứng dụng công nghệ mới thì việc tổ chức tinh gọn bộ máy sẽ đạt được kết quả mong muốn. Không chỉ giảm về số lượng mà bộ máy sẽ trở nên vững mạnh, trong sạch, minh bạch, cũng cố niềm tin của nhân dân.
Hai là cấp ủy các cấp cần quán triệt sâu sắc nghị quyết của Trung ương, sự quyết tâm lớn của Bộ Chính trị và Ban Bí thư, sáp nhập tổ chức đi đôi với thanh lọc làm trong sạch bộ máy. Cán bộ công chức,viên chức có tài, có đức, tâm huyết cống hiến phải được bố trí vị trí phù hợp. Cán bộ công chức, viên chức không đủ tiêu chuẩn, qua thực tiễn không đảm bảo được nhiệm vụ, không làm việc hoặc làm hỏng việc, có biểu hiện suy thoái, tham nhũng cần cho nghỉ việc, thôi việc.
Tuyệt đối không để tình riêng chi phối việc ở hay đi của cán bộ khi sắp xếp lại tổ chức. Không để xảy ra tình trạng tranh giành, đấu đá lẫn nhau để giành vị trí công tác. Cán bộ chạy chọt để có vị trí công tác không xứng đáng được tiếp tục công tác. Cán bộ tham quyền cố vị cũng không xứng đáng được tiếp tục cống hiến.
Trong việc bố trí vị trí mới hay cho nghỉ việc, thôi việc, phải phát huy tinh thần gương mẫu đón nhận sự sắp xếp của tổ chức.
Người thực hiện quyết định thôi việc, nghỉ việc cần suy nghĩ theo chiều tích cực, vì sự nghiệp chung. Xác định rõ trách nhiệm công dân, trách nhiệm đảng viên, đoàn viên, hội viên là góp phần xây dựng nhà nước vững mạnh. Khi có yêu cầu của tổ chức cho nghỉ việc, thôi việc, cá nhân thực hiện theo yêu cầu đó, không gây khó, trở ngại cho tổ chức, mới là người nhận thức sâu sắc về cuộc cách mạng tổ chức tinh gọn bộ máy. Nghỉ việc, bớt chỗ để tinh gọn bộ máy hoặc nhường chỗ cho người khác làm việc có hiệu quả hơn là việc nên làm và đáng làm.
Cần có những chính sách và giải pháp phù hợp trong đào tạo, tuyển dụng, vừa tạo được nguồn nhân lực chất lượng cao vừa trọng dụng nhân tài hoạt động trong bộ máy nhà nước. Tháo gỡ các điểm nghẽn về tuyển dụng công chức, chính sách tiền lương… để thu hút được nhân tài vào bộ máy.
Ba là không sợ thất nghiệp. Lâu nay khi nói đến tinh giản bộ máy, chúng ta thường nghĩ đến vấn đề thất nghiệp. Tâm lý lo ngại về thất nghiệp đến nay vẫn nặng nề. Tuy nhiên, trong một nền kinh tế hội nhập và năng động, trong xu thế số hóa, nhiều ngành nghề bị mất đi hoặc thu hẹp lại, chuyện thất nghiệp và chuyển đổi công việc là bình thường.
Bốn là triển khai tốt chỉ đạo của Bộ Chính trị và nghị quyết của Chính phủ, tăng cường phân cấp phân quyền. Việc gì ai làm, ai chịu trách nhiệm phải rất rõ ràng. Không thể để một việc có nhiều cơ quan tham gia giải quyết, rút cuộc không ai chịu trách nhiệm khi vụ việc bị tồn đọng kéo dài hoặc có vi phạm pháp luật.
Mặt khác, cần tăng quyền cho các địa phương. Địa phương quyết, địa phương chịu trách nhiệm, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Trung ương xây dựng, ban hành chính sách pháp luật, kiểm tra giám sát việc triển khai thực hiện của các địa phương.
Việc tăng cường quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các địa phương, đơn vị sẽ giảm được thủ tục hành chính, giảm được nhũng nhiễu của cán bộ, công chức suy thoái, đồng thời tiết kiệm được nhiều nhân lực, kinh phí.
Năm là cần phải có một chương trình hành động tổng thể cấp quốc gia để giải quyết các vấn đề vướng mắc trong quá trình sắp xếp tổ chức tinh gọn bộ máy. Công tác tư tưởng và chính sách được triển khai đồng bộ, thống nhất, sâu rộng trong toàn xã hội, đồng thời phát động phong trào toàn dân thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Cùng với đó, cần có một kế hoạch tổng thể xử lý quy hoạch treo và dự án treo. Huy động các cơ quan chức năng vào cuộc, rà soát lại toàn bộ quy hoạch, dự án treo trên cả nước. Có kết luận cụ thể từng bản quy hoạch, dự án về nguyên nhân bị treo, từ đó có quyết định xử lý phù hợp.
Ngoài ra, cần công khai, mình bạch các thông tin về từng quy hoạch, dự án treo và dự án mới trên phương tiện thông tin đại chúng để toàn dân biết, đồng thời có cơ chế dân chủ phù hợp để nhân dân giám sát việc giải quyết quy hoạch, dự án treo./.