Tỷ phú nổi tiếng George Soros vừa đưa ra nhận định rằng nền dân chủ "đang gặp khủng hoảng" và việc ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ cũng như tư tưởng chống Liên minh châu Âu sẽ tăng thêm quyền lực cho những nhà độc tài trên khắp thế giới.
Trong một bài viết trên trang Project Syndicate xuất bản hôm thứ Tư vừa qua, tỷ phú gốc Hungary đã chỉ ra những lý do khiến "các đoàn cử tri hết ảo tưởng về phiên bản hiện hành của nền dân chủ và chủ nghĩa tư bản."
Ông lập luận rằng "nhiều người cảm thấy tầng lớp tinh hoa đã đánh cắp nền dân chủ của họ" và dẫn chứng bằng quyết định rời EU của Anh, việc ông Trump đắc cử và cuộc trưng cầu ý dân mới đây tại Italy như một đòn giáng nữa vào EU.
Soros, một nhà tài trợ lớn của đảng Dân chủ, người nhiệt liệt ủng hộ bà Hillary Clinton cho rằng sự bất bình đẳng về thu nhập toàn cầu và thất bại trong việc tái phân bổ của cải đã dẫn đến một cuộc nổi dậy chống lại hệ thống chính trị hiện tại.
Ông cũng nói rằng những xu hướng này sẽ gia tăng sức mạnh cho những nhà lãnh đạo đã xây dựng được quyền lực vững chắc.
Soros viết rằng nước Mỹ sẽ phải vật lộn để "bảo vệ và thúc đẩy nền dân chủ" toàn cầu sau chiến thắng của ông Trump, người mà ông Soros gọi là "một kẻ lừa đảo và một kẻ độc tài sắp lên ngôi." Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ sự tự tin rằng nền dân chủ Hoa Kỳ vẫn sẽ vững mạnh.
Ông viết: “Tôi tự tin rằng nền dân chủ sẽ chứng minh sự kiên cường của nó ở Mỹ. Hiến pháp và các thể chế của nó, bao gồm cả đẳng cấp thứ tư, đủ mạnh mẽ để chống lại sự xâm lấn của nhánh hành pháp, từ đó ngăn chặn người sẽ trở thành kẻ độc tài thực sự trở thành kẻ độc tài.
Nhưng nước Mỹ sẽ phải bận tâm với những cuộc đấu tranh nội bộ trong tương lai gần, và những cộng đồng thiểu số sẽ phải chịu ảnh hưởng. Nước Mỹ sẽ không thể bảo vệ và phát huy nền dân chủ ở những nơi khác trên thế giới. Ngược lại, Trump sẽ ngày càng có mối quan hệ thân thiết hơn với các nhà độc tài. Điều đó sẽ cho phép một số người đạt được thỏa thuận với nước Mỹ, và những người khác tiếp tục hành động mà không sợ bị can thiệp. Trump sẽ thích những thỏa thuận để bảo vệ các nguyên tắc. Thật không may, điều đó sẽ trở nên phổ biến với các cử tri cốt lõi của ông ta.”
Soros bày tỏ rằng ông "đặc biệt lo lắng cho số phận của EU" trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế thụt lùi và cuộc khủng hoảng tị nạn chưa có hồi kết. Ông lập luận rằng tổng thống Nga Putin cũng sẽ tìm cách mở rộng tầm ảnh hưởng của mình trong khu vực.
Chiến thắng bất ngờ trong cuộc bầu cử của ông Trump là kết quả của chiến dịch tranh cử của doanh nhân tỷ phú với rất nhiều chỉ trích nhắm vào các thể chế toàn cầu cũng như những người mà ông gọi là tầng lớp cố thủ.
Ông Trump đã lấy lòng được các cử tri thuộc tầng lớp lao động bị vỡ mộng bằng những lời chỉ trích các thỏa thuận thương mại và hoạt nhập cư trái phép gây tổn hại cho công nhân Mỹ.
Phần lớn các phép tu từ mang tinh thần dân tộc mà ông Trump sử dụng lặp lại những tuyên bố của các nhà lãnh đạo tại Anh để vận động đưa quốc gia này rời EU. Soros, người đã chi hàng triệu USD hỗ trợ bà Clinton cũng là một mục tiêu chỉ trích ưa thích của ông Trump trong chiến dịch tranh cử.
Ông Trump đã bổ nhiệm một số doanh nhân giàu có vào đội ngũ quản lý của mình, cũng như những cựu doanh nhân và nhà tài trợ ở Phố Wall trong quá trình tranh cử, làm dấy lên những câu hỏi về sự cam kết của ông với tầng lớp công nhân, những người đã giúp ông bước vào Nhà Trắng.
Hiện phía ông Trump chưa có bất cứ phản ứng nào với ý kiến này./.