Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Quốc phòng Việt Nam. (Ảnh: Xuân Vịnh/Vietnam+) Ngay sau Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM) lần thứ 11 và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ tư vừa kết thúc tại thành phố Clark của Philippines, phóng viên TTXVN đang có mặt tại Philippines đã có cuộc trao đổi với Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Quốc phòng Việt Nam.
Ông là thành viên đoàn đại biểu cấp cao của Quân đội Việt Nam tham dự hội nghị, về các hội nghị ADMM và ADMM+ cũng như việc tham gia của Việt Nam vào các sự kiện quan trọng này.
Trung tướng Vũ Chiến Thắng cho biết tại ADMM lần này, đại biểu các nước đã thông qua 10 tài liệu khái niệm, trong đó có hai tài liệu khái niệm đáng chú ý.
Thứ nhất là Chương trình hoạt động của ADMM nhằm định hướng cho hoạt động của ADMM trong giai đoạn 2017-2019, trong đó tập trung vào một số nội dung chính như giải quyết những tồn tại và vướng mắc trong hợp tác quốc phòng an ninh cũng như trong các vấn đề mới phát sinh; thúc đẩy hợp tác quốc phòng an ninh trong ASEAN thông qua những hiểu biết về sự phát triển, cơ chế và khả năng của từng quốc gia thành viên.
Thúc đẩy hợp tác với các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Nga, Ấn Độ, Australia và New Zealand thông qua việc nghiên cứu khả năng tăng tần suất ADMM+ cũng như phát huy vai trò của cơ chế này trong các hoạt động thực tế; tăng cường hơn nữa vai trò của ADMM và ADMM+ trong hợp tác quốc phòng an ninh thông qua việc thúc đẩy tương tác quân sự ASEAN, điều chỉnh chương trình và quy chế hoạt động; định hình một số quy tắc và thúc đẩy hợp tác giữa các thành phần và trụ cột trong ASEAN cũng là một trong những nội chính trên..
Bên cạnh đó, Chương trình kể trên cũng đưa ra những yêu cầu cụ thể về kết quả hoạt động để ADMM hoạt động đúng định hướng và đạt được những kết quả thiết thực.
Thứ hai là tài liệu khái niệm hướng dẫn tương tác trên biển nhằm thúc đẩy các nỗ lực an ninh biển của các nước ASEAN, xây dựng các biện pháp quản lý xung đột biển toàn diện dựa trên nền tảng xây dựng niềm tin, ngoại giao phòng ngừa và quản lý căng thẳng một cách hòa bình.
Hội nghị đã ra Tuyên bố chung trong đó có hai điểm đáng chú ý. Đó là tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không tại Biển Đông.
Duy trì các biện pháp hòa bình trong giải quyết tranh chấp, không có các hoạt động làm phức tạp thêm tình hình. Giải quyết tranh chấp thông qua biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).
Nhấn mạnh việc tôn trọng và thực hiện đầy đủ Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cũng như hoan nghênh việc thông qua Bộ khung của Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Về hội nghị ADMM+, đại biểu các nước đã nhất trí khẳng định vai trò và tầm quan trọng của cơ chế này trong thời gian qua cùng sự đóng góp của ADMM+ trong việc duy trì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực.
Các đại biểu cũng tập trung thảo luận về một số vấn đề như sự phát triển của chủ nghĩa khủng bố và bạo lực cực đoan trong thời gian gần đây; bày tỏ sự quan tâm đến vấn đề hạt nhân của Triều Tiên và một số lĩnh vực an ninh phi truyền thống khác gồm buôn lậu ma túy và cướp biển…
Đại tướng Ngô Xuân Lịch (thứ hai, phải), Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chụp ảnh chung cùng Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN tại hội nghị. (Ảnh: AFP/TTXVN) Về vấn đề an ninh biển, đa số các nước đều cho rằng, việc duy trì hòa bình, ổn định tại khu vực nói chung cũng như trên Biển Đông nói riêng là rất cần thiết, đồng thời nhấn mạnh cần giải quyết hòa bình các tranh chấp.
Về vấn đề Biển Đông, đa số đại biểu các nước đều đồng tình cho rằng, cần phải giải quyết các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS cùng các quy tắc ứng xử mà các bên đã thống nhất. Ngoài ra, tại ADMM+, chúng ta đã khai trương cơ sở hạ tầng liên lạc trực tiếp của ASEAN.
Trung tướng Vũ Chiến Thắng nhấn mạnh việc tổ chức ADMM+ hàng năm có ý nghĩa rất quan trọng. Thứ nhất, khẳng định được vai trò trung tâm của ASEAN trong các cơ chế an ninh khu vực.
Thứ hai, các nước ASEAN có thể huy động được nguồn lực của quân đội các nước đối tác trong ADMM+, nhất là các nguồn lực trong hoạt động thực tế như cử lực lượng công binh, quân y và không quân cùng phương tiện, trang thiết bị tham gia hỗ trợ thảm họa, cứu trợ nhân đạo và phòng chống dịch bệnh…
Theo Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Việt Nam đã tham gia rất tích cực tại các hội nghị ADMM và ADMM+ lần này.
[Tăng cường hợp tác quốc phòng thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Philippines]
Đoàn đại biểu Việt Nam do Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam dẫn đầu đã tham gia tất cả các phiên họp trong khuôn khổ hội nghị.
Tại hội nghị, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã có bài phát biểu quan trọng, trong đó đề cập đến thông điệp về việc xây dựng và tăng cường lòng tin chiến lược.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch khẳng định một môi trường chỉ thực sự hòa bình và ổn định khi được xây dựng trên cơ sở lòng tin chiến lược cùng thực tâm mong muốn hợp tác của các bên. Muốn có một môi trường hòa bình và ổn định thực sự, các nước phải hợp tác thực chất thông qua các hoạt động cụ thể trên thực tế, cũng như có sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau.
Trong bài phát biểu, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cũng đề cập đến vấn đề ngư dân đang được quan tâm hiện nay.
Trước thực trạng ngư dân khi tác nghiệp trên biển có sự vi phạm chủ quyền của một số quốc gia khác, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh trong khi các bên liên quan đang thảo luận, tìm kiếm giải pháp pháp lý toàn diện cho vấn đề này, các nước cần có sự đối xử nhân đạo, chú trọng biện pháp tuyên truyền, giáo dục và không có hành động thô bạo hoặc sử dụng vũ lực đối với ngư dân
Về vấn đề một số nước đối tác của ASEAN thời gian qua bày tỏ mong muốn được tham gia vào cơ chế ADMM+, Việt Nam chúng ta cũng đề xuất cần nghiên cứu, đưa ra các tài liệu khái niệm phù hợp để có được những thành viên mới chất lượng của ADMM+, thực sự đóng góp cho sự phát triển của cơ chế này cũng như hòa bình, ổn định và phát triển tại khu vực./.
