Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, đã an giấc ngàn thu. Song những di sản của Đại tướng vẫn sẽ còn vang vọng mãi với non sông đất nước. Bức điện lịch sử của Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi Quân đoàn 1 trong chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, trong đó có đoạn "Thần tốc, thần tốc hơn nữa/Táo bạo, táo bạo hơn nữa”, đã trở thành lời hịch làm nức lòng cán bộ, chiến sĩ trên đường ra trận. 40 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp là quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, Quân đoàn 1 đã có những đóng góp quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Ngọn lửa "Thần tốc-Quyết thắng" đã luôn được cán bộ chiến sĩ Quân đoàn 1 tiếp nối và thắp sáng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Xã hội Chủ nghĩa. Sáng ngày 24/10, Quân đoàn 1 đã long trọng tổ chức kỷ niệm 40 năm Ngày truyền thống (24/10/1973 - 24/10/2013). Đến dự lễ kỷ niệm có Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Nguyễn Quốc Khánh, Phó Tổng tham mưu trưởng cùng đông đảo đại biểu là tướng lĩnh, cán bộ cấp cao, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, lãnh đạo các địa phương nơi Quân đoàn 1 đóng quân và công tác. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang gửi thư chúc mừng. Đại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Ngô Xuân Lịch, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, gửi lẵng hoa chúc mừng. Cách đây 40 năm, ngày 24/10/1973, Quân đoàn 1 - quân đoàn chủ lực, cơ động dự bị chiến lược đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập, đánh dấu bước trưởng thành lớn mạnh của các lực lượng vũ trang nhân dân. Ngay sau khi thành lập, trong điều kiện vừa ổn định tổ chức biên chế, vừa huấn luyện và xây dựng, chuẩn bị cơ sở vật chất kỹ thuật, Quân đoàn 1 đã khẩn trương xây dựng Quân đoàn thành một Binh đoàn chủ lực, cơ động chiến lược của Quân đội nhân dân Việt Nam, có khả năng chiến đấu cao, cơ động lớn, đột kích mạnh, có khả năng tác chiến tập trung hiệp đồng quân binh chủng quy mô lớn. Các sư đoàn, các lữ đoàn và trung đoàn binh chủng là những đơn vị thuộc Quân đoàn 1 lần lượt được thành lập. Đó là Sư đoàn bộ binh 308 (Quân Tiên Phong), Sư đoàn 312 (Đại đoàn Chiến Thắng), Sư đoàn 320B (Đại đoàn Đồng Bằng), Sư đoàn Phòng không 367, Lữ đoàn Pháo binh 45 (Đoàn Tất Thắng), Lữ đoàn Xe tăng 202, Lữ đoàn Công binh 299, và Trung đoàn Thông tin 140... Các đơn vị đã sát cánh bên nhau chiến đấu và lập công xuất sắc trong các chiến dịch Biên giới, Trung du, Hòa Bình, Việt Bắc, Tây Bắc, Điện Biên Phủ… trong kháng chiến chống Pháp. Đường 9-Nam Lào (năm 1971), Trị-Thiên (năm 1972) trong kháng chiến chống Mỹ. Tên tuổi của các sư đoàn Quân Tiên Phong, Đồng Bằng, Chiến Thắng... luôn là nỗi kinh hoàng đối với đội quân xâm lược và bè lũ tay sai, nhưng cũng luôn là niềm tự hào, yêu mến, tin cậy của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong chiến tranh giải phóng dân tộc. Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, Quân đoàn vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ miền Bắc Xã hội Chủ nghĩa, vừa chủ động khắc phục mọi khó khăn, tổ chức cuộc hành quân “thần tốc” 12 ngày đêm vượt qua 1.700 km từ Tam Điệp (Ninh Bình) vào Đông Nam Bộ, kịp thời phối hợp với các đơn vị tham gia chiến đấu. Chủ động khắc phục những khó khăn lớn về đảm bảo cơ động, về hậu cần-kỹ thuật và chuẩn bị chiến trường, Quân đoàn đã nắm vững thời cơ kiên quyết tiến công thần tốc, bất ngờ đánh chiếm những mục tiêu quan trọng có tính chất chiến lược trong hệ thống phòng thủ của địch trên hướng bắc Sài Gòn, những trận đánh đầu tiên ở Thủ Dầu Một, Bến Cát, Sông Bé... thực hiện mũi thọc sâu theo trục đường 13; tiêu diệt và bức hàng hoàn toàn Sư đoàn 5 của quân đội Việt Nam Cộng hòa, giải phóng tỉnh Bình Dương; táo bạo thọc sâu tham gia đánh chiếm Bộ Tổng tham mưu-cơ quan đầu não của Quân đội Việt Nam Cộng hòa, quận lỵ Gò Vấp, tiểu khu Gia Định. Quân đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng vào thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử và công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, xây dựng nên truyền thống “Thần tốc-Quyết thắng.”
Tham gia khối đứng trong đội hình lễ kỷ niệm 40 năm Quân đoàn 1 có cả các đơn vị xe tăng-thiết giáp, pháo binh… khẳng định sức đột kích và khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu của Binh đoàn Quyết Thắng (Nguồn: QĐND)
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, các thế hệ cán bộ, chiến sỹ của Quân đoàn luôn phát huy truyền thống anh hùng, đoàn kết, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu tạo bước chuyển biến mạnh mẽ mang tính đột phá về chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, xây dựng Quân đoàn “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Với những chiến công và thành tích xuất sắc trong chiến đấu bảo vệ và xây dựng đất nước, Quân đoàn 1 đã vinh dự được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1985); Huân chương Quân công hạng Nhất (năm 2008); trong Quân đoàn có 61 tập thể và 52 cán bộ, chiến sỹ được trao tặng Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; Quân đoàn và 4 tập thể được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh; 1 tập thể được tặng thưởng Huân chương Độc lập; 302 tập thể và cá nhân được tặng thưởng Huân chương Quân công và hơn 1.000 tập thể, cá nhân được tặng thưởng Huân chương Chiến công cùng nhiều phần thưởng cao quý khác./. (Tổng hợp từ tài liệu Quân đoàn 1, Bộ Quốc phòng)
Nguyễn Thúy-Thanh Phương (TTTL/TTXVN)
