Nằm ngay trung tâm thành phố Bandung, thuộc tỉnh Tây Java, Indonesia, Bảo tàng Địa chất Bandung là một trong những bảo tàng khoa học tự nhiên nổi bật nhất ở Indonesia.
Đây không chỉ là nơi lưu giữ những dấu tích cổ xưa nhất của Trái đất, mà còn là một “cánh cổng thời gian” để trở về hàng triệu năm trước.
Bảo tàng được các nhà địa chất học Hà Lan thành lập từ năm 1928 trong thời kỳ thuộc địa và hiện nay do Bộ Năng lượng và Tài nguyên Khoáng sản Indonesia quản lý.
Nơi này hiện lưu giữ hơn 250.000 mẫu đá, khoáng vật, hóa thạch được phân loại và nghiên cứu trong suốt gần một thế kỷ qua.
Ngay ở sảnh chính, bộ xương khủng long Tyrannosaurus rex khổng lồ - biểu tượng của bảo tàng đã gây ấn tượng mạnh. Với chiều dài hơn 14 mét và cao gần 7 mét, mô hình này là bản sao chính xác từ mẫu hóa thạch tìm thấy ở Bắc Mỹ. Bộ xương khủng long không chỉ gây ấn tượng mạnh về thị giác, mà còn mở đầu cho một hành trình trải nghiệm sống động về lịch sử Trái đất và sự tiến hóa của sự sống.
Bảo tàng được chia thành ba khu vực chính. Tại khu Trưng bày Lịch sử sự sống, các hiện vật cho thấy chuỗi thời gian địa chất kéo dài hàng tỷ năm từ thuở sơ khai của Trái đất, qua các đại dương cổ đại, sự xuất hiện của sinh vật đơn bào, cá có xương, lưỡng cư, bò sát và cuối cùng là con người.
Tại đây cũng trưng bày các hóa thạch của động vật thời tiền sử như Stegodon (voi cổ), Rhinoceros sondaicus (tê giác Java), hippo cổ đại và rùa đất khổng lồ Megalochelys.
Khu Địa chất Indonesia trưng bày bản đồ địa chất, các loại đá, khoáng sản quý, và mô phỏng hoạt động của núi lửa, đặc trưng của vành đai lửa Thái Bình Dương mà Indonesia là trung tâm.
Các mô hình, hình ảnh động và màn hình cảm ứng giúp người xem hiểu rõ về cấu trúc, chuyển động địa tầng, và tài nguyên của đất nước này.
Khu Khai thác và Sử dụng Khoáng sản - cung cấp cái nhìn toàn diện về vai trò của tài nguyên trong phát triển kinh tế-xã hội. Bên cạnh đó là các chủ đề giáo dục như thảm họa môi trường, biến đổi khí hậu và các biện pháp khai thác bền vững.
Một trong những hiện vật đặc sắc nhất của bảo tàng là hóa thạch Homo erectus (người Java cổ) được phát hiện tại Sangiran, Trung Java. Mẫu hóa thạch này minh chứng cho sự hiện diện của con người tiền sử tại quần đảo Indonesia từ hơn một triệu năm trước, góp phần đưa Indonesia vào bản đồ khảo cổ học thế giới.
Ngoài ra, các hóa thạch voi Blora (Elephas hysudrindicus) loài voi khổng lồ từng sinh sống ở Java - được trưng bày gần như nguyên vẹn đến 85%, cho thấy trình độ khảo cổ và bảo tồn của Indonesia không ngừng được nâng cao.
Sau khi được trùng tu quy mô lớn với sự hỗ trợ của Chính phủ Nhật Bản thông qua tổ chức JICA vào năm 2000, bảo tàng đã trở thành một điểm đến giáo dục - du lịch nổi bật, thu hút hàng trăm nghìn lượt khách mỗi năm. Những ngày cuối tuần, nơi đây thường đón tiếp hàng trăm học sinh từ các tỉnh lân cận đến tham quan và học tập ngoại khóa.
Husna, học sinh lớp 10 tại thành phố Bandung chia sẻ, bảo tàng này có nhiều điều rất hay về lịch sử của trái đất và con người, Husna ấn tượng nhất là bộ xương khủng long khổng lồ. Đã đến đây nhiều lần, lần này Husna dẫn theo em gái và tự tin là đã có thể giải thích cho em nhiều điều thú vị ở đây.
Các chương trình hướng dẫn, video tương tác, bảng mô phỏng và sa bàn địa chất được thiết kế thân thiện, sinh động.
Ngoài việc là một trung tâm giáo dục hấp dẫn dành cho học sinh, sinh viên và khách du lịch, bảo tàng này còn dành cho giới chuyên môn, nghiên cứu về khảo cổ.
Bảo tàng cũng thường xuyên tổ chức các hội thảo chuyên đề, trưng bày lưu động và có các hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực địa chất học, môi trường và bảo tồn di sản tự nhiên.
Ông Raden Isnu Hajar Sulistyawan, Giám đốc bảo tàng cho biết: “Chúng tôi có nhiệm vụ giáo dục, truyền tải thông tin, kiến thức trong lĩnh vực địa chất cũng như hướng dẫn và giáo dục mọi người về giảm thiếu những rủi ro trong lĩnh vực địa chất, giúp có thể quản lý tài nguyên thiên nhiên tốt hơn và phòng tránh hiệu quả thảm họa thiên tai. Mỗi ngày, chúng tôi tiếp đón từ 2-3 nghìn khách tham quan cả trong nước lẫn quốc tế."
Bảo tàng Địa chất Bandung không chỉ là một điểm đến du lịch, mà còn là biểu tượng cho tinh thần gìn giữ tri thức và di sản tự nhiên của Indonesia. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường đang ngày càng nghiêm trọng, bảo tàng Địa chất Bandung còn đóng vai trò như một “kho tàng cảnh tỉnh” - nơi con người nhìn lại quá khứ để tìm lối đi cho tương lai./.
Karangkamulyan - nơi quá khứ trở thành tài nguyên phát triển bền vững ở Indonesia
Di tích Karangkamulyan chứa đựng các câu chuyện về những điều phi thường như sức mạnh và quyền năng siêu thực của người Galuh cổ khoảng thế kỷ 7 đến thế kỷ 10.
