Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton. (Nguồn: Reuters) Trang mạng nationalinterest.org đưa tin Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton, được giúp sức bởi Ngoại trưởng Mike Pompeo, đang làm mọi thứ có thể để kích động một cuộc chiến tranh với Iran.
Thế nhưng, cho đến nay, dường như ông Bolton đã thất bại bởi Iran vẫn cố gắng kiềm chế trước sự thù địch leo thang không ngớt từ chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Iran thậm chí vẫn tiếp tục tuân thủ hầu hết các nghĩa vụ của mình trong Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA) - hay còn gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran - bất chấp việc Mỹ từ bỏ hiệp định này và nền kinh tế của Iran không được cải thiện như mong đợi.
Tuy nhiên, ông Bolton không bỏ cuộc, tiếp tục tìm cách gây sức ép và khuất phục Tehran.
Một trong những cách thức gần đây nhất là Mỹ siết chặt trừng phạt đối với Iran, khiến cho cuộc sống của người dân Iran trở nên khó khăn hơn và gây tổn hại cho mối quan hệ của các nước đồng minh Mỹ và các nước khác làm ăn bình thường với Iran.
Ý đồ của Mỹ là gây sức ép, buộc Iran vượt qua "giới hạn đỏ."
Động thái này cho thấy chiến dịch thù địch chống Iran được ưu tiên hơn cả mục tiêu chống phổ biến vũ khí hạt nhân và giữ cho chương trình hạt nhân Iran hòa bình thông qua việc thực thi các giới hạn nghiêm ngặt.
[Iran cảnh báo có thể phá hủy hạm đội Mỹ chỉ bằng một quả tên lửa]
Sự leo thang mới nhất trong chiến dịch này là một tuyên bố mang tính phá hoại mà ông Bolton đưa ra mới đây, rằng: “Phản ứng trước một số cảnh báo và dấu hiệu leo thang, Mỹ đang triển khai một nhóm tàu sân bay tấn công và máy bay ném bom tới khu vực để gửi một thông điệp rõ ràng và không thể nhầm lẫn tới chế độ Iran rằng bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào các lợi ích của Mỹ hay các đồng minh sẽ bị đáp trả không ngừng.”
Ngôn từ trong tuyên bố của ông Bolton về lợi ích của “các đồng minh của chúng ta” là một “lời mời gợi mở” cho các đối thủ của Iran ở khu vực tạo ra một số sự cố để có thể gây ra một cuộc chiến tranh.
Cơ hội để các đối thủ trong khu vực châm ngòi cho một cuộc chiến tranh là rất nhiều và dễ hình dung, từ một hoạt động cướp biển tinh vi, phức tạp cho đến một cuộc chạm trán đơn giản trên biển. Ông Bolton sẽ khai thác nó thay vì ngăn chặn.
Tác động của chiến tranh
Có lẽ sẽ là vô ích khi cố tìm lý do giải thích tại sao ông Bolton lại muốn một cuộc chiến tranh với Iran.
Cần lưu ý rằng ông Bolton đến nay vẫn cho rằng cuộc chiến tranh chống Iraq năm 2003 -một sai lầm lớn trong chính sách an ninh và đối ngoại của Mỹ - là một điều tốt.
Có thể, ông hy vọng chiến tranh với Iran sẽ làm thay đổi chế độ ở nước này.
Ông ta bỏ qua khả năng rằng cuộc chiến tranh đó ít nhất có thể sẽ gây tác động nghiêm trọng, giống như nó đã xảy ra trong cuộc chiến tranh tàn phá Iran-Iraq, khi nước Cộng hòa Hồi giáo này tồn tại chưa lâu và dễ bị tổn thương hơn so với ngày nay.
Ông ta cũng không nhận ra rằng bất kỳ sự thay đổi chế độ nào đều có thể sẽ khiến cho Iran cứng rắn và ít dân chủ hơn so với hiện nay.
Rõ ràng, việc phớt lờ thực tế này sẽ gây những tác động hủy diệt khác của một cuộc chiến tranh như vậy, bao gồm cả những tổn thất về sinh mạng và tiền bạc.
Các tác động kinh tế cũng sẽ là rất lớn, đặc biệt khi sự gián đoạn thương mại dầu lửa mà một cuộc chiến tranh ở khu vực Vịnh Persia sẽ gây ra. Đó là chưa kể thái độ thù địch kéo dài của các thế hệ người Iran trong tương lai đối với Mỹ.
Ông Bolton là người gây ra phần lớn tình trạng hỗn loạn này. Cuộc họp của các nhà lãnh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ đã trở nên hiếm.
Ở đây, nó cũng giống với cuộc chiến tranh Iraq thảm khốc khi không có quy trình chính sách nào được kiểm tra xem việc phát động chiến tranh đó là ý tưởng tốt hay không.
Một cuộc chiến tranh bắt đầu trong vài tháng tới sẽ trải qua giai đoạn “hoàn thành nhiệm vụ” và bước vào giai đoạn “nuối tiếc và nhận thức về những tổn thất” khi ông Trump - đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 nhờ việc chỉ trích sự can thiệp quá mức của Mỹ vào các cuộc chiến tranh ở Trung Đông- đang chuẩn bị cho chiến dịch tái cử.
Ông Trump cũng đã sa thải 2 cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn và H. R. McMaster bởi vì ông “không thích người khác nói mình phải làm gì.”
Sự ngập ngừng trước đó của ông Trump khi đưa ông Bolton vào chính quyền là do ông không thích bộ ria mép của ông Bolton.
Việc Mỹ tham gia một cuộc chiến tranh khác ở Trung Đông chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến khả năng tái cử của ông Trump cũng như gây tổn hại lớn đến các lợi ích của Mỹ. Và đây sẽ là lý do tốt để loại ông Bolton khỏi nấc thang quyền lực./.
