Ông Jean-Pierre Verscheure trong cuộc gặp gỡ báo chí chiều 3/4 tại Hà Nội (Ảnh: A.N/Vietnam+) “Suốt gần 50 năm hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh, tôi chưa bao giờ trực tiếp nhìn thấy những cuộn phim tư liệu bị xuống cấp nhanh như ở Việt Nam. Chỉ trong khoảng 3 năm, nhiều cuộn phim đã bị hư hỏng trầm trọng; trong khi đó, Kodak-hãng sản xuất những cuộn phim này cam kết rằng, chúng có tuổi thọ là 40 năm (với điều kiện bảo quản tốt).”
Ông Jean-Pierre Verscheure, chuyên gia về bảo quản tư liệu điện ảnh của Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Bỉ) đã chia sẻ như vậy trong buổi gặp mặt báo chí tại Hà Nội chiều 3/4.
Cuộc gặp gỡ này nằm trong khuôn khổ dự án hợp tác cải tạo, nâng cấp kho tư liệu giữa Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Bỉ) và Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương.
Vị chuyên gia này cho biết, ông đến Việt Nam lần đầu tiên vào tháng 8/2013.
“Khi đó, tôi nhận thấy, kho tư liệu của Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương đang ở tình trạng rất đáng lo ngại. Những thước phim tài liệu - một khối di sản vô giá được bảo quản trong điều kiện không đảm bảo tiêu chuẩn về nhiệt độ, độ ẩm,” ông Verscheure nói.
Theo ông, tính từ thời điểm đó, nếu tình trạng nói trên không được cải thiện, toàn bộ số phim tư liệu này sẽ “biến mất,” bị phá hủy hết trong khoảng 10-15 năm. Tuy nhiên, đến tháng 3/2015, sau khi dự án cải tạo, nâng cấp kho tư liệu được triển khai, tình trạng này đã được cải thiện.
Lý giải về tình trạng trên, bà Phạm Thị Tuyết - Giám đốc Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương bày tỏ: “Chức năng chính của hãng là sản xuất các bộ phim tài liệu và khoa học. Hãng không có chức năng lưu trữ, bảo quản phim tư liệu. Bởi vậy, hãng không được cấp kinh phí cho việc này. Chúng tôi phải tự cân đối, kinh phí cho việc bảo quản, lưu trữ được trích từ kinh phí sản xuất những bộ phim mới.”
Bà Tuyết cho biết, kho tư liệu của hãng lưu trữ khoảng 12.000 cuốn phim và hơn 3.000 băng, đĩa hình các loại về những thời khắc lịch sử quan trọng của hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ cũng như những sự kiện trọng đại của đất nước trong thời kỳ Đổi mới.
Cuốn phim tư liệu bị hư hỏng mà ông Jean-Pierre Verscheure đưa ra làm ví dụ. (Ảnh: A.N/Vietnam+) “Khi dự án cải tạo, nâng cấp kho tư liệu được phê duyệt, từ tháng 4/2014 đến nay, khoảng 4.000 cuốn phim đã được lau rửa, được ‘cứu’ khỏi tình trạng xuống cấp,” Giám đốc Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương cho hay.
Tuy nhiên, phòng bảo quản số phim tư liệu này vẫn là những phòng làm việc bình thường (với nhiệt độ duy trì ở mức khoảng 26 độ C), không có những thiết bị kỹ thuật hỗ trợ.
Từ thực tế này, ông Jean-Pierre Verscheure đưa ra khuyến nghị: “Nếu 4.000 cuộn phim tư liệu này không được bảo quản ở phòng lạnh (với nhiệt độ tiêu chuẩn là khoảng 10-16 độ C) thì trong vòng 2 năm nữa, chúng sẽ trở lại trạng thái hư hỏng như ban đầu và bị phá hủy bởi sự sinh sôi của vi khuẩn, nấm mốc.”./.
Tháng 4/2013, nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam, ông Rudy Demotte - Thủ hiến Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp đã có dịp đến làm việc tại Hãng Phim Tài liệu và Khoa học Trung ương.
Sau đó, dự án hợp tác cải tạo, nâng cấp kho tư liệu giữa Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Bỉ) và Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương được triển khai.
Theo đó, ông Jean-Pierre Verscheure đã tới làm việc với hãng phim vào tháng 8/2013. Báo cáo của ông là cơ sở quan trọng giúp Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương xây dựng dự án cải tạo nâng cấp kho tư liệu.
Từ ngày 30/3-3/4, ông Jean-Pierre Verscheure trở lại Việt Nam để đánh giá kết quả dự án và đào tạo êkíp quản lý kho tư liệu của Hãng Phim Tài liệu và Khoa học Trung ương.
