Đợt bùng phát dịch lần thứ 4 ở Việt Nam đã ảnh hưởng tiêu cực đến các công ty dược phẩm, do tình trạng giãn cách xã hội kéo dài trên toàn quốc. (Ảnh minh họa: Vietnam+) Đợt bùng phát dịch lần thứ 4 ở Việt Nam đã ảnh hưởng tiêu cực đến các công ty dược phẩm do tình trạng giãn cách xã hội kéo dài trên toàn quốc.
Tuy nhiên, báo cáo phân tích của Công ty Chứng khoán SSI cho rằng mặc dù tăng trưởng của ngành dược bị giảm sút trong 3/4 chặng đường của năm, song nhiều yếu tố mới đã xuất hiện, kỳ vọng hỗ trợ ngành hồi phục và tăng trưởng trở lại ở quý cuối cùng và cả năm tiếp theo.
Cắt giảm 20%-30% sản lượng
Dựa trên số liệu báo cáo từ các công dược ty niêm yết và dữ liệu đấu thầu thuốc của Cục Quản lý Dược Việt Nam, nhóm phân tích của SSI thống kê lũy kế 8 tháng của năm 2021, tổng doanh thu của nhóm ngành dược phẩm tại Việt Nam đã giảm 11% so với cùng kỳ ngoái. Trong đó, doanh thu từ các cửa hàng thuốc bán lẻ giảm 3% so với cùng kỳ và doanh thu tại bệnh viện giảm 16% so với cùng kỳ.
Báo cáo của SSI ghi nhận các biện pháp giãn cách thắt chặt, đặc biệt là các tỉnh phía Nam đã gây ra sự gián đoạn trong hoạt động cung ứng và phân phối thuốc.
(Nguồn: SSI) Cụ thể, các công ty dược phẩm ở miền Nam, như Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm (mã IMP), Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (mã DHG) và Công ty cổ phần Dược phẩm OPC (mã OPC) đã phải cắt giảm sản lượng từ 20%-30% khi thực hiện sản xuất “ba tại chỗ” trong tháng Bảy và Tám.
[Việt Nam cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp FDI phát triển lâu dài]
Ngoài ra, nhiều bệnh viện ở miền Nam đã được chuyển đổi thành trung tâm điều trị COVID-19 khiến doanh thu khu vực dược phẩm giảm đáng kể, do kênh bệnh viện chiếm hơn 60% nhu cầu của ngành. Trong khi đó, rất ít doanh nghiệp trong nước được hưởng lợi từ hoạt động nhập khẩu vaccine hoặc thuốc điều trị COVID-19. Mặc dù Chính phủ cho phép các công ty trong nước nhập khẩu vaccine, nhưng trên thực tế chỉ có Công ty Vaccine Việt Nam (VNVC) thực hiện được, do quy trình nhập khẩu rất phức tạp trong khi nguồn cung vaccine khan hiếm.
Về sản xuất và nhập khẩu thuốc điều trị COVID-19, hầu hết nguồn cung đều được kiểm soát chặt chẽ bởi các công ty nhà nước, trừ trường hợp của Stellapharm (công ty có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài do Stada sở hữu) được chọn là công ty tư nhân đầu tiên sản xuất Molnupiravir (thuốc điều trị COVID-19) với quy mô lớn trong nước. Ngoài ra, có một số ít công ty trong nước như Traphaco, Dược phẩm Trung ương 2… được hưởng lợi gián tiếp thông qua việc cung cấp các thực phẩm chức năng và đông dược, có tác dụng làm dịu đi các triệu chứng COVID-19 (với nhóm sản phẩm xuyên tâm liên, giảm ho, giảm đờm, vitamin, nước muối sát khuẩn...)
Triển vọng vào cuối năm 2021 và 2022
Tuy nhiên bước sang quý 4, nhiều yếu tố cả chủ quan và khách quan đã có phần khả quan hơn, Theo báo cáo của SSI, nhóm cổ phiếu ngành dược khả năng sẽ có triển vọng hồi phục và phát triển trong chặng đường cuối của năm 2021 và năm 2020.
Cụ thể trên thị trường dược phẩm, giá hoạt chất đầu vào dược phẩm toàn cầu (API) đã “hạ nhiệt” nhanh chóng do Ấn Độ đã nối lại sản xuất và chuẩn bị tăng thêm công suất. Hiện tại, mức giá trung bình của hầu hết các hoạt chất đã đạt đỉnh vào tháng Sáu và đi ngang cho tới nay. Đặc biệt, Ấn Độ là nhà cung cấp API quan trọng cho Việt Nam, đang hoạt động sản xuất trở lại từ tháng Năm và bắt đầu hạ giá API xuất khẩu. Trong diễn biến đó, các hãng dược của Trung Quốc cũng dần giảm giá API từ tháng Tám. Nhóm phân tích của SSI dự báo giá API nhập khẩu về Việt Nam sẽ tiếp tục giảm trong các tháng cuối năm.
Về triển vọng nguồn cung API, các công ty dược Ấn Độ hiện đang đẩy mạnh năng lực sản xuất khi Chính phủ nước này thực hiện gói ưu đãi tiền mặt trị giá 200 triệu USD cho các nhà máy API sản xuất kháng sinh, thuốc chống HIV, vitamin và 51 thành phần dược phẩm quan trọng khác. Đây là động thái đầy tham vọng của Ấn Độ nhằm vượt qua sự thống trị của Trung Quốc trên thị trường API toàn cầu.
Theo báo cáo của SSI, nhóm cổ phiếu ngành dược khả năng sẽ có triển vọng hồi phục và phát triển trong chặng đường cuối của năm 2021 và năm 2020. (Ảnh: Vietnam+) Trên cơ sở đó, SSI nhận định thị trường dược phẩm Việt Nam sẽ có thêm nhiều nhà cung cấp tiếp cận từ nửa cuối năm 2021. Theo đó, giá nguyên liệu đầu vào của các công ty trong nước sẽ sớm giảm từ mức cao, điều này sẽ giúp tỷ suất lợi nhuận của các công ty được sẽ cải thiện trong năm 2022.
Ngoài ra, quy trình phê duyệt thuốc đang diễn ra nhanh hơn nhiều so với trước đây. Thống kê từ cơ quan chức năng, số lượng phê duyệt thuốc đã tăng lên từ 171 trường hợp trong 8 tháng năm 2020 lên 335 trường hợp trong 8 tháng năm 2021. Bên cạnh đó, thời gian phê duyệt trung bình đối với một số loại thuốc đã giảm từ 22 tháng xuống 18 tháng.
“Đây là một dấu hiệu đáng mừng, vì nhiều công ty dược phẩm trong nước đang cần triển khai các sản phẩm mới để đối phó với tốc độ R&D (nghiên cứu và phát triển) ngày càng tăng trong ngành. Đặc biệt là đối với các công ty gần đây đã chọn không xây dựng các nhà máy sản xuất mới như IMP, DHG hay Công ty Dược-Trang thiết bị Y tế Bình Định (mã DBD), Công ty Cổ phần Pymepharco, vì các công ty này đang chờ giấy phép thuốc mới để mở rộng sản xuất,” báo cáo của SSI chỉ ra.
Theo đó, SSI đưa ra dự báo với những yếu tố nêu trên ngành dược kỳ vọng sẽ tăng trưởng doanh thu tốt hơn và có thể sẽ cạnh tranh hơn từ năm 2022.
“Trong các công bố gần đây của cơ quan quản lý, trong năm 2022, Việt Nam khả năng sẽ mở cửa trở lại một phần hoặc toàn bộ, cùng với tỷ lệ tiêm chủng đang ngày càng tăng trong toàn dân, các công ty dược phẩm sẽ đạt được kết quả lợi nhuận phục hồi mạnh mẽ và có thể đạt mức trước dịch COVID-19,” báo cáo chỉ ra./.
