Tổng thống Robert Mugabe (trái) phát biểu tại lễ tốt nghiệp tại một trường đại học ở thủ đô Harare ngày 17/11. (Nguồn: THX/TTXVN) Ngày 18/11, hai nguồn tin từ đảng ZANU-PF cầm quyền tại Zimbabwe cho biết ủy ban trung ương đảng này sẽ tổ chức một phiên họp đặc biệt vào ngày 19/11 để cách chức Chủ tịch đảng ZANU-PF đối với Tổng thống Robert Mugabe.
Theo các nguồn tin, ngoài việc cách chức Chủ tịch đảng ZANU-PF của ông Mugabe, phiên họp cũng sẽ phục hồi chức vụ Phó Chủ tịch đảng cho cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwaa và loại phu nhân của Tổng thống Mugabe là bà Grace Mugabe khỏi ban lãnh đạo Liên đoàn Phụ nữ của ZANU-PF.
Trước đó, đảng ZANU-PF đã kêu gọi Tổng thống Mugabe từ chức. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy quyền lực của nhà lãnh đạo 93 tuổi này đã sụp đổ sau khi quân đội dường như đã nắm quyền kiểm soát đất nước từ hồi đầu tuần này.
Các ủy ban của ZANU-PF tại tất cả 10 tỉnh thành trong cả nước - bao gồm cả tỉnh Mashonaland West quê nhà của Tổng thống Mugabe - đã nhóm họp trong ngày 17/11, thống nhất yêu cầu Tổng thống Mugabe và bà Grace Mugabe rời khỏi đảng này.
Đại diện các tỉnh cũng đề xuất cựu Phó Chủ tịch đảng ZANU-PF, đồng thời là cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa, 75 tuổi, trở lại nắm lại vai trò lãnh đạo trong đảng và chính phủ.
Các ủy ban trên cũng đề xuất Ủy ban trung ương ZANU-PF tổ chức một cuộc họp đặc biệt trong vòng 48 giờ tới để cơ cấu lại đảng cầm quyền theo hướng phát triển.
Trước đó cùng ngày, Tổng thống Robert Mugabe đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng kể từ khi xảy ra chính biến, khi ông tham dự lễ tốt nghiệp tại một trường đại học ở thủ đô Harare.
[Zimbabwe: Tổng thống Mubage bất ngờ xuất hiện tại một trường đại học]
Truyền thông địa phương cũng đăng tải hình ảnh về cuộc gặp của ông Mugabe với Tư lệnh Các lực lượng Quốc phòng Constantino Chiwenga và đặc phái viên Nam Phi tại dinh thự Tổng thống, cùng sự góp mặt của Bộ trưởng Quốc phòng Sydney Sekeramayi và Bộ trưởng An ninh quốc gia Kembo Mohadi.
Tuy nội dung chi tiết về cuộc gặp không được công bố, song lâu nay, Tổng thống Mugabe luôn tỏ thái độ kiên quyết không từ nhiệm, đồng thời khẳng định ông vẫn là nhà lãnh đạo hợp pháp duy nhất tại Zimbabwe.
Quyết định của Tổng thống Mugabe cách chức Phó Tổng thống Mnangagwa đã vấp phải sự phản đối dữ dội từ Tư lệnh Các lực lượng Quốc phòng Constantino Chiwenga và quân đội nước này cảnh báo sẽ can thiệp cuộc thanh trừng nhằm vào nhiều quan chức đảng cầm quyền ZANU-PF của Tổng thống Mugabe, theo đó giành quyền kiểm soát các cơ quan nhà nước và các phương tiện truyền thông ở nước này, đồng thời quản thúc Tổng thống Mugabe cùng bà Grace Mugabe và hai nhân vật chủ chốt của nhóm chính trị G40 do bà đứng đầu tại khu “Nhà Xanh” của ông Mugabe ở thủ đô Harare.
Đại diện quân đội Zimbabwe khẳng định đây không phải là một cuộc đảo chính, song giới quan sát cho rằng hành động của quân đội sẽ mở ra một cuộc chuyển giao quyền lực tại quốc gia miền Nam châu Phi này.
Tổng thống Mugabe nắm quyền từ năm 1980. Một nguồn tin giấu tên từ đảng ZANU-PF cho biết nếu ông Mugabe không chịu từ chức, đảng ZANU-PF sẽ tiến hành luận tội ông vào ngày 21/11./.
