Binh sỹ Mỹ được triển khai tại làng Darbasiyah, miền bắc Syria, ngày 28/4/2017. (Ảnh: AFP/TTXVN) Theo bài viết trên The Hill, thông báo của chính quyền Tổng thống Donal Trump về lịch trình rút quân đội Mỹ khỏi Syria - bắt đầu vào giữa tháng 3/2019 và hoàn tất quá trình này vào cuối tháng 4/2019 - khiến nhiều đồng minh quan trọng của Mỹ trong cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) lo ngại.
Một số đồng minh của Mỹ cho rằng việc Mỹ rút quân vội vã sẽ khiến lực lượng người Kurd, hay còn được biết đến là Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), không còn được bảo vệ bởi Washington nữa dù hiện vẫn chưa có một thỏa thuận nào từ các cường quốc trong khu vực về việc bảo vệ lực lượng này.
Các nhà lập pháp Mỹ cũng như các chuyên gia đều cảnh báo rằng nếu không có sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Syria, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục tăng cường các mối đe dọa và tấn công SDF do quốc gia này coi SDF là một tổ chức khủng bố.
Ngày 19/12 khi ông Trump tuyên bố sẽ đưa quân đội Mỹ từ Syria trở về nước, các đồng minh của Mỹ cũng như một số nghị sỹ Quốc hội đã bày tỏ sự không đồng tình với kế hoạch trên và cho rằng việc Mỹ đột ngột rút quân khỏi Syria sẽ khiến khu vực này trở nên bất ổn và IS sẽ trỗi dậy trở lại.
Ông Ned Price, cựu chuyên gia phân tích cấp cao thuộc Cơ quan tình báo Trung ương (CIA), Trợ lý đặc biệt cho Tổng thống B.Obama tại Hội đồng An ninh Quốc gia cho rằng người Kurd cảm thấy như đang bị bỏ rơi khi không thấy Mỹ đưa ra sự đảm bảo nào để bảo vệ họ.
Mặc dù trước đó, trong chuyến công du tới Israel và Thổ Nhĩ Kỳ để trấn an đồng minh về quyết định rút quân khỏi Syria, Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton đã đưa ra hai điều kiện để rút quân khỏi Syria là đánh bại IS và đạt được một thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ để bảo vệ người Kurd.
Tuy nhiên, ông Bolton cho biết quân đội Mỹ sẽ ở lại căn cứ ở Al Tanf thuộc miền Nam Syria, nơi Mỹ coi là vùng đệm quan trọng nhằm chống lại Iran.
Tuy nhiên, cho tới nay mọi nỗ lực và đề xuất được Washington đưa ra nhằm có được sự đảm bảo từ Ankara rằng người Kurd sẽ không bị tấn công đều đã thất bại.
[Truyền thông Mỹ: Washington sẽ rút quân khỏi Syria trước cuối tháng Tư]
Trong khi đó, đối với SDF, đây là vấn đề sống còn. SDF hiện nay đang ở trong tình thế khó khăn để đưa ra quyết định lựa chọn.
Trước đây, với sự hậu thuẫn của Mỹ, họ đã hy vọng thành lập một quốc gia độc lập ở phía Đông Bắc Syria - nơi họ đã chiến đấu với IS.
Nhưng đến nay SDF nhận ra khó có thể đạt được mục tiêu này và có thể phải đưa ra những hành động trái ngược với lợi ích của Mỹ ở khu vực.
Theo cố vấn cấp cao của Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế (CSIS) Seth Jones, SDF đã chuẩn bị cho tình huống khi quân đội Mỹ không còn sự hiện diện ở Syria.
Lực lượng người Kurds gần đây đã chuyển sang đàm phán với nhiều thành phần khác nhau của chế độ Tổng thống Syria Bashar al-Assad và các cơ quan tình báo quân đội Nga nhằm tìm kiếm sự bảo vệ từ chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Price, thành viên tổ chức phi lợi nhuận Hành động vì An ninh Quốc gia, cho biết một số người Kurds đã nói về việc sẵn sàng đàm phán phán với chính quyền Assad và sẵn sàng hợp tác với kẻ thù.
Điều này có thể đi ngược lại những lợi ích chiến lược của Mỹ. Ông Price nhận định: “Tôi nghĩ rằng họ thấy người Mỹ không còn quan tâm tới họ nữa và họ không còn cảm thấy có trách nhiệm quan tâm tới những lợi ích của Mỹ.”
Chính vì vậy, không chỉ có các chuyên gia lo lắng về việc rút quân mà các quan chức quân đội cũng cảnh báo rằng một khi lực lượng của Mỹ rút khỏi khu vực, rất khó để đảm bảo rằng IS bị đánh bại.
Tại phiên điều trần của Quốc hội, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Owen West khẳng định rằng Tướng Mattis đã không sai khi phản đối việc Mỹ rút khỏi Syria.
Trong khi đó, Thiếu tướng James Hecker khẳng định đây là tình huống vô cùng khó khăn để gây sức ép với IS sau khi Mỹ hoàn tất việc rút quân./.
