Đây là một trong những sáng kiến tiên phong của cộng đồng các nhà khoa học HànQuốc, Việt Nam, Lào, Campuchia nhằm thúc đẩy sự liên kết và hợp tác Tiểu vùngMekong trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và cũng là hoạt độngquan trọng nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác sâu sắc giữa Viện Môi trường Hàn Quốc,Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu với Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Viện Khoa họcHoàng gia Campuchia và Viện Khoa học xã hội Quốc gia Lào trong lĩnh vực nghiêncứu, đào tạo và tư vấn chính sách về tăng trưởng xanh.
Phát biểu tại phiên khai mạc, Chủ tịch Viên Khoa học xã hội Việt Nam Nguyễn XuânThắng nhấn mạnh sự phát triển hiện nay của Tiểu vùng Mekong đòi hỏi cơ sở hạtầng sinh thái phải được cải thiện và quản lý hiệu quả hơn để đáp ứng nhu cầuhiện tại cũng như các nhu cầu mới về lương thực, nước, môi trường và năng lượng.Đây là các nền tảng đối với sự phát triển bền vững và sự thịnh vượng của khu vựctrong tương lai.
Tại phiên khai mạc, các đại biểu đã được giới thiệu bối cảnh khu vực Đông Á vềphát triển bền vững vùng GMS (Hợp tác Tiểu vùng sông Mekong mở rộng), học thuyếtvề tăng trưởng xanh bền vững cho tất cả; kinh tế xanh và Khung thể chế về pháttriển bền vững Rio+20.
Tại phiên thứ nhất, với chủ đề "Phát triển bền vững khu vực Tiểu vùng sôngMekong và hợp tác quốc tế" dưới sự chủ tọa của giáo sư, tiến sỹ Nguyễn XuânThắng và tiến sỹ Cae One Kim, các đại biểu cũng được nghe các báo cáo Hành trìnhtới tăng trưởng xanh, lý thuyết tăng trưởng xanh của GGGI và các bài học nhậnđược; hợp tác và phát triển ở khu vực GMS và những thách thức cho tăng trưởngxanh của Việt Nam...
Phiên thứ hai, với chủ đề "Chia sẻ các chính sách phát triển khu vực nôngnghiệp" dưới sự chủ tọa của giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Quang Thuấn và giáo sư JiSoon Lee, các đại biểu được nghe giới thiệu về phát triển nông nghiệp bền vữngcủa Hàn Quốc; Nông nghiệp, nông thôn Việt Nam, Chính sách đổi mới và thực tiễnphát triển; Tình hình nông nghiệp ở Campuchia; các chính sách và thực trạng nôngnghiệp của Lào.
Phiên thứ ba, do giáo sư, tiến sỹ Đỗ Hoài Nam và tiến sỹ Sang In Kang chủ tọa,các đại biểu cũng đã được nghe các báo cáo về tiêu dùng và sản xuất bền vững ởHàn Quốc, mua sắm xanh ở Hàn Quốc; sự phát triển các chính sách môi trường ở HànQuốc; môi trường ở Việt Nam trong quá trình phát triển...
GMS là sáng kiến hợp tác phát triển giữa các nước thuộc lưu vực sông Mekong doNgân hàng phát triển châu Á (ADB) khởi xướng năm 1992. Tham gia vào hợp tác GMSban đầu có Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia, Việt Nam và tỉnh Vân Nam của TrungQuốc. Từ năm 2004, tỉnh Quảng Tây của Trung Quốc bắt đầu tham gia vào chươngtrình hợp tác này mặc dù không nằm trong lưu vực con sông.
Được đánh giá là khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên, phát triển năng động và cóvị trí địa lý-chính trị quan trọng ở Đông Nam Á, GMS thu hút được sự quan tâmrất lớn của cộng đồng quốc tế, các nước lớn và các nhà tài trợ.
Tuy nhiên, kể từ hai thập kỷ trở lại đây, quá trình phát triển đang tạo ra sứcép lớn trong việc khai thác nguồn tài nguyên trong tiểu vùng, châm ngòi cho nguycơ xung đột, đe dọa các thành tựu về hợp tác mà GMS đạt được trong nhiều thập kỷqua.
Sự phát triển thiếu bền vững cũng tác động đến sinh kế của người dân ở hai bêndòng sông Mekong, như làm gia tăng lũ lụt, ô nhiễm môi trường nước, mất đa dạngsinh học, mở rộng diện tích ngập mặn... Quá trình tái cấu trúc và chuyển đổi môhình tăng trưởng theo hướng xanh hóa ở GMS đòi hỏi các nước trong tiểu vùng cầnthay đổi phương thức phát triển dựa vào việc sử dụng nhiều năng lượng và tàinguyên thiên nhiên, nỗ lực phối hợp với nhau để khai thác bền vững nguồn tàinguyên, bảo vệ hệ sinh thái tốt hơn và bảo vệ môi trường./.