Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk (phải, hàng thứ 2) phát biểu trong phiên bỏ phiếu bất tín nhiệm Chính phủ của Quốc hội ở Kiev ngày 16/2. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 25/3, các đảng phái trong Quốc hội Ukraine bắt đầu đàm phán thành lập liên minh cầm quyền mới và chính phủ mới.
Động thái này diễn ra 1 ngày sau khi 4 trong 5 đảng phái chính trị từng tham gia liên minh cầm quyền Ukraine thân châu Âu được thành lập tháng 11/2015 nhất trí bắt đầu tiến hành đàm phán để thành lập liên minh mới.
Theo phóng viên TTXVN tại Đông Âu, Hiến pháp Ukraine quy định sau khi liên minh cầm quyền mất thế đa số, quốc hội sẽ có thời hạn một tháng để thành lập liên minh mới, nếu không tổng thống sẽ có quyền lựa chọn giải tán quốc hội và tổ chức tổng tuyển cử.
Về vấn đề này, lãnh đạo đảng Khối Petro Poroshenko (BPP) Yury Lutsenko cho rằng nếu trong tuần tới, quốc hội nước này không giải quyết được cuộc khủng hoảng chính trị, giải pháp duy nhất được lựa chọn sẽ là tiến hành tổng tuyển cử trước thời hạn.
Ông Lutsenko cho biết đã đề xuất ứng cử viên Vladimir Groisman, Chủ tịch Quốc hội đương nhiệm vào cương vị thủ tướng.
Đảng Mặt trận Nhân dân tuyên bố sẵn sàng cùng BPP thảo luận để thành lập liên minh mới, đồng thời nhấn mạnh đang xem xét đề xuất của BPP đề cử ông Groisman thay ông Arseny Yatsenyuk và các nguyên tắc thành lập liên minh mới, cũng như xác định "các bước đi tiếp theo."
Trong khi đó, lãnh đạo đảng Cấp tiến đưa ra một loạt yêu cầu để tham gia vào liên minh, như từ chối cấp quy chế đặc biệt cho khu vực Donbass (miền Đông Ukraine), nâng tuổi về hưu, bãi bỏ thuế đánh vào tiền trợ cấp và bãi bỏ việc bán đất nông nghiệp.
Đảng Batkivshina cũng để ngỏ khả năng tham gia liên minh mới. Đảng còn lại trong liên minh cầm quyền cũ là Samopomich (Tự cứu) tuyên bố không có ý định tham gia thành lập liên minh mới.
Bên cạnh đó, lãnh đạo đảng Cấp tiến cũng không loại trừ khả năng trong trường hợp 4 chính đảng không đạt được thỏa thuận thì đảng BPP và Mặt trận Nhân dân sẽ nỗ lực thành lập Liên minh hai đảng, tuy nhiên, hai đảng trên chỉ có 216 ghế quốc hội, không đủ để trở thành liên minh đa số (phải có ít nhất 226 ghế).
Về phần mình, ngày 24/3, ông Grosman tuyên bố sẵn sàng lãnh đạo chính phủ mới của Ukraine, đồng thời cho biết đã có kế hoạch hành động cho quốc gia Đông Âu này.
Theo ông Grosman, Ukraine cần phải bảo đảm mọi nghĩa vụ trong khuôn khổ thực hiện các chương trình của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), cũng như giải quyết các vấn đề liên quan đến thỏa thuận liên kết với Liên minh châu Âu (EU).
Trước đó, ngày 23/3, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã hối thúc Quốc hội thành lập chính phủ mới, chậm nhất là vào ngày 29/3 tới, nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị tại quốc gia Đông Âu này.
Người đứng đầu quốc gia Ukraine cũng kêu gọi các lực lượng chính trị trong liên minh cầm quyền lựa chọn ứng cử viên cho cương vị thủ tướng và đệ trình lên Văn phòng Tổng thống vào cuối tuần này.
Vào trung tuần tháng 2 vừa qua, Tổng thống Poroshenko đã yêu cầu Thủ tướng Yatsenyuk từ chức do người dân mất niềm tin đối với ông về khả năng đấu tranh chống tham nhũng và khắc phục tình trạng trì trệ của nền kinh tế Ukraine, trong bối cảnh ba chính đảng tuyên bố rút khỏi liên minh cầm quyền.
Để tránh cuộc khủng hoảng chính trị trở nên sâu sắc, Tổng thống Poroshenko đã đề xuất cải tổ liên minh và thành lập chính phủ mới./.
