Vì sao tuyến buýt nhanh BRT đầu tiên của Hà Nội lại đội giá?

Hà Nội vừa chính thức có báo cáo giải trình về việc tổng mức đầu tư, công tác đấu thầu đoàn xe buýt nhanh BRT Kim Mã-Yên Nghĩa bị đội giá.
Vì sao tuyến buýt nhanh BRT đầu tiên của Hà Nội lại đội giá? ảnh 1Tuyến buýt nhanh số 01 Kim Mã-Yên Nghĩa được đưa vào vận hành và khai thác. (Ảnh: Minh Chiến/Vietnam+)

Liên quan đến thông tin tuyến buýt nhanh BRT 01 Kim Mã-Yên Nghĩa đội giá, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội vừa chính thức có báo cáo giải trình về việc tổng mức đầu tư, công tác đấu thầu đoàn xe...

Tổng mức đầu tư giảm

Theo đó, dự án đầu tư phát triển giao thông đô thị Hà Nội được phê duyệt từ năm 2007, sử dụng vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới (theo hiệp định tín dụng được ký giữa Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới ngày 22/11/2007).

Về tổng mức đầu tư của dự án, tại Quyết định phê duyệt dự án lần đầu (số 1837/QĐ-UBND ngày 10/5/2007) tổng mức đầu tư là 452,42 triệu USD (vốn vay WB là 134,35 triệu USD; Quỹ môi trường toàn cầu (GEF) viện trợ không hoàn lại là 11,15 triệu USD; vốn ngân sách thành phố là 306,92 triệu USD).

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án, do thay đổi quy mô, phạm vi và chế độ chính sách trong công tác giải phóng mặt bằng nên dự án phải phê duyệt điều chỉnh 3 lần tại các quyết định số 1821/QĐ-UBND ngày 22/02/2013; số 1146/QĐ-UBND ngày 16/3/2015; số 826/QĐ​-UBND ngày 18/02/2016 và tổng mức đầu tư tại lần điều chỉnh cuối cùng là 332,599 triệu USD (vốn vay WB là 115,592 triệu USD; vốn quỹ GEF là 11,15 triệu USD; vốn ngân sách thành phố là 205,851 triệu USD).

“Như vậy, sau khi điều chỉnh dự án lần cuối cùng, tổng mức đầu tư giảm 119,821 triệu USD và thực tế theo giá trị dự toán được duyệt cũng như giá trị quyết toán chính thức chắc chắn sẽ thấp hơn tổng mức đầu tư đã được phê duyệt,” ông Phạm Hoàng Tuấn, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội khẳng định.

[Hà Nội chính thức vận hành tuyến xe buýt nhanh BRT đầu tiên]

Riêng về hạng mục BRT, tổng giá trị thực hiện đến thời điểm kết thúc dự án khoảng 35 triệu USD, thấp hơn so với giá trị trong tổng mức đầu tư được duyệt là 53,6 triệu USD.

Liên quan đến công tác đấu thầu gói đoàn xe BRT, theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội, gói thầu đoàn xe được tổ chức đấu thầu quốc tế rộng rãi trong năm 2014 theo đúng các quy định của Việt Nam và Ngân hàng Thế giới.

Kết quả đấu thầu đã được Sở Giao thông Vận tải phê duyệt tại Quyết định số 1367/QĐ-SGTVT ngày 20/10/2014 với giá trúng thầu là 11.656.061 USD (trong đó đã bao gồm chi phí vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ; chi phí kiểm tra xe và thuế); nhà thầu trúng thầu là Liên danh Openasia Equipment Limited-Volvo Bus.

Do việc thương thảo, đàm phán hợp đồng với nhà thầu liên danh này không thành công, vì vậy, Sở Giao thông Vận tải đã ban hành Quyết định số 329/QĐ-SGTVT ngày 18/3/2015 hủy đấu thầu.

Chưa quyết toán gói thầu đoàn xe buýt BRT

Về việc đàm phán, thương thảo hợp đồng không thành công theo lý giải của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội là do nhà thầu đã đưa ra các điều kiện làm thay đổi các điều kiện chung đã quy định trong hồ sơ mời thầu và không chấp nhận yêu cầu của bên mời thầu (nhằm tránh các rủi ro cho phía mời thầu) về điều khoản tạm ứng, thanh toán hợp đồng; không chấp nhận thực hiện gia hạn hiệu lực của hồ sơ dự toán cũng như gia hạn bảo lãnh dự thầu tương ứng theo yêu cầu của bên mời thầu.

Sau khi hủy thầu và được sự thống nhất của Ngân hàng Thế giới, Ban Quản lý dự án đầu tư phát triển giao thông đô thị Hà Nội (cũ) thuộc Sở Giao thông Vận tải triển khai công tác đấu thầu lại theo đúng các quy định và đã được Sở phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu (Quyết định số 2257/QĐ-SGTVT, ngày 5/11/2015) với giá trị trúng thầu là 176,29 tỷ đồng (tương đương 7,9 triệu USD), trong đó đã bao gồm chi phí vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ; chi phí kiểm tra xe và thuế. Nhà thầu trúng thầu là Liên danh công ty cổ phần Thiên Thành An và Công ty cổ phần ôtô Trường Hải. Thời gian giữa lần đấu thầu thứ nhất và thứ hai cách nhau khoảng tám tháng.

[Sứ mệnh xe buýt nhanh BRT và bài test văn hóa giao thông Hà Nội]

Về thông tin giá trị gói thầu phê duyệt điều chỉnh là 12.349.855 USD, ông Tuấn cho rằng, thực chất đây là giá trị dự toán (không phải giá trúng thầu) đã được cập nhật bổ sung thêm các chi phí trong nước cho các loại thuế, phí và lệ phí cũng như chi phí dự phòng theo quy định và một số khoản chi phí trong dự toán này sẽ không tính trong giá gói thầu để xét thầu.

Thực tế giá xe buýt BRT do nhà thầu Trường Hải cung cấp theo quyết định phê duyệt trúng thầu khoảng 5,03 tỷ đồng/xe (trong đó giá xe đã bao gồm thuế là 4,91 tỷ đồng/xe, còn lại là các chi phí vận hành, đào tạo lái xe và nộp thuế VAT...).

Hơn nữa, xe buýt BRT có thiết kế riêng với sàn xe cao và cửa mở bên trái (khác xe buýt thông thường) với sức chứa 90 hành khách và có hệ thống đóng mở cửa tự động khi tiếp cận cửa nhà chờ, xe buýt BRT được thiết kế với các đặc tính, thông số kỹ thuật riêng.

Để đảm bảo cho việc vận hành đoàn xe BRT được thuận lợi, sau khi thống nhất với Ngân hàng Thế giới và được Ủy ban Nhân dân thành phố chấp thuận cho phép bổ sung thêm các hạng mục vào gói thầu đoàn xe bao gồm hệ thống dây cáp tín hiệu và tủ rack, thiết bị lắp đặt trên xe đảm bảo vận hành cho xe BRT; hệ thống đóng, mở cửa tự động giữa nhà chờ và trên xe (hệ thống này được lắp trên nhà chờ)... với kinh phí khoảng 17,7 tỷ đồng.

“Các hạng mục bổ sung này đã được Sở Giao thông Vận tải phê duyệt thiết kế, dự toán và được triển khai lắp đặt trên xe và tại các nhà chờ đảm bảo đưa xe BRT vào vận hành đồng bộ, hiện tại, toàn bộ gói thầu đoàn xe chưa được quyết toán,” ông Tuấn nhấn mạnh.

Do đây là dự án sử dụng vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới nên ngoài việc thực hiện theo các quy định của pháp luật Việt Nam và chịu sự quản lý, giám sát của các cơ quan chức năng, ông Tuấn khẳng định trong quá trình thiết kế, lập dự toán, đấu thầu còn phải tuân thủ theo các quy định và thông lệ quốc tế cũng như chịu sự giám sát chặt chẽ, thường xuyên của Ngân hàng Thế giới./.

Buýt nhanh BRT được chính thức vận hành vào ngày 31/12. Tuyến BRT đầu tiên được khai thác mang số hiệu 01 sẽ chạy với tần suất 5-10-15 phút/chuyến, thời gian di chuyển từ bến xe Kim Mã tới bến xe Yên Nghĩa khoảng 45 phút/chuyến.

Các chuyến xe buýt nhanh sẽ chạy trên làn đường riêng tại đoạn Ba La-Quang Trung-Lê Trọng Tấn-Đường trục Bắc Hà Đông-Tố Hữu-Lê Văn Lương-Láng Hạ-Giảng Võ-nút Giang Văn Minh-Cát Linh.
(Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục