Ngày 26/4, tại cuộc gặp không chính thức giữa Bộ trưởng Quốc phòng Liên bang Nga, Đại tướng Sergey Shoigu với các trưởng đoàn quân sự 10 nước ASEAN tham dự Hội nghị An ninh quốc tế Moskva lần thứ 5, Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch đã có bài phát biểu, trong đó khẳng định Việt Nam đánh giá cao những đóng góp của Liên bang Nga trong việc duy trì một hòa bình, ổn định ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Theo Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch, việc Bộ Quốc phòng Liên bang Nga chủ động tổ chức cuộc gặp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Liên bang Nga với Trưởng đoàn quân sự các nước ASEAN cho thấy mong muốn của Nga tăng cường thúc đẩy quan hệ với ASEAN.
Cuộc gặp này là hoạt động rất thiết thực kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ đối tác ASEAN-Nga; một mặt đáp ứng nhu cầu của cả hai phía nhằm tăng cường sự tin cậy, hiểu biết lẫn nhau, mặt khác là cơ hội tìm kiếm biện pháp thiết thực thúc đẩy hợp tác ASEAN-Nga trong thời gian tới.
Nga là một quốc gia châu Á-Thái Bình Dương và là một phần không thể thiếu của khu vực này.
Kể từ khi thiết lập quan hệ đối tác với ASEAN năm 1996, Nga ngày càng khẳng định vai trò của mình đối với hòa bình, ổn định và phát triển của Đông Nam Á nói riêng và khu vực châu Á-Thái Bình Dương nói chung.
Nga đã tham gia tích cực và có trách nhiệm vào các cơ chế hợp tác an ninh đa phương khu vực do ASEAN dẫn dắt như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN Mở rộng (ADMM+).
Trong khuôn khổ ADMM+, Nga đồng chủ trì Nhóm chuyên gia ADMM+ về Quân y cùng Thái Lan và tham gia một số hoạt động diễn tập trong khuôn khổ ADMM+ giai đoạn 2014-2017 và sẽ tiếp tục đồng chủ trì Nhóm chuyên gia ADMM+ về Quân y giai đoạn 2017-2020. Điều này chứng tỏ Nga là một đối tác đáng tin cậy và có trách nhiệm tại Đông Nam Á.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch khẳng định Việt Nam cam kết tăng cường hợp tác với Liên bang Nga qua kênh hợp tác song phương và đa phương, trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, hai bên cùng có lợi, tuân thủ luật pháp quốc tế.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cũng điểm lại quá trình hình thành và phát triển ASEAN, từ năm nước thành viên khi thành lập vào năm 1967, đến nay, ASEAN không chỉ thay đổi về tầm vóc địa lý và sức mạnh kinh tế mà tính chất của Hiệp hội cũng dần thay đổi.
Ngày nay, ASEAN gồm 10 nước thành viên; trở thành một trong những tổ chức hợp tác khu vực thành công nhất trên thế giới, có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở Đông Nam Á và trên toàn thế giới.
Trong thời gian gần 50 năm qua, hợp tác trong ASEAN đạt được nhiều kết quả, trong đó có lĩnh vực quốc phòng. Hợp tác quốc phòng tiêu biểu giữa các nước thành viên ASEAN và giữa ASEAN với các nước đối tác đối thoại là ADMM và ADMM+.
Đặc biệt, ADMM+ góp phần quan trọng trong việc gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương nhằm phát huy các nguồn lực để đối phó một cách hiệu quả với các vấn đề an ninh phi truyền thống ngày càng gia tăng trong khu vực; tăng cường hiểu biết và tin cậy lẫn nhau; tạo cơ sở để giải quyết bất đồng và xung đột; duy trì hòa bình và ổn định không chỉ cho khu vực Đông Nam Á mà còn góp phần quan trọng xây dựng châu Á-Thái Bình Dương thành một khu vực hòa bình, ổn định và phát triển.
Bộ trưởng mong muốn các nước đối tác, trong đó có Nga, tích cực đóng góp vào tiến trình hoạt động của ADMM+, để cơ chế hợp tác này ngày càng hiệu quả và thiết thực hơn.
Bài phát biểu của trưởng đoàn quân sự các nước ASEAN đề cập tới những thách thức truyền thống cũng như phi truyền thống mà ASEAN đang phải đối mặt như di cư, tội phạm xuyên biên giới, dịch bệnh, tội phạm mạng, các thảm họa thiên tai...Chỉ có nỗ lực đoàn kết, cùng nhau liên hết và hợp tác thì các nước ASEAN mới có thể đối mặt thành công với những thách thức này.
Bên lề sự kiện trên, sáng 26/4, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch đã có cuộc gặp song phương với Phó thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan, Đại tướng Prawit Wongsuwan.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cho rằng quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Thái Lan trong thời gian qua đã có những bước phát triển tốt đẹp. Các hoạt động trao đổi đoàn, hợp tác về đào tạo…đã thu được những kết quả đáng khích lệ.
Về vấn đề bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cho rằng các nước ASEAN cần có tiếng nói đồng thuận trong vấn đề này, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm (UNCLOS 1982), nghiêm túc thực hiện Tuyên bố về ứng của của các bên tại Biển Đông (DOC), tiến tới đạt được Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch đề nghị hai bên cần tăng cường các hoạt động giao lưu, duy trì phối hợp tuần tra chung trên vùng biển giáp ranh. Các trường hợp ngư dân hai nước có vi phạm gì thì cần xử lý trên tinh thần nhân đạo.
Phó thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Prawit Wongsuwan nhất trí với những ý kiến của Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch, rằng hai nước cần tiếp tục các hợp tác như trong thời gian qua, đem lại lợi ích cho mỗi bên.
Chiều 26/4, Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch đã có cuộc gặp song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch đánh giá quan hệ hợp tác quốc phóng giữa Việt Nam và Singapore thời gian qua đã có những bước phát triển tốt đẹp, cảm ơn Singapore đã dành cho Việt Nam các suất đào tạo tiếng Anh. Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch bày tỏ mong muốn quan hệ hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới sẽ tiếp tục phát triển, vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Bộ trưởng Quốc phòng Ng Eng Hen chúc mừng Đại tướng Ngô Xuân Lịch mới được giao trọng trách Bộ trưởng Quốc phòng, tin tưởng rằng trên cương vị mới, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch sẽ tiếp tục có những đóng góp vào việc duy trì và phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt Việt Nam-Singapore.
Tối 26/4, Thứ trưởng Bộ quốc phòng Liên bang Nga đã tổ chức tiệc chiêu đãi các trưởng đoàn tham dự Hội nghị an ninh quốc tế Moskva lần thứ 5./.