[Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng giải trình trước Quốc hội]
Với tinh thần thẳng thắn, Thủ tướng đã nhận tráchnhiệm chính trị lớn của người đứng đầu Chính phủ về tất cảnhững hạn chế, yếu kém, khuyết điểm của Chính phủ trong quảnlý, điều hành trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có nhữngyếu kém, khuyết điểm trong giám sát, kiểm tra hoạt động củacác doanh nghiệp, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước.
Thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ nỗ lực phấn đấu đểkhắc phục hạn chế, yếu kém, khuyết điểm hoàn thành tốt nhấtnhiệm vụ được Đảng và nhân dân giao phó.
Không thoái thác bất cứ nhiệm vụ gì Đảng giao
Trảlời câu hỏi của đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) về "vănhóa từ chức," Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chia sẻ còn 3 ngàynữa là tròn 51 năm ông theo Đảng, hoạt động cách mạng. Là mộtcán bộ, đảng viên, Thủ tướng đã nghiêm túc kiểm điểm, báo cáođầy đủ với Đảng, với Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hànhTrung ương về bản thân mình.
"Trong 51 năm qua tôi khôngxin với Đảng cho tôi làm, cho tôi đảm nhiệm một chức vụ này hay mộtchức vụ khác. Mặt khác, tôi cũng không từ chối, không thoái thác bất cứnhiệm vụ gì mà Đảng, Nhà nước giao phó cho tôi. Đảng, Bộ Chính trị, BanChấp hành Trung ương cũng đã hiểu rõ về tôi, cả về ưu điểm, khuyết điểm,cả về phẩm chất đạo đức, cả về năng lực khả năng, cả về sức khỏe,thương tật, cả về tâm tư nguyện vọng của tôi. Đảng lãnh đạo, quản lýtrực tiếp tôi, hiểu rất rõ về tôi. Đảng đã quyết định phân công tôi ứngcử làm nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ. Trung ương phân công, Quốc hội đãbỏ phiếu bầu tôi làm nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ, tôi sẵn sàng chấpnhận, sẵn sàng chấp hành nghiêm túc mọi quyết định của Đảng, của BanChấp hành Trung ương Đảng, của Quốc hội", Thủ tướng bày tỏ.
Chính phủ luôn thấu hiểu, tập trung tháo khó khăn cho doanh nghiệp
Trảlời chất vấn của các đại biểu Đặng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) và Thượngtọa Thích Thanh Quyết (Quảng Ninh) về những giải pháp giúp các doanhnghiệp, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ vượt qua khó khăn, tiếp tụcphát triển, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, trong bối cảnh khủng hoảngtài chính, Chính phủ luôn theo sát, thấu hiểu, lo lắng, chia sẻ vớicộng đồng doanh nghiệp về những khó khăn thách thức mà doanh nghiệp đangphải đương đầu.
Chính phủ luôn trăn trở, tìm mọi biện pháp để tháo gỡkhó khăn cho doanh nghệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp duy trì và pháttriển sản xuất, kinh doanh. Đây không chỉ là lợi ích của doanh nghiệpmà cũng là lợi ích của cả nền kinh tế đất nước.
Thủ tướng Nguyễn TấnDũng khẳng định, Chính phủ đã và đang triển khai nhiều cơ chế chínhsách, nhiệm vụ giải pháp và đã có những kết quả nhất định. Tuy nhiên,cộng đồng doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ đang đứng trướcrất nhiều khó khăn, cần khắc phục.
Theo đó, các nhóm giải pháp đượcChính phủ đề ra là tập trung chỉ đạo, đảm bảo, tăng cường ổn địnhkinh tế vĩ mô, trong đó nhiệm vụ đặc biệt quan tâm là phảikiềm chế lạm phát, không để lạm phát quay trở lại. Đây làgiải pháp trước mắt và lâu dài để giúp đỡ doanh nghiệp. Lạmphát cao, lãi suất cao thì tỉ giá biến động, giá trị đồngtiền Việt Nam giảm, chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệptăng lên, từ đó gây ra rất nhiều khó khăn, doanh nghiệp khó màduy trì và phát triển sản xuất- Thủ tướng giải thích.
Bêncạnh đó, cần tăng cường duy trì tăng trưởng hợp lý. Không duy trìtốc độ tăng trưởng chung thì doanh nghiệp sẽ tiếp tục gặpnhiều khó khăn. Muốn vậy, phải giữ mức tăng tổng cầu hợp lý,bao gồm tăng dư nợ tín dụng, tăng đầu tư công, đầu tư xã hội.
Ngoài ra, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cũng sẽ tậptrung chỉ đạo để từng bước bảo đảm cân đối hợp lý các cán cânthanh toán, bao gồm cán cân xuất nhập khẩu, cán cân vãng lai,cán cân thanh toán tổng thể. Cụ thể, sẽ có những giải phápđồng bộ để đẩy mạnh xuất khẩu, giảm nhập khẩu, giải quyếthàng tồn kho, nợ xấu, tình trạng đóng băng của thị trường bấtđộng sản. Đồng thời đẩy mạnh cải cách hành chính, bao gồm cảicách thể chế và cải cách thủ tục hành chính, xây dựng cơ chếthị trường đầy đủ, minh bạch, thuận lợi...
Thủ tướng Nguyễn TấnDũng nhấn mạnh để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn địnhsản xuất, cần thực hiện đồng bộ, đồng thời, có trọng tâm,trọng điểm các giải pháp mà Đảng, Chính phủ đã đề ra. Thủtướng Nguyễn Tấn Dũng mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, từng doanhnghiệp phải tự đổi mới mình, tính toán cơ cấu lại doanh nghiệp, phươngán sản xuất... bằng khả năng, nội lực của mình vượt qua khó khăn.
Nâng cao năng lực, chất lượng xây dựng thể chế
Trảlời câu hỏi của các đại biểu về những giải pháp của Chính phủ khắc phụcyếu kém trong chủ đạo điều hành nền kinh tế, theo Thủ tướng NguyễnTấn Dũng, yếu kém, hạn chế lớn nhất trong chỉ đạo, điều hànhcủa Chính phủ là ở nội dung xây dựng thể chế, cơ chế luậtpháp.
“Có những thể chế, cơ chế luật pháp do Chínhphủ xây dựng đề nghị Quốc hội thông qua, hay do chính Chínhphủ vừa ban hành đã có những điểm không phù hợp, không sátcuộc sống, phải sửa đổi, bổ sung,” Thủ tướng nêu lên những bấtcập cần tập trung khắc phục.
"Có những thể chế, cơ chếđã ban hành nhưng chờ nghị định, thông tư hướng dẫn, nên chậmđi vào cuộc sống; khi có hướng dẫn thì thực hiện không đúng tinhthần; có những cơ chế, chính sách đã ban hành nhưng thực thikhông hiệu quả; đã ban hành, sau một thời gian không còn phùhợp, nhưng chậm sửa đổi. Ngoài ra, còn có tình trạng thực tếcuộc sống xuất hiện những nội dung đòi hòi phải có thể chế,cơ chế để điều chỉnh, để thúc đẩy phát triển hoặc ngăn chặntiêu cực nhưng khi xây dựng thì rất chậm chạp."
Việctăng cường, nâng cao năng lực dự báo, phân tích, đánh giá tìnhhình, năng lực phản ứng chính sách kịp thời, phù hợp, hiệuquả trong điều kiện kinh tế thị trường năng động, hội nhập kinhtế quốc tế sâu rộng, là nhóm giải pháp thứ hai Thủ tướng đề cập.
“Quảnlý nhà nước phải quản lý bằng quy hoạch, kế hoạch, nhưng ngayquy hoạch, kế hoạch không phù hợp, không sát, kém chất lượngthì sẽ dẫn đến tình trạng lãng phí đầu tư, làm chậm, cảntrở tiến trình phát triển của đất nước” - Thủ tướng nói.
Trongthời gian tới, Chính phủ sẽ tập trung nâng cao năng lực, hiệuquả quản lý trong xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch, chiếnlược, kế hoạch để quản lý, điều hành.
Bên cạnhđó, Chính phủ cũng sẽ tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quảnlý, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm, kịpthời các hành vi vi phạm.“Không làm tốt việc này, hiệu lực,hiệu quả điều hành của Chính phủ không đảm bảo được, và thựctế đây là khuyết điểm lớn của Chính phủ,” Thủ tướng nói.
Nhiệmvụ hoàn thiện hệ thống tổ chức của Chính phủ, bộ máy hànhchính các cấp cũng được coi là trọng tâm trong thời gian tới.“Sức mạnh trước hết từ bộ máy tổ chức. Vừa qua đã cơ bảnthực hiện được nhiệm vụ nhưng vẫn còn khiếm khuyết. Cần làmtốt với tinh thần tinh gọn, hiệu quả, làm rõ chức năng nhiệmvụ của từng tổ chức, không để lĩnh vực nào mà không có cơquan quản lý nhà nước chịu trách nhiệm quản lý chính, tránhtình trạng một việc hai ba người; làm rõ phân công, phân cấp,giao quyền để đề cao trách nhiệm, phát huy năng động, sáng tạocủa cấp dưới, đảm bảo sự lãnh đạo tập trung, thống nhất củacấp trên, của Trung ương.”
Thủ tướng coi việc đề caotrách nhiệm, nâng cao đạo đức, phẩm chất, năng lực của đội ngũcán bộ, công chức, nhất là người đứng đầu, noi theo tấm gươngđạo đức Hồ Chí Minh là một trong những nội dung quan trọng màChính phủ, các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện tốt trongthời gian tới.
Nhiệm vụ trọng tâm cuối cùng đượcThủ tướng đề cập là thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dânchủ, phát huy tốt trách nhiệm của tập thể, đề cao trách nhiệmngười đứng đầu.
“Nghiêm túc, nâng cao năng lực lắngnghe ý kiến góp ý của cán bộ, Đảng viên, của nhân dân, củacác chuyên gia trong quá trình chỉ đạo, điều hành thực thinhiệm vụ. Bên cạnh đó cần nâng cao năng lực giải đáp, giảitrình để qua đó chịu sự giám sát của nhân dân”, Thủ tướngNguyễn Tấn Dũng nói.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũngnhấn mạnh, để khắc phục hạn chế yếu kém, nâng cao năng lực quảnlý, điều hành, Chính phủ đã có chương trình, kế hoạch cụ thểvới tinh thần đồng bộ các giải pháp, phấn đấu hoàn thànhtốt nhất nhiệm vụ được giao.
Trả lời câu hỏi củacác đại biểu về giải pháp, động lực bao trùm để đưa đất nướcvượt qua khó khăn, tiếp tục phát triển, Thủ tướng Nguyễn TấnDũng đặc biệt nhấn mạnh việc toàn Đảng, toàn quân, toàn dânphải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tăng cường sự quản lýcủa Nhà nước để thực hiện đồng bộ, đồng thời, hiệu quả cácchủ trương, nghị quyết của Đảng, đặc biệt là các quan điểm,mục tiêu, chỉ tiêu, định hướng đã đề ra. Thủ tướng cho rằngtrong khi thực hiện tổng thể, đồng bộ, đồng thời các chủtrương đó, giải pháp có ý nghĩa động lực, bao trùm, có ýnghĩa nhất là thực hành dân chủ, phát huy quyền làm chủ củanhân dân, chăm lo đời sống của nhân dân, là lòng dân, là đồngthuận của xã hội.
Rà soát toàn bộ các thủy điện
Trảlời câu hỏi của Hòa thượng Thích Thanh Quyết (Quảng Ninh) về chủtrương, giải pháp để khắc phục dứt điểm những hạn chế củacác nhà máy thủy điện, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, với chủtrương khai thác tiềm năng thủy điện, Đảng và Nhà nước, trực tiếp làChính phủ đã đề ra các yêu cầu trong xây dựng thủy điện, trước hết làphải đảm bảo an toàn. “An toàn về hồ, đập, an toàn về tính mạng củanhân dân. Đây là yêu cầu cao nhất. Dù hiệu quả tới đâu mà không đáp ứngđược yêu cầu này thì không làm.”
Các yêu cầu tiếp theođối với các công trình thủy điện là việc di dân tái định cư tớinơi ở mới phải có điều kiện để từng bước có cuộc sống tốt hơn nơi ở cũ;không tác động lớn, không tác động xấu đến môi trường sống; bảo đảm hiệuquả phát điện và hiệu quả tổng hợp về kinh tế-xã hội, môi trường.Muốn đảm bảo tốt các yêu cầu trên, các bộ, ngành chức năngcần nghiêm túc thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong việc lậpdự án, xây dựng dự án thẩm định, thi công, vận hành.
Trêncơ sở những yêu cầu đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết đã yêucầu rà soát lại toàn bộ quy hoạch thủy điện trên cả nước. “Đã rà soátlần thứ hai, rà soát lại quy hoạch có phù hợp không, dự án nào trong quyhoạch nhưng không đảm bảo được các yêu cầu nêu trên thì loại bỏ. Tinhthần là chúng ta phát huy tiềm năng, lợi thế để xây dựng phát triển đấtnước nhưng không đảm bảo các yêu cầu nêu trên, tức là không có lợi thìloại khỏi quy hoạch.”
Chính phủ cũng yêu cầu các bộ,ngành, địa phương quản lý chặt chẽ việc xây dựng mới các dự án thủyđiện, các dự án đã có trong quy hoạch nhưng khi quyết định cho phép đầutư vẫn phải thẩm định một cách chặt chẽ. “Cơ quan thẩm định phải chịutrách nhiệm về sự thẩm định của mình, cơ quan quyết định cho phép cũngchịu trách nhiệm về việc cho phép của mình”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Việcrà soát cũng được triển khai với cả các dự án thủy điện hiện có.Thủ tướng yêu cầu qua rà soát, “hồ không an toàn phải dừng lại sửachữa, bổ sung, thấy không an toàn là dứt khoát không làm. Rà soát lạiviệc tái định cư, bây giờ người dân sống thế nào, nếu chưa đạt yêu cầumà Đảng và Nhà nước đề ra là có điều kiện sống tốt hơn thì phải đề xuấtcơ chế, chính sách”.
Một nội dung rà soát khác là quytrình vận hành liên hồ chứa trên các sông có nhiều đập thủy điện, bảođảm tiêu chí cắt lũ, chậm lũ, đáp ứng điều tiết nước cho sản xuất, chođời sống nhân dân và cải thiện môi trường.
Chính phủcũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải rà soát công táctrồng lại rừng. Các chủ đầu tư đều cam kết trồng lại rừng nhưng tỷ lệđạt rất thấp và vướng mắc lớn nhất hiện nay là không có đấttrồng rừng. Khắc phục tình trạng này, Thủ tướng đã chỉ đạo cáccơ quan chức năng tính toán, yêu cầu chủ đầu tư nộp tiền để trồngrừng ở nơi khác.
Giải trình thêm về thủy điện SôngTranh, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định đến nay, các chuyên gia,chuyên ngành trong nước, cả hai công ty tư vấn hàng đầu của Nhật, ThụySỹ báo cáo đập thủy điện sông Tranh bảo đảm an toàn.
Các Bộ chức năngnhư Công Thương, Xây dựng, Khoa học-Công nghệ, Hội đồng nghiệm thu nhànước, Viện Vật lý địa cầu thuộc Viện khoa học xã hội Việt Nam cũng đềubáo cáo thủy điện sông Tranh an toàn.
Thủ tướng khẳng định với ưu tiêncao nhất là an toàn tính mạng của người dân, Chính phủ đã yêu cầu chưatích nước để phát điện cho mùa lũ này; giao Hội đồng nghiệm thu nhà nướclập tổ công tác, thường xuyên túc trực ở đập để theo dõi mọi diễn biếnđộng đất, kịp thời có phương án báo cáo Chính phủ. Chính phủ cũng thuêcác chuyên gia tư vấn hàng đầu đến từ Nga, Nhật Bản, Ấn Độ... có mặt ởhiện trường để theo dõi mức độ an toàn của đập.
Thủ tướng cho rằng mộttrong những biện pháp quan trọng khác là công bố, công khai thường xuyênđầy đủ thông tin cho dân, hướng dẫn dân các kỹ năng đối phó động đất,cùng với đó là tiếp tục đền bù, chi trả bồi thường cho những người dâncó nhà bị nứt, hư hỏng do động đất, cũng như tiếp tục nghiên cứu về cácthiệt hại khác có thể làm tổn hại người dân.
Thủ tướng khẳng định Chínhphủ cam kết làm hết sức, làm mọi việc có thể để đạt được mục tiêu này.
Phát biểu kết luận phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủtịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh: Toàn bộ phiên chất vấn đượcdiễn ra dân chủ, công khai. Câu hỏi của các đại biểu Quốc hội thẳngthắn, xây dựng, đi vào trọng tâm các vấn đề lớn. Phần trả lời của các bộtrưởng đi vào nội dung các câu hỏi, giải đáp được hầu hết các vấn đề,đưa ra những kiến nghị cần thiết. Còn một số việc các đại biểu sẽ tiếptục nhận được trả lời của các bộ trưởng, trưởng ngành, thành viên Chínhphủ, Thủ tướng bằng văn bản.
Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận những kếtquả bước đầu của 9 thành viên Chính phủ đã gửi tới Quốc hội về việc thựchiện các kết luận, Nghị quyết của Quốc hội tại hai kỳ họp thứ 3, thứ 4.Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị các Bộ trưởng, các thànhviên Chính phủ, Chính phủ tiếp tục tổ chức thực hiện kế hoạch các chấtvấn của các đại biểu Quốc hội một cách hiệu quả trong thời gian tới.
Chủtịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng lưu ý với 1.600 chất vấn, kiến nghị đốivới đồng bào cử tri cả nước gửi tới Quốc hội tại kỳ họp thứ tư và nhữngkiến nghị của cử tri gửi tới trong kỳ họp thứ ba, yêu cầu Chính phủ,Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tốicao, các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan hữu quan khẩn trươngnghiên cứu, trả lời thấu đáo kiến nghị của cử tri cả nước và các kiếnnghị của Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã trìnhbày.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng ghi nhận tinhthần trách nhiệm của Thủ tướng và tập thể Chính phủ trong quản lý điềuhành, tích cực phấn đấu thực hiên kế hoạch công tác của Chính phủ, trướcmắt là năm 2012 và có kế hoạch hoàn thành mục tiêu, chỉ tiêu Quốc hộiđề ra trong năm 2013 và yêu cầu các Bộ trưởng, trưởng ngành, thành viênChính phủ cần tích cực giải quyết những vấn đề bức xúc còn nhiều ý kiếncác đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước quan tâm.../.