Việc xây dựng được thực hiện trong tinh thần tăng cường tính tiêu biểu, tính đại diện vàthiết thực của hệ thống mặt trận, phát huy mạnh mẽ vai trò, ảnh hưởng của Mặttrận Tổ quốc trong giai đoạn phát triển quan trọng sắp tới của đất nước.
Đây cũng là nội dung chủ yếu của Hội nghị lần thứ II Ủy ban Trung ương Mặttrận Tổ quốc Việt Nam (khóa VII) khai mạc sáng 27/1 tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong 2 ngày (27-28/1), hội nghị kiểm điểm việc thực hiện Chương trìnhphối hợp thống nhất hành động của Mặt trận Tổ quốc năm 2009 và đề ra chươngtrình mới cho năm 2010, thông qua dự thảo Quy chế hoạt động của Ủy ban Trungương, Đoàn Chủ tịch và thường trực Ủy ban, Chương trình làm việc toàn khóa củaỦy ban và một số thay đổi về nhân sự Ủy ban.
Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đồng tình với những mục tiêumà Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề ra cho giai đoạn mới, cho rằng hệ thống mặt trận phải chú trọng đa dạng hóa các hình thức vậnđộng, tập hợp và động viên nhân dân, đẩy mạnh thi đua yêu nước, phát huy quyềnvà sự tham gia của dân vào xây dựng Đảng và chính quyền, hoạt động đối ngoại vàđổi mới tổ chức, phương thức hoạt động của hệ thống mặt trận…
Chủ tịch nước đề nghị Mặt trận Tổ quốc đặc biệt lưu ý tăng cường vai trògiám sát, tham gia xây dựng Đảng và chính quyền vì đây là một nhu cầu mật thiếtvà bức xúc hiện nay, nhất là lên tiếng nhận xét, đánh giá cán bộ ở các cấp, giúpĐảng chọn được người tốt vào cấp ủy, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh.
Ông nhấn mạnh ý nghĩa sống còn của việc tập hợp quần chúng, coi khối đạiđoàn kết toàn dân là sức mạnh mềm của dân tộc trong giai đoạn phát triển mớisong song với việc chăm lo, chia sẻ khó khăn với người dân.
“Đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn vừa qua là nhờ áp dụng những chủtrương, cách làm sát với điều kiện thực tiễn và phù hợp lòng dân. Lòng dân vớiĐảng rất thủy chung nhưng lợi dụng lòng tốt của dân mãi là không được, phải hiểurõ khó khăn của dân để có cách thức chia sẻ, tháo gỡ, giúp dân có cuộc sống tốthơn về mọi mặt,” Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Ông nhắc nhở mặt trận các cấp coi trọng việc công khai, minh bạch thôngtin từng công trình, từng con số chi tiêu cụ thể trong hệ thống mặt trận đểngười dân giám sát, nhất thiết không để xảy ra tình trạng xà xẻo tiền cứu trợbão lũ, tiền hỗ trợ người nghèo ăn tết… như thời gian vừa qua ở vài địa phương.
Chủ tịch nước đề nghị Mặt trận Tổ quốc khởi xướng và đi đầu một cuộc vậnđộng hát quốc ca Việt Nam trong các nghi thức, các buổi lễ dù lớn hay nhỏ trongcả nước. “Quốc ca là thiêng liêng, là tiếng hiệu triệu của hồn thiêng sông núi,phải trân trọng và hát quốc ca bằng cả tấm lòng mình,” Chủ tịch nước nói.
Ông cũng đề nghị Mặt trận Tổ quốc bàn bạc để có phương thức vận động ngườidân thực hiện việc thiêu xác thay vì chôn cất người quá cố. “Nhiều nơi xây cấtcác khu mộ rất lớn, tốn kém, chiếm nhiều diện tích đất. Chúng ta cần dành đấtcho con cháu trồng trọt, sản xuất. Cá nhân tôi cũng để lại di chúc về việc thiêuxác khi qua đời. Mặt trận Tổ quốc cần sớm vận động, thuyết phục người dân vìviệc này đang trở nên rất cần thiết”.
Đề nghị của Chủ tịch nước đã nhận được sự ủng hộ rất lớn từ nhiều nhân sĩ,trí thức, chức sắc tôn giáo và lãnh đạo mặt trận các địa phương tham dự hộinghị.
Một trong những đề xuất được nhiều đại biểu nêu tại hội nghị là về tăngcường tiếng nói của người dân, quyền giám sát, phản biện và quyền ra quyết địnhcủa người dân. Trong đó, Mặt trận lựa chọn một số lĩnh vực ưu tiên để tập trungsức làm cho sâu sắc và hiệu quả, cùng dân tham gia vào những vấn đề quốc kế dânsinh một cách thực chất.
“Mặt trận Tổ quốc cần đề xuất xây dựng Luật Tham vấn nhân dân và phảnbiện xã hội, coi đây là cách thúc đẩy trình độ xã hội, góp phần đổi mới thể chếchính trị song song đổi mới kinh tế”, Giáo sư Trần Ngọc Đường đề nghị.
Năm 2009, cuộc vận động Vì người nghèo của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc ViệtNam đã mang lại hơn 974 tỷ đồng, giúp xây dựng và sửa chữa trên 124.000 căn nhàcho hộ nghèo. Trong đó, tại 62 huyện nghèo, nguồn quỹ của Mặt trận Tổ quốc cùngkinh phí Nhà nước và xã hội đã giúp xây dựng gần 60.000 căn nhà cho đồng bàonghèo.
Chương trình “Nối vòng tay lớn” vừa qua do Mặt trận Tổ quốc chủ trì cũngđã vận động xã hội ủng hộ gần 5.000 tỷ đồng giúp người nghèo.
Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết sẽ thành lập 7 Hộiđồng tư vấn về dân chủ-pháp luật, văn hóa-xã hội, khoa học-giáo dục, kinh tế,dân tộc, tôn giáo, đối ngoại và người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Các Hội đồng sẽ giúp Ủy ban xây dựng chương trình hoạt động cụ thể trongtừng lĩnh vực cũng như tư vấn giải quyết những vấn đề bức xúc và nhạy cảm đặt ratrong quá trình hành động./.