Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo ở Washington, DC. (Ảnh: AFP/TTXVN) Theo Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/4 cho biết ông sẽ ký một sắc lệnh hành pháp nhằm tạm thời ngăn chặn dòng người nhập cư vào nước này để đối phó với dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona gây ra (COVID-19) và để bảo vệ công ăn việc làm của người dân Mỹ.
Động thái này - được ông Trump thông báo trên Twitter - trên thực tế sẽ giúp ông đạt được mục tiêu chính sách dài hạn đó là kiềm chế người nhập cư, qua việc tận dụng cuộc khủng hoảng y tế và kinh tế trên toàn nước Mỹ do đại dịch COVID-19 gây ra.
Quyết định của ông Trump ngay lập tức làm dấy lên chỉ trích từ một số thành viên đảng Dân chủ, những người cáo buộc Tổng thống đang khiến mọi người xao lãng khỏi cái mà họ cho là cách phản ứng chậm chạp và sai lầm trước đại dịch COVID-19.
Trong khi đó, Tổng thống Trump nói rằng ông đang xúc tiến hành động để bảo vệ lực lượng lao động của Mỹ. Hàng triệu người dân Mỹ đang chịu cảnh thất nghiệp sau khi các công ty phải cho nhân viên nghỉ việc trong bối cảnh đất nước tiến hành phong tỏa để ngăn chặn sự lây lan của virus.
[Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh hạn chế nhập cư]
Trong thông điệp được đăng tải trên mạng xã hội Twitter vào chiều 20/4, ông Trump viết rõ: "Trước cuộc tấn công từ Kẻ thù Vô hình, cũng như sự cần thiết phải bảo vệ việc làm cho Những công dân Mỹ Vĩ đại, tôi sẽ ký một sắc lệnh hành pháp tạm thời đình chỉ dòng người nhập cư vào Mỹ."
Nhà Trắng đã từ chối cho biết thêm chi tiết về lý do đằng sau quyết định này như thời điểm và cơ sở pháp lý của sắc lệnh. Cựu ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Amy Klobuchar viết trên Twitter: “Trong lúc đất nước chúng ta đối phó với đại dịch, khi những người lao động phải đặt cược mạng sống ở tiền tuyến, Tổng thống lại công kích những người nhập cư và đổ lỗi cho người khác về chính sai lầm của ông.”
Dòng người nhập cư vào Mỹ đa phần đã bị chặn lại do việc hạn chế đi lại ở biên giới và lệnh cấm bay trong lúc virus lây lan ra toàn thế giới. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn thu hút sự ủng hộ của các cử tri dành cho ông Trump.
Ông Trump đắc cử hồi năm 2016 một phần nhờ hứa hẹn hạn chế người nhập cư qua việc xây dựng một bức tường ở biên giới của Mỹ với Mexico. Ông Trump và các cố vấn đã giành 3 năm đầu trong nhiệm kỳ tổng thống của ông để trấn áp những người nhập cư hợp pháp và trái phép.
Những người ủng hộ ông Trump thường xuyên hô vang khẩu hiệu “Hãy xây dựng bức tường!” tại các cuộc tập hợp chính trị của ông song giờ đây các sự kiện như vậy đang được tạm dừng do COVID-19.
Trump đã rất thất vọng trước tác động kinh tế của dịch bệnh COVID-19. Cách điều hành nền kinh tế Mỹ của ông được xem là lập luận chính để ông tiến hành tái tranh cử vào tháng 11 tới. Theo số liệu của Reuters, số người chết tại Mỹ do virus SARS-CoV-2 là hơn 42.000 người.
Nền kinh tế Mỹ gần như rơi vào thế đình trệ do đại dịch COVID-19. Hơn 22 triệu người đã nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp trong tháng 3/2020. Cựu ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Julian Castro viết trên Twitter rằng: “Nếu bạn cắt đứt dòng người nhập cư, bạn càng làm tổn hại tới nền kinh tế vốn đã suy yếu của đất nước chúng ta. Một động thái ngu ngốc.”
Mỹ hiện có số ca mắc COVID-19 cao nhất thế giới, với 780.000 ca, tăng 27.000 ca trong ngày 20/4. Tuy nhiên, ông Trump khẳng định rằng đỉnh dịch tại Mỹ đã qua và khuyến khích các bang mở cửa kinh tế trở lại.
Thomas Homan, người từng giữ chức quyền giám đốc Cơ quan thực thi di trú và hải quan Mỹ, nói: “Việc bảo vệ các cơ hội cho lực lượng lao động của chúng ta trong lúc đại dịch đang hoành hành là điều có thể hiểu được. Vấn đề thực sự ở đây không phải là về người nhập cư. Nó là về đại địch và giữ cho đất nước chúng ta an toàn hơn trong khi vẫn bảo vệ các cơ hội cho những người Mỹ bị thất nghiệp.”
Hồi trung tuần tháng 3/2020, Mỹ đã đình chỉ tất cả dịch vụ cấp thị thực thông thường, cả cho người nhập cư lẫn không phải người nhập cư, tại hầu hết các nước trên thế giới do dịch bệnh COVID-19. Động thái này có nguy cơ tác động tới hàng trăm nghìn người.
Các phái bộ của Mỹ vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ thị thực khẩn cấp trong lúc các nguồn lực đang cho phép.
Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ hồi cuối tháng 3/2020 cho biết Mỹ đã sẵn sàng cấp thịc thực cho những ai được xác định đủ điều kiện xin các loại thị thực khác nhau, kể cả thị thực cho các chuyên gia y tế.
Chính quyền Mỹ mới đây tuyên bố nới lỏng các quy định để cho phép thêm nhiều lao động trong ngành nông nghiệp được xin thị thực tạm thời H2A tới Mỹ để giúp nông dân tại đây thu hoạch vụ mùa./.
