Đồng Nai được xem là “đại công trường” với hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm được triển khai.
Dù được bố trí đủ vốn, tuy nhiên quá trình thực hiện các dự án phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc, nổi bật là giải phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư.
Những bất cập bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, đòi hỏi các đơn vị phải vào cuộc quyết liệt để xử lý, đồng thời đề ra giải pháp để hạn chế tồn tại phát sinh trong tương lai.
Cao tốc Biên Hòa-Vũng tàu dài 54, từ Đồng Nai đến Bà Rịa-Vũng Tàu được khởi công cách đây hơn 5 tháng, ngay sau đó việc thi công được đồng loạt triển khai tại Bà Rịa- Vũng Tàu.
Tuy nhiên, tại Đồng Nai dự án thi công rất ì ạch. Nguyên nhân do mặt bằng mới bàn giao được khoảng 13%, vì thiếu mặt bằng nên các nhà thầu phải đi thuê đất của người dân tiến hành đúc dầm cầu. Ngoài ra, để bố trí chỗ ở cho người dân nhường đất phục vụ dự án Đồng Nai sẽ xây dựng 4 khu tái định cư, đến nay mới khởi công được 2 khu.
Ông Đinh Lê Thông, Giám đốc Ban điều hành dự án thành phần 2, cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, cho biết mặt bằng chậm bàn giao sẽ ảnh hưởng đến tiến độ.
Chủ đầu tư mong muốn ngành chức năng nhanh chóng xây dựng khu tái định cư, chi tiền bồi thường, hỗ trợ cho người dân vùng dự án; sớm bàn giao mặt bằng, đặc biệt là tại các vị trí phải xử lý nền đất yếu, nút giao, đường tiếp cận công trường.
Sau nhiều nỗ lực của ngành chức năng, hiện tại toàn bộ 5.000ha đất Dự án sân bay Long Thành cơ bản đã hoàn thành việc giải phóng mặt bằng. Trên công trường dự án đang đồng loạt thi công nhiều hạng mục.
Tuy nhiên, đối với 2 tuyến đường kết nối sân bay (tuyến T1 và T2) mặt bằng chưa được bàn giao đầy đủ. Riêng tuyến T2 mới bàn giao được gần 50% diện tích, do mặt bằng xôi đỗ nên nhà thầu chưa thể điều phối vật liệu đắp thi công nền đường.
Tại Đồng Nai, tình trạng chậm giải phóng mặt bằng không chỉ xảy ra tại các dự án trọng điểm quốc gia mà còn ở hầu hết các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm của tỉnh như: Dự án Hương lộ 2, đường ven sông Đồng Nai, đường trục trung tâm thành phố Biên Hòa.
Trong số đó, Dự án Hương lộ 2 (thuộc địa bàn thành phố Biên Hòa) với chiều dài gần 2km, khởi công cuối năm 2020, dự kiến hoàn thành vào năm 2022 nhưng đến nay vẫn dỡ dang. Nguyên nhân do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, toàn tuyến vẫn còn 42 hộ và 1 tổ chức chưa di dời.
Theo ông Nguyễn Hồng Quế, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh Đồng Nai (Ban Giải phóng mặt bằng), có rất nhiều khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án.
Điển hình như quá trình kiểm đếm đất đai, tài sản vùng Dự án cao tốc Biên Hòa- Vũng Tàu ngành chức năng phát hiện hàng loạt trường hợp sang nhượng, cho tặng đất bằng giấy viết tay; đất vắng chủ; xây nhà trái phép trên đất nông nghiệp.
Việc bồi thường, hỗ trợ với các trường hợp này mất nhiều thời gian. Hầu hết dự án giao thông lớn trên địa bàn Đồng Nai được triển khai ở huyện Long Thành và thành phố Biên Hòa, điều này dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực làm công tác đất đai, bồi thường. Khu tái định cư chậm xây dựng gây khó khăn khi thu hồi đất.
“Ban Giải phóng mặt bằng mới được thành lập, chức năng, quyền hạn chưa rõ ràng, cụ thể. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến quá trình triển khai các bước trong công tác giải phóng mặt bằng,” ông Nguyễn Hồng Quế khẳng định.
Ông Lê Văn Tiếp, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Long Thành cho rằng huyện Long Thành có nhiều dự án hạ tầng đang triển khai, cán bộ làm về giải phóng mặt bằng bị quá tải công việc. Tương lai Long Thành được quy hoạch là thành phố sân bay, sẽ còn nhiều dự án tiếp tục được triển khai. Để không lặp lại những vướng mắc trong giải phóng mặt bằng như hiện nay huyện đã chỉ đạo ngành chức năng tập trung quản lý chặt chẽ trật tự xây dựng; rà soát quy hoạch sử dụng đất, không để xảy ra tình trạng quy hoạch chồng chéo. Ưu tiên sớm xây dựng khu tái định cư.
Ông Lê Văn Tiếp chia sẻ huyện Long Thành đang xây dựng 2 khu tái định cư (Long Đức và Long Phước) với diện tích hơn 60ha, có thể bố trí chỗ ở cho gần 8.000 người. Hai khu tái định cư này ngoài phục vụ cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu còn là nơi để bố trí chỗ ở cho người dân các dự án khác trên địa bàn huyện Long Thành, giai đoạn 2021- 2025.
Theo Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai, việc giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án trên địa bàn tỉnh chậm, chưa đạt yêu cầu. Tỉnh Đồng Nai chỉ đạo các địa phương, Ban Giải phóng mặt bằng thực hiện quyết liệt các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phục vụ người dân các dự án.
Năm 2024: Dự kiến sẽ có 13 dự án giao thông đường bộ được khởi công
Hàng loạt công trình, dự án giao thông sẽ được Bộ Giao thông Vận tải khởi công trong năm 2024 nhằm hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, phát triển kinh tế-xã hội vùng miền.
Ngoài ra, tỉnh tiếp tục điều động nhân sự hỗ trợ huyện Long Thành và thành phố Biên Hòa trong giải phóng mặt bằng; yêu cầu các huyện, thành phố quản lý chặt chẽ đất đai, xây dựng, làm tốt quy hoạch; hoàn thiện nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Giải phóng mặt bằng.
Đồng Nai mong muốn cơ quan Trung ương chia sẻ, hỗ trợ địa phương xử lý những vấn đề ngoài thẩm quyền, chưa có hướng dẫn cụ thể; cùng tỉnh vào cuộc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải phóng mặt bằng, tái định cư./.
