Hình ảnh vệ tinh vị trí cơ sở hạt nhân ngầm Fordow ở ngoại ô thành phố Qom, miền Trung Iran. (Ảnh: news.sky.com/TTXVN) Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, Chủ tịch Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Mohammad Eslami ngày 13/9 cho biết Iran sẽ không thực hiện đầy đủ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 nếu các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Tehran không được dỡ bỏ hoàn toàn và các bên khác không tôn trọng nghĩa vụ của họ theo thỏa thuận này.
Theo hãng thông tấn chính thức IRNA, phát biểu bên lề cuộc họp Nội các ở Tehran ngày 13/9, ông Eslami cũng đề cập đến các hoạt động hạt nhận của Iran và sự hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Ông cho biết Nhóm E3 (gồm Pháp, Anh và Đức) không thể mong đợi Iran thực hiện đầy đủ thỏa thuận hạt nhân, được gọi chính thức là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), vì không nước nào trong số này thực hiện nghĩa vụ theo JCPOA.
Người đứng đầu AEOI lưu ý rằng các biện pháp hạt nhân của Iran đang được thực hiện dựa trên một đạo luật được Quốc hội Iran thông qua vào năm 2020 nhằm chống lại các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ông Eslami cho biết thêm Iran sẽ tiếp tục xu hướng này chừng nào các lệnh trừng phạt chưa được dỡ bỏ hoàn toàn.
Đạo Luật do Quốc hội Iran thông qua cho phép chính phủ nước này hạn chế hoạt động thanh sát của IAEA đối với các cơ sở hạt nhân của Iran và đẩy nhanh việc phát triển chương trình hạt nhân vượt ra ngoài các giới hạn theo JCPOA.
[WSJ: Iran giảm tốc độ làm giàu uranium sau thỏa thuận với Mỹ]
Về hợp tác giữa AEOI và IAEA trong khuôn khổ các thỏa thuận thanh sát, ông Eslami cho hay Iran đã đưa ra những giải thích cần thiết và cung cấp nhiều tài liệu cho IAEA trong quá trình đàm phán, đồng thời nhấn mạnh các vụ việc tồn đọng và những vấn đề khác biệt giữa hai bên đã được giảm từ 4 xuống còn 2.
Iran đã ký JCPOA với các cường quốc thế giới vào tháng 7/2015, theo đó Tehran nhất trí hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với quốc gia Trung Đông này.
Tuy nhiên, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận này vào tháng 5/2018 và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương chống lại Iran, khiến Tehran buộc phải từ bỏ một số cam kết hạt nhân theo thỏa thuận. Các cuộc đàm phán về việc khôi phục JCPOA được bắt đầu vào tháng 4/2021 tại thủ đô Vienna của Áo.
Mặc dù các bên liên quan đã trải qua nhiều vòng đàm phán nhưng vẫn không đạt được đột phá đáng kể nào kể từ khi vòng đàm phán cuối cùng kết thúc vào tháng 8/2022./.
