Rạng sáng 14/11 (theo giờ Việt Nam) tại Paris, Pháp, một loạt các vụ xả súng và đánh bom đã xảy ra, khiến ít nhất 128 người thiệt mạng. Một câu hỏi đã được đặt ra: Pháp coi việc sở hữu súng là bất hợp pháp, vậy số súng AK-47 được các tay súng sử dụng trong thảm kịch này đến từ đâu?
Câu trả lời là, số súng này có thể đến từ vùng Đông Âu, nơi hoạt động buôn bán các loại vũ khí sát thương cỡ nhỏ rất phổ biến, và chính quyền địa phương rất khó can thiệp quản lý.
Năm 2009, cảnh sát Pháp đã thu giữ hơn 1.500 loại vũ khí trái phép, và con số này tăng lên 2.700 vào năm 2010. Số liệu của Cơ quan Giám sát Tội phạm Quốc gia Pháp cho thấy số phần trăm súng bất hợp pháp tại quốc gia này tăng mỗi năm không dưới hai con số.
Tuy nhiên các vụ thu giữ chỉ phản ảnh một lượng rất nhỏ số vũ khí được sở hữu trái phép tại Pháp.
Europol, cục thi hành pháp luật tại châu Âu nhận định: “Việc một khẩu Kalashnikov hay súng phóng rocket có thể được mua dễ dàng với giá từ 300-700 euro tại một số nơi ở châu Âu cho thấy các nhóm tội phạm có tổ chức, các băng nhóm đường phố hoàn toàn có thể lập ra những kế hoạch tấn công tinh vi với thương vong lớn.”
Nhiều loại vũ khí được tuồn vào châu Âu, trong đó có Pháp từ Nga qua vùng Balkan. Các nhà máy tại Nga đã sản xuất súng rồi bán chúng cho các nhóm vũ trang đang giao tranh với nhau ở Bosnia, Serbia và Kosovo.
Khi những vụ xung đột này chấm dứt vào khoảng giữa đến cuối những năm 90, vẫn còn tới 6 triệu khẩu súng thuộc sở hữu của các nhóm vũ trang này. Súng nhanh chóng trở thành một mặt hàng xuất khẩu chủ lực của vùng Balkan, với Tây Âu là thị trường mục tiêu.
“Nhiều loại súng được buôn lậu vào châu Âu chủ yếu đến từ phía tây Balkan, và là những thứ được sở hữu bất hợp pháp sau những vụ xung đột tại khu vực đó gần đây,” Europol cho hay.
Kathie Lynn Austin, một chuyên gia về buôn lậu vũ khí cho biết, dòng buôn lậu vũ khí sẽ không chấm dứt kể cả khi những tay buôn lậu vùng Balkan hết nguồn cung cấp súng thừa từ các cuộc xung đột. “Một trong những nguyên nhân khiến chúng ta thấy rất nhiều khẩu Kalashnikov và AK-47 tại chợ đen hiện nay là vì Nga vừa mới nâng cấp súng Kalashnikov, dẫn đến một lượng khổng lồ những mẫu súng kiểu cũ bị thải ra.”
Ngày 6/3/2012, các nhà lập pháp tại Pháp đã thông qua một điều luật nhằm thắt chặt các quy định về quản lý súng, cũng như gia tăng hình phạt cho việc sở hữu súng trái phép.
Chỉ 5 ngày sau đó, Mohammed Merah, một chiến binh thánh chiến người Pháp gốc Algeria đã thực hiện ba vụ xả súng quanh vùng Toulouse, làm 7 người thiệt mạng, trước khi bị một cảnh sát bắn hạ. Số vũ khí Merah khi đó mang theo bao gồm một khẩu AK-47, một khẩu Uzi, một khẩu Sten, một khẩu súng hoa cải và vài khẩu sủng ngắn - tất cả đều là sở hữu bất hợp pháp.
Tháng 10/2014, cảnh sát Pháp đã lục soát nhiều nơi trên cả nước, triệt phá một đường dây buôn lậu súng trên Internet, bắt 48 nghi phạm và thu giữ hàng trăm khẩu sủng. Ba tháng sau đó, vào ngày 7/1/2015, những tay súng thánh chiến mang AK-47 đã ập vào tòa soạn tạp chí Charlie Hebdo ở Paris, giết chết 12 người.
Các loại vũ khí vẫn đang hàng ngày được tuồn vào nước Pháp, tới tay những kẻ cực đoan và bạo lực. Và đêm qua, những tên khủng bố được trang bị vũ khí đã lại một lần nữa xả súng tại một quốc gia có luật pháp, nơi những khẩu súng được sở hữu hợp pháp ít ỏi bị lép vế trước hàng loạt súng buôn lậu./.