Mỹ và Iran còn rất nhiều việc phải làm để đi đến một thỏa thuận hạt nhân. (Nguồn:consciouslifenews.com) Trong một bước đi báo hiệu chủ trương cụ thể của Mỹ trong đàm phán với Iran, ngày 2/3, Tổng thống Barack Obama tuyên bố Tehran phải ngừng toàn bộ các hoạt động hạt nhân ít nhất một thập kỷ.
Trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters tại Nhà Trắng ngày 2/3 Tổng thống Obama cho biết trong thỏa thuận mà nhóm P5+1 (gồm 5 nước thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc cộng với Đức) đang đàm phán hiện nay, Iran cần phải cam kết "đóng băng có kiểm chứng" các hoạt động liên quan tới chương trình hạt nhân gây tranh cãi của mình ít nhất 10 năm. Người đứng đầu Nhà Trắng cho biết mục tiêu cuối cùng của Mỹ trong đàm phán với Iran là ngăn chặn quốc gia Hồi giao này chế tạo bom hạt nhân. Một khi Iran cam kết ngừng các hoạt động hạt nhân 10 năm, Mỹ sẽ có những cách thức để kiểm chứng cam kết này.
Phát biểu trên của ông Obama được đưa ra sau khi có những tin tức nói rằng trong vòng đàm phán mới đây nhất, phía Mỹ đã có những nhượng bộ theo hướng cho phép Iran ngừng các hoạt động hạt nhân trong vòng 10 năm, sau đó nước này được phép trở lại với chương trình hạt nhân của mình. Trước đây Washington dứt khoát yêu cầu Tehran phải ngừng hẳn hoặc ngừng 20 năm các hoạt động hạt nhân.
Trước đó, Mỹ đã có nhượng bộ nhất định với Iran khi cho phép nước này được giữ lại 6.500 thanh nhiên liệu hạt nhân sau khi đã được tái chế để không thể chế tạo được bom hạt nhân, thay vì 4.500 thanh như trước đây. Đây được coi là nhượng bộ lớn của Mỹ nhằm phá vỡ tình thế bế tắc với hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận khung vào tháng Ba tới nhằm tạo tiền đề cho việc đi vào thảo luận các điều khoản chi tiết.
Với mục tiêu đẩy nhanh tốc độ đàm phán, ngày 1/3, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã có mặt tại Geneva (Thụy Sỹ) để chuẩn bị cuộc gặp riêng rẽ lần thứ 8 với người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif. Phát biểu khi có mặt tại Geneva, ông Kerry một mặt bảo vệ Israel trong vấn đề nhân quyền, mặt khác cảnh báo đồng minh thân cận nhất ở Trung Đông không nên gây khó dễ cho các cuộc đàm phán của Mỹ với Iran.
Lời cảnh báo của ông Kerry được đưa ra khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 3/3 sẽ có bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ, tại đó ông Netanyahu được cho là sẽ vận động các nhà lập pháp Mỹ thông qua dự luật áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt kinh tế chống Iran, một bước đi mà Tổng thống Obama tuyên bố sẽ dùng quyền người đứng đầu cơ quan hành pháp để phủ quyết./.
