Ngôi trường tiểu học xinh xắn ở Zelezna Ruda - một thành phố nhỏ nằm sát biên gới Séc-Đức tối 1/9 đã đón những vị khách đặc biệt. Năm liền anh, liền chị ở tỉnh Bắc Ninh đến giới thiệu với những người bạn Séc nét đẹp Quan họ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Chủ tịch Zelezna Ruda Michal Snebergr, Hiệu trưởng Ctirad Drahorád cùng các giáo viên và học sinh đã có mặt rất đúng giờ. Những người bạn Đức từ thành phố Eisenstein bên kia biên giới cũng hiện diện sớm, sớm hơn thời điểm mà những người Việt buôn bán ở vùng biên có thể đóng cửa hàng để đến dự buổi giao lưu nghệ thuật do ban lãnh đạo địa phương cùng Chi hội người Việt Nam tại Zelezna Ruda phối hợp tổ chức.
Nhiều bà con người Việt đã vượt gần 200 km từ Praha, Dobris, Plzen... đến vùng biên giới Séc-Đức chỉ để nghe những làn điệu dân ca vốn đã vô cùng quen thuộc với họ từ thời còn ở Việt Nam.
Không phụ lòng mong đợi của những người bạn Séc và những người Việt xa quê, hai liền anh và đặc biệt là ba liền chị Thu Hồng, Ngọc Oanh, Hải Anh, đã có một đêm diễn rất ấn tượng.
Những làn điệu Quan họ hay dân ca Bắc Bộ ấy, những điệu múa ấy, những giá hầu đồng ấy không phải được trình diễn lần đầu tại Cộng hòa Séc trong chuyến lưu diễn tròn một tháng của các liền anh, liền chị.
Các nghệ sỹ đã biểu diễn tất cả 17 buổi tại năm quốc gia châu Âu. Họ đã hát ở Brno vào ngày cộng đồng người Việt tiếp đoàn công tác của bà Hà Thị Khiết, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương.
Họ đã hát, đã múa ở Praha trong chương trình Khách đến chơi nhà, ở Teplice trong đêm giao lưu Về miền Quan họ... Nhưng phải đến đêm ở Zelezna Ruda các chị Hai, anh Ba mới thực sự "hát đắm say cho đứt ruột gan người, hát như thể cuộc đời toàn nhàn hạ, chỉ để yêu, để nhớ, để thương thôi."
Nghệ sỹ Hải Anh tâm sự: "Hát trước khán giả Séc, tôi chẳng những không run mà còn tự hào và hát hết mình để truyền bá dân ca Quan họ, để người nước ngoài cũng yêu mến Quan họ như chính những người con vùng Kinh Bắc."
Không khó để đánh giá sự thành công của đêm biểu diễn-giao lưu nghệ thuật qua phản ứng của khán giả Việt Nam. Cũng rất dễ để đánh giá sự thành công đó qua ánh mắt, nét mặt của khán giả Séc và Đức.
Thật sự người xem dù thuộc quốc tịch nào, lứa tuổi nào cũng đã bị chinh phục bởi những làn điệu trữ tình, bởi giọng ca mượt mà, nét duyên của người Quan họ. Cặp chồng Việt, vợ Séc Đinh Hóa và Vera Đinh tấm tắc: "Tuyệt vời. Bõ công chúng tôi lặn lội từ Dobris lên đây trong đêm mưa, sương phủ kín những con đường núi quanh co."
Về phần mình, Thị trưởng thành phố Zelezna Ruda khẳng định: "Tại Zelezna Ruda, chúng tôi và cộng đồng người Việt sẽ tổ chức nhiều chương trình có ý nghĩa. Chúng tôi sẽ chào đón những khoảnh khắc kết nối văn hóa như thế này."
Cộng đồng người Việt từng rất đông đúc ở Zelezna Ruda khi "cơn mưa vàng" (sự làm ăn thuận lợi) ập đến vùng biên giới. Hiện nay nhiều người đã bỏ đi tìm vùng đất mới. Tuy nhiên, vào năm học 2014 - 2015, ngôi trường tiểu học của địa phương đã đón nhận bốn em người Việt Nam trong tổng số 29 học sinh lớp một, tỷ lệ không thấp.
Thầy Hiệu trưởng Ctirad Drahorád cho biết: "Chương trình ngày hôm nay thực sự rất tuyệt vời. Với sự xuất hiện của đoàn dân ca Quan họ Bắc Ninh, công chúng đã thực sự rất thích thú. Theo tôi biết thì thành viên của cộng đồng người Việt Nam ở Zelezna Ruda này không hề nhỏ nên chắc chắn sẽ lại có một buổi chúng tôi được tiếp tục gặp mặt và thưởng thức chương trình như thế này."
Với những người bạn Séc, chương trình giao lưu văn nghệ được tổ chức vào tối 1/9 là một hoạt động thiết thực để đánh dấu ngày khai trường. Với khán giả Việt Nam, đêm văn nghệ diễn ra khi ở quê hương đã bước sang ngày mới 2/9. Nghe những làn điệu đặc trưng dân tộc vào đúng ngày Quốc khánh ở vùng biên giới Séc-Đức xa xôi thật vô cùng ý nghĩa.
Ông Nguyễn Quang Trung, Chủ tịch Chi hội Người Việt Nam tại Zelezna Ruda, đã bỏ nhiều công sức cho đêm giao lưu. Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi, những người con xa xứ, hành động vì chữ tâm thôi thúc. Chương trình giới thiệu Quan họ có ý nghĩa đối ngoại quan trọng. Thông qua hoạt động văn hóa-nghệ thuật chúng tôi muốn các bạn Séc và Đức hiểu về người Việt hơn"./.