Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành Nghị quyết số 50/2024/UBTVQH15 Quy định một số nội dung liên quan đến việc bảo đảm yêu cầu phân loại đô thị và tiêu chuẩn của đơn vị hành chính để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025.
Nghị quyết quy định một số nội dung liên quan đến bảo đảm yêu cầu về phân loại đô thị, việc rà soát tiêu chí phân loại đô thị, đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025; việc đáp ứng tiêu chuẩn của đơn vị hành chính đô thị hình thành sau sắp xếp trong một số trường hợp cụ thể và một số nội dung về tổ chức thực hiện.
Theo đó, khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã mà phải thực hiện phân loại đô thị, rà soát tiêu chí phân loại đô thị, đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đối với đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp thì việc lập, thẩm định đề án phân loại đô thị đối với thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi là thành phố), thị xã, thị trấn, báo cáo rà soát tiêu chí phân loại đô thị đối với thành phố, thị xã, báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đối với khu vực dự kiến thành lập phường thực hiện theo quy định tại Điều 12 và Điều 13 của Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị.
Trường hợp cần bảo đảm yêu cầu về tiến độ xem xét, quyết định việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thì được áp dụng các quy định sau đây:
Trường hợp thực hiện sắp xếp thành phố, thị xã với toàn bộ hoặc một phần đơn vị hành chính cấp huyện liền kề mà phạm vi sắp xếp phù hợp với quy hoạch chung đô thị và vùng phụ cận đã được phê duyệt thì được sử dụng quy hoạch đó để thực hiện phân loại đô thị;
Trường hợp dự kiến hình thành thị trấn khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, thì được sử dụng nhiệm vụ quy hoạch chung đô thị đã được phê duyệt hoặc quy hoạch tỉnh trong trường hợp trong nội dung quy hoạch đã xác định rõ phạm vi thị trấn hình thành sau sắp xếp để tổ chức rà soát, đánh giá các tiêu chí về phân loại đô thị làm cơ sở lập đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của địa phương;
Trường hợp thị trấn dự kiến hình thành sau sắp xếp nằm trong khu vực nội thị được xác định trong quy hoạch chung đô thị loại IV đã được phê duyệt thì được sử dụng quy hoạch đó để thực hiện phân loại đô thị đối với thị trấn dự kiến hình thành sau sắp xếp;
Nghị quyết cũng quy định việc đáp ứng tiêu chuẩn của đơn vị hành chính đô thị hình thành sau sắp xếp trong một số trường hợp cụ thể; quy định về khảo sát phục vụ việc thẩm định đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 29/8/2024.
Trường hợp đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 đã được thẩm định trước ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành thì được áp dụng quy định của Nghị quyết này để bổ sung, hoàn thiện hồ sơ đề án trình Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Cơ quan, tổ chức, địa phương đã thực hiện việc rà soát, đánh giá, phân loại đô thị, khảo sát, thẩm định đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 phù hợp với quy định của Nghị quyết này, kết quả rà soát, đánh giá, phân loại đô thị, kết quả khảo sát, thẩm định được tiếp tục sử dụng để bổ sung, hoàn thiện hồ sơ đề án trình cấp có thẩm quyền theo quy định.
Nghị quyết giao Chính phủ chịu trách nhiệm chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương lập, điều chỉnh các quy hoạch đô thị có liên quan, hoàn thành việc công nhận loại đô thị (đối với thành phố, thị xã, thị trấn), kết quả rà soát tiêu chí phân loại đô thị (đối với thành phố, thị xã) và đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị (đối với phường) quy định tại khoản 4 Điều 2 của Nghị quyết này.
Căn cứ vào yêu cầu công tác, khả năng thực hiện và điều kiện, tình hình cụ thể, Thủ tướng Chính phủ tăng cường ủy quyền cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn thuộc thẩm quyền trong việc xem xét, quyết định phân loại đô thị để đẩy nhanh tiến độ sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã./.
Xem xét đề nghị ban hành nghị quyết liên quan đến phân loại đô thị
Theo Ủy ban Pháp luật, nếu chỉ vì chưa hoàn thành một số thủ tục đánh giá, phân loại đô thị mà phải lùi việc sắp xếp đơn vị hành chính sang giai đoạn 2026-2030 thì sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực.