Tòa án tỉnh Sucumbios của Ecuador ngày 14/2 đã ra phán quyết yêu cầu Tập đoàn năng lượngkhổng lồ Chevron của Mỹ nhận trách nhiệm và bồi thường 8,6 tỷ USD, cộng với 10%phí pháp lý, do đã gây thiệt hại nghiêm trọng về môi trường và sức khỏe ngườidân ở khu vực phía Bắc Ecuador trong khoảng thời gian từ năm 1964-1990.
Tổng sốtiền phạt 9,5 tỷ USD trên thấp hơn nhiều so với 27,3 tỷ USD mà bên nguyên đơn làcộng đồng các nước vùng Amazon tại Ecuador yêu cầu, nhưng cũng là mức đòi bồithường cao nhất trong bất kỳ một hồ sơ kiện tụng về ô nhiễm môi trường.
Giớichức Ecuador khẳng định thượng nguồn sông Amazon bị nhiễm độc tố do nước thải,tỷ lệ ung thư của người dân địa phương vùng ngày tăng cao và Chevron phảichịu trách nhiệm về những hậu quả đó.
Phát biểu trước báo giới, ông PabloFajardo, đại diện pháp lý của bên nguyên, cho biết một nửa trong số hơn 8 tỷ USDtrên sẽ được dành để cải tạo các vùng đất bị ô nhiễm.
Tuy nhiên, trong một tuyênbố, Chevron khẳng định phán quyết trên của tòa là "phi pháp và không thể đượcthi hành" và tập đoàn này sẽ kháng án.
Các nhà hoạt động môi trường đã hoannghênh phán quyết dài 187 trang của tòa, cho rằng đây là bước tiến lớn trongngành tư pháp Ecuador. Sau 17 năm ròng đấu tranh tại các tòa án Mỹ và Ecuador,lần đầu tiên trong lịch sử, người dân bản địa đã thắng trong vụ kiện chống lạimột tập đoàn đa quốc gia.
Trong một tuyên bố, Tổ chức Giám sát vùng Amazon vàMạng lưới hoạt động vì rừng nhiệt đới, có trụ sở tại Mỹ, cho biết trong vòng 18năm trở lại đây, Chevron - tập đoàn năng lượng lớn thứ hai của Mỹ - đã lợi dụngcác mối quan hệ và tiến hành các chiến dịch vận động hành lang nhằm trốn tránhviệc dọn dẹp rác thải môi trường và khắc phục thảm họa về sức khỏe cộng đồng màtập đoàn này đã gây ra tại khu vực rừng Amazon.
Năm 1993, cộng đồng các nước vùngAmazon tại Ecuador đã kiện Công ty Texaco - tiền thân của Chevron - lên tòa ánThành phố New York, Mỹ vì đã đổ hàng tỷ galông chất thải độc hại vào vùng Amazonvà yêu cầu tập đoàn này bồi thường.
Tuy nhiên, ba năm sau đơn kiện bị trả lạivới lập luận rằng Ecuador mới là nơi giải quyết vụ kiện này.
Năm 2001, Chevronmua lại Texaco và hai năm sau, tập đoàn này lại bị kiện lên tòa án Ecuador dotình hình không được cải thiện./.
(TTXVN/Vietnam+)