Ngày 15/12, Thượng viện Mỹ đã vượt qua trở ngại thủ tục quan trọng để tiến gần hơn đến việc thông qua Dự luật Ủy quyền quốc phòng năm 2026 (NDAA) trị giá khoảng 901 tỷ USD, với kết quả biểu quyết 76 phiếu thuận và 20 phiếu chống.
Bước đi này mở đường cho cuộc biểu quyết chung dự kiến diễn ra vào cuối tuần, đồng thời cho phép các Thượng nghị sỹ đệ trình và biểu quyết các tu chính án trong những ngày tới.
Con số ngân sách 901 tỷ USD cao hơn khoảng 8 tỷ USD so với đề nghị ban đầu của Tổng thống Donald Trump, phản ánh sự đồng thuận rộng rãi trong Quốc hội về nhu cầu củng cố sức mạnh quân sự của Mỹ trong bối cảnh địa chính trị bất ổn.
Dự luật này là một trong những văn kiện bắt buộc phải được Quốc hội thông qua hằng năm, nhằm đảm bảo ngân sách hoạt động cho Bộ Chiến tranh và các chương trình quốc phòng trọng yếu khác.
Do không vướng hạn chót tài trợ chính phủ, Dự luật Ủy quyền quốc phòng năm nay được Thượng viện ưu tiên xem xét, trong khi Quốc hội vẫn còn phải đối diện với nhiều hồ sơ tồn đọng trước kỳ nghỉ cuối năm. Những vấn đề cấp bách bao gồm việc gia hạn trợ cấp y tế Obamacare, phê chuẩn gần 100 nhân sự do Tổng thống Trump đề cử và thảo luận một gói tài trợ ngân sách nhiều phần nhằm tránh nguy cơ chính phủ bị đóng cửa vào cuối tháng 1/2026.
Dự luật dài hơn 3.000 trang gồm hàng loạt điều khoản quan trọng liên quan đến thẩm quyền chiến tranh tồn tại từ nhiều thập niên, các chiến dịch tấn công tàu buôn ma túy tại Caribe, chính sách đối với Ukraine, việc điều chỉnh chế tài, cũng như vấn đề an ninh không phận Thủ đô Washington D.C.
Đáng chú ý, dự luật đề nghị bãi bỏ các nghị quyết cho phép sử dụng quân đội ban hành năm 1991 và 2002 cho Chiến tranh Vùng Vịnh và Iraq, một điểm hiếm hoi đạt được sự đồng thuận lưỡng đảng sau nhiều năm tranh cãi. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong việc cập nhật khuôn khổ pháp lý cho các hoạt động quân sự của Mỹ.
Một điều khoản khác đang thu hút sự chú ý là yêu cầu Bộ Chiến tranh phải cung cấp toàn bộ hình ảnh chưa chỉnh sửa liên quan đến các cuộc không kích tàu ma túy dưới thời Tổng thống Trump.
Quy định này xuất phát từ quan ngại của Quốc hội về tính minh bạch trong các chiến dịch, đặc biệt sau vụ không kích kép ngày 2/9, khiến nhiều nhà lập pháp đòi hỏi được tiếp cận đầy đủ thông tin.
Dự luật cũng gây nên cuộc tranh luận gay gắt về một điều khoản liên quan đến việc nới lỏng một số tiêu chuẩn an toàn trong không phận Thủ đô, được đưa ra sau vụ va chạm giữa trực thăng Black Hawk và máy bay dân sự gần sân bay Ronald Reagan.
Hai thượng nghị sỹ Ted Cruz và Maria Cantwell đã lên tiếng phản đối, cho rằng điều khoản này được đưa vào mà không qua thủ tục thẩm tra thông thường, đồng thời đệ trình tu chính án nhằm giữ nguyên các biện pháp an toàn hàng không được ban hành sau tai nạn.
Trong lĩnh vực đối ngoại, Dự luật Ủy quyền quốc phòng 2026 bao gồm nhiều điều khoản liên quan đến Ukraine, trong đó có việc gia hạn Sáng kiến hỗ trợ an ninh Ukraine, cho phép chi 400 triệu USD mỗi năm để mua vũ khí từ các hãng quốc phòng của Mỹ.
Dự luật cũng yêu cầu thông báo trước tối thiểu 48 giờ nếu Mỹ dự định cắt giảm hỗ trợ tình báo, cùng với việc siết chặt các nghĩa vụ báo cáo đối với mọi khoản viện trợ dành cho Ukraine từ Mỹ và các đồng minh./.