Điểm lún, nứt mặt đường trên Quốc lộ 18. (Ảnh: Nguyễn Hoàng/TTXVN) Tình trạng xe quá khổ, quá tải vẫn ngang nhiên lưu hành trên tuyến Quốc lộ 18 thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh bất chấp tỉnh này vừa lắp đặt thêm 3 trạm kiểm tra trọng tải lưu động trên tuyến quốc lộ này.
Nguyên nhân cơ bản của sự việc này là do việc đặt các điểm trạm cân trọng tải chưa hợp lý và khả năng cơ động của những trạm cân lưu động này không cao, chưa ứng phó kịp thời với sự né tránh của các phương tiện bằng cách tìm đường đi khác không qua những trạm cân lưu động này.
Xe quá khổ quá tải vẫn lưu thông
11 giờ trưa, trên tuyến Quốc lộ 18 đoạn Hạ Long-Uông Bí-Đông Triều xuất hiện những chiếc xe ôtô trọng tải lớn nườm nượp nối đuôi nhau đi xuôi ngược trên đường. Theo quan sát của phóng viên, xe ôtô tải mang biển kiểm soát 14M-845.xx có thành xe được cơi cao chở đầy đá hộc, phủ kín bạt đang đi trên Quốc lộ 18, khi gần đến trạm kiểm tra trọng tải km58, đột ngột đổi hướng rẽ vào một con đường nhỏ khác.
Không giống chiếc xe chở đá hộc, chiếc xe tải chở đầy hàng phủ kín bạt mang biển kiểm soát 34L-445.xx và xe chiếc xe tải có thùng cơi nới cao và dài mang biển số 90C-039.xx nối đuôi nhau chạy qua một trạm kiểm tra trọng tải lưu động hướng thẳng về phía tỉnh Hải Dương.
Trái ngược với sự tấp nập trên đoạn đường Hạ Long-Mạo Khê (Đông Triều), tại điểm đặt trạm kiểm tra trọng tải lưu động km58 thuộc xã Kim Sơn, huyện Đông Triều thì lượng xe quá khổ, quá tải dường như vắng bóng, đặc biệt là chiều từ Hải Dương về Hạ Long.
Những ngày gần đây, lực lượng chức năng ở trạm cân lưu động này rất hiếm khi phát hiện và dừng được bất kỳ chiếc xe ôtô có dấu hiệu quá khổ, quá tải nào đi từ chiều Hải Dương về Uông Bí-Hạ Long.
Theo cán bộ thanh tra giao thông ở trạm cân này phản ánh, hiệu quả của trạm cân lưu động này trong những tháng gần đây thực sự kém bởi chẳng có chiếc xe quá tải nào đi qua trạm, các lái xe đã tìm đường đi khác, "tránh" trạm cân. Nhưng chỉ cách trạm kiểm tra lưu động km58 chưa đầy 5 cây số về hướng Uông Bí, Hạ Long, nhưng chiếc xe có dấu hiệu quá tải, quá khổ vẫn xuôi ngược chạy trên đường quốc lộ.
Trạm cân lưu động… không cơ động
Một trong những nguyên nhân để tình trạng xe quá tải, quá khổ vẫn ngang nhiên lưu hành trên tuyến Quốc lộ 18 là sự thiếu cơ động của những trạm cân lưu động vừa được tỉnh Quảng Ninh lắp đặt. Nói là trạm cân lưu động, nhưng tính cơ động của trạm cân này gần như không có, không muốn nói là cơ bản bị đặt cố định một chỗ, không được di chuyển kể từ ngày lắp đặt đưa vào hoạt động đến nay đã 4 tháng.
Chánh thanh tra giao thông Quảng Ninh, ông Đặng Mạnh Hà cho biết trạm kiểm tra trọng tải km58 là một trong 3 trạm cân lưu động được tỉnh Quảng Ninh lắp đặt nhằm kiểm tra trọng tải phương tiện trên tuyến Quốc lộ 18.
Thời gian đầu, trạm cân lưu động này hoạt động khá hiệu quả bởi đây là điểm có nhiều phương tiện trọng tải lớn từ các tỉnh lưu thông qua lại... Tuy nhiên, gần đây lượng phương tiện trọng tải lớn qua trạm cân lưu động giảm nhiều, bởi các chủ phương tiện đã tìm cách né tránh đi qua trạm cân này.
Theo số liệu thống kê, trong 4 tháng hoạt động, trạm kiểm tra trọng tải lưu động km58 này đã kiểm tra được hơn 1.100 phương tiện nhưng chỉ phát hiện có 240 trường hợp vi phạm chở hàng quá tải, phạt được 1,7 tỷ đồng. Chưa có trường hợp quá tải nào bị buộc phải hạ tải vì tất cả các trạm cân lưu động không có kho bãi, phương tiện và nhân lực hạ tải nên lực lượng chức năng chỉ thực hiện phạt xử lý rồi cho qua.
Theo lý giải của các cán bộ làm việc tại đây, trạm cân này chỉ có thể dừng, kiểm tra trọng tải xe lưu thông một chiều từ Hải Dương về Uông Bí-Hạ Long. Chiều ngược lại là không thể vì vị trí đặt trạm cân lưu động khá chật hẹp, nên không thể cho xe ôtô tải lớn đang chạy ngược chiều quay đầu lại để đi vào cân điện tử được đặt ở bên kia đường.
Thêm vào đó lực lượng cảnh sát giao thông cũng không thể dừng xe lưu thông chiều Uông Bí-Hải Dương, thế nên mới có hiện tượng xe quá tải cứ vô tư qua trạm cân, hoặc lái xe không chấp hành hiệu lệnh dừng xe của lực lượng cảnh sát giao thông.
Một thực tế, trạm cân lưu động km58 được đặt ở vị trí mà xung quanh có nhiều đường nhánh, đường phụ nên các phương tiện đã tìm cách tránh trạm cân. Tại một số vị trí đường gần trạm đã xuất hiện tình trạng xe quá tải chạy vào đường làng các xã lân cận như Xuân Sơn, Bình Khê (Đông Triều) để tránh Trạm kiểm tra trọng tải lưu động này.
Ông Đặng Mạnh Hà cho hay để lắp đặt được trạm kiểm tra trọng tải lưu động thì cần ít nhất 3 yếu tố, đó là mặt bằng đặt trạm cân không được chiếm dụng đường giao thông để đảm bảo an toàn, lưu thông trên tuyến; mặt bằng đặt cân phải được gia cố bằng bê tông cứng, chống lún và có độ phẳng tốt để đảm bảo độ chính xác của cân; địa điểm đặt cân lưu động có diện tích đủ lớn phục vụ cho việc hạ tải hàng hóa đối với những xe vi phạm quá tải.
Ông Hà cho rằng vì những điều kiện trên nên tính cơ động của các trạm cân lưu động rất kém. Kể từ ngày đặt trạm cân lưu động km58 đến nay, chưa một lần trạm cân này được "lưu động" di chuyển. Bởi muốn lưu động trạm phải tiến hành các bước khảo sát, chọn vị trí, rồi tiếp đến phải gia cố mặt bằng đặt cân... khá phức tạp và mất thời gian.
Phía Cảnh sát giao thông đã đề xuất, để tiếp tục phát huy hiệu quả của Trạm kiểm tra trọng tải lưu động, ngành giao thông cần sớm có những khảo sát vị trí, địa điểm lắt đặt trạm cân ở các vị trí phù hợp và cần phải làm từ gốc, làm từ các cảng bến, kho bãi và từ doanh nghiệp vận tải mới thực sự có hiệu quả.
Các cấp, các ngành, các lực lượng chức năng cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nhằm nâng cao ý thức tự giác của các chủ phương tiện, đội ngũ lái xe.
Năm 2013 tỉnh Quảng Ninh đã phải chi gần 150 tỷ đồng cho công tác bảo trì hạ tầng giao thông, trong đó những hư hỏng đường sá một phần không nhỏ là do những chiếc xe chở quá tải gây nên./.
