Lâu đài Stobnica tọa lạc tại Rừng Notecka, được biết đến là một trong những công trình kiến trúc gây tranh cãi nhất tại Ba lan
Hoạt động xây dựng lâu đài Stobnica bắt đầu từ năm 2015, nhưng công trình chỉ thực sự thu hút sự chú ý của truyền thông vào năm 2018. Những bức ảnh chụp từ trên cao về tòa lâu đài đồ sộ với chiều cao bằng một tòa nhà 15 tầng, nằm cách thành phố Poznan chỉ 50km, được xây dựng giữa cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, bắt đầu lan truyền trên mạng và khơi gợi sự tò mò của mọi người.
Người ta đặt câu hỏi rằng công trình kỳ lạ kia, thứ trông từ xa như một hòn đảo nhân tạo, là cái gì vậy? Ai là chủ sở hữu của công trình này? Làm thế nào chủ đầu tư dự án được cấp phép xây dựng cạnh Khu bảo tồn đặc biệt dành cho các loài chim thuộc Natura 2000 - mạng lưới các khu vực bảo vệ thiên nhiên trên lãnh thổ Liên minh Châu u.
Khỏi phải nói những bức ảnh đã khiến các nhà bảo vệ môi trường, cũng như công chúng đã phẫn nộ tới mức nào. Trong những năm tiếp theo, cảnh sát đã nỗ lực thu thập bằng chứng về cách chủ đầu tư lấy được giấy phép xây dựng gần khu bảo tồn thiên nhiên. Được biết để phục vụ việc xây lâu đài, phía chủ đầu tư đã tạo ra cả một hòn đảo nhân tạo nằm trên Hồ Stobnica.
Tháng 7/2020, Viện kiểm sát thành phố Poznań đã buộc tội 6 người, trong đó có đại diện chủ đầu tư, một kiến trúc sư và 4 quan chức địa phương. Đầu năm 2021, Cơ quan Phòng chống Tham nhũng trung ương Ba Lan bắt đầu một cuộc điều tra khác, nhằm vào những nghi ngờ xung quanh việc công trình này có thể liên quan tới hoạt động rửa tiền.
Tháng 8/2021, Chánh Thanh tra Giám sát Xây dựng Ba Lan đã hủy bỏ giấy phép xây dựng của lâu đài Stobnica. Tuy nhiên, quyết định này lập tức bị các nhà đầu tư kháng cáo nên hoạt động thi công vẫn tiếp tục diễn ra.
Đến nay, đã hơn 5 năm trôi qua kể từ khi những tranh cãi về lâu đài Stobnica xuất hiện trên các mặt báo ở Ba Lan. Công trình này vẫn là trung tâm của nhiều vụ kiện, nhưng nó không hề bị phá bỏ.
Điều thú vị là trong nhiều năm qua, không ai thực sự biết chủ nhân của lâu đài Stobnica là ai. Một số đồn đoán khẳng định dự án thuộc sở hữu của tỷ phú Jan Kulczyk - người đã qua đời vào năm 2015. Có thuyết âm mưu còn cho rằng vị tỷ phú này đã giả chết.
Một số nguồn tin khác thì cho rằng lâu đài Stobnica thuộc về bác sĩ và doanh nhân có tên N. Pawel. Cũng có người tin rằng, nguồn vốn đầu tư công trình đến từ các tài khoản ở nước ngoài.
Mục đích sử dụng của tòa lâu đài hiện cũng đang gây tranh cãi. Các luật sư đại diện cho chủ đầu đầu tư luôn khẳng định lâu đài Stobnica chỉ là nơi ở của thân chủ họ.
Tuy nhiên, từ lâu đã có một số đồn đoán cho rằng công trình này sẽ được chuyển đổi thành một khách sạn sang trọng, hoặc một tổ hợp khu dân cư dành cho tầng lớp thượng lưu. Nhiều người cảm thấy khó tin rằng ai đó người lại có thể chi tới 40 triệu Zloty (91 triệu USD) chỉ để xây dựng một công trình riêng lẻ.
Theo các nguồn tin thân cận với dự án, lâu đài Stobnica dự kiến được hoàn thành vào khoảng năm 2025. Nhiều bức ảnh và đoạn video từ thiết bị bay không người lái ghi lại gần đây cho thấy mặt ngoài của toà lâu đài theo phong cách thời Trung cổ này gần như đã hoàn thiện.
Cùng lúc đó, cũng có những tin tức cho rằng tòa lâu đài rất có thể sẽ bị nhà nước Ba Lan phá dỡ, vì nó đã phá vỡ cảnh quan thiên nhiên. Những thông tin trái chiều đó khiến cho “số phận” của công trình khổng lồ này hiện vẫn chưa rõ ràng./.
