Chiến dịch tiêu tiêu diệt nhóm bắt cóc do quân đội Algeria thực hiện đã kết thúc, nhưng vẫn còn nhiều điều cần được làm sáng tỏ. Cách hành động của các phần tử thánh chiến tại vùng sa mạc phía Nam Algeria cho thấy chúng biết rất rõ địa hình sa mạc và cơ sở dầu khí In Amenas. Và có một điều gần như chắc chắn: kế hoạch tấn công, bắt cóc con tin đa quốc tịch đã được nhóm bắt cóc tổ chức từ khá lâu. “Chiến dịch này dường như đã được chuẩn bị từ lâu. Việc đẩy nhanh các sự kiện ở Mali chỉ thúc đẩy thêm mọi việc, buộc các phần tử khủng bố hành động sớm hơn,” một cựu quan chức cấp cao giấu tên của Cục Tình báo và An ninh Algeria (DRS) nhận định. Theo đánh giá của các cựu quan chức và nhân viên tình báo địa phương giấu tên, “hoàn toàn không có chuyện một chiến dịch khủng bố tầm cỡ như vậy được chuẩn bị chỉ vẻn vẹn trong vài ngày.” Một quan chức tình báo am tường châu Phi và từng có nhiều chuyến đi thực địa khu vực Sahel cho rằng với địa hình như ở In Amenas, nơi có chế độ bảo vệ thuộc loại “siêu an toàn,” việc một người lạ xâm nhập vào là điều không thể. [Algeria: 23 con tin chết, 32 kẻ khủng bố bị tiêu diệt] Vẫn theo nhận định của quan chức trên, để thành công, bọn bắt cóc ít nhất phải gây dựng được mạng lưới tòng phạm, nội ứng ở tất cả các cấp độ, bởi khu vực sa mạc này luôn được theo dõi bởi hệ thống vệ tinh Pháp và Mỹ. Ngoài ra, quân đội Algeria cũng thiết lập nhiều điểm kiểm soát thường trực trong toàn bộ khu vực. Cần biết rằng tại không gian hoang mạc rộng lớn này, hậu cần luôn là vấn đề rất phức tạp. “Các phần tử khủng bố buộc phải sử dụng chiến thuật Người tí hon, chôn giấu từ lâu dưới đất sa mạc, tại các địa điểm mà chúng có thể dễ dàng tìm lại sau đó nhờ vệ tinh định vị toàn cầu (GPS), tất cả những gì được cho là cần thiết để tiến hành một chiến dịch tiềm tàng, chẳng hạn vũ khí, lương thực, nhiên liệu, radio, điện thoại di động... Phương châm hành động “tích tiểu thành đại” và “cần cù kiểu con kiến” để có được một kho nhu yếu phẩm trên sa mạc chắc chắn phải được thực hiện từ nhiều tháng trước chứ không thể trong vài tuần.
Ảnh nhà máy khí đốt chụp từ vệ tinh. (Nguồn: Reuters)
“Nếu cách đây vài ngày hành quân với cả chục chiếc xe ôtô địa hình chất đầy vũ khí, chúng không bao giờ vượt qua được sự kiểm soát của vệ tinh theo dõi và quân đội. Ngược lại, chúng đã xâm nhập theo cách nhỏ giọt,” quan chức tình báo trên kết luận. Những thông tin lắp ghép ban đầu có được từ các nhân chứng thoát chết ở đã phần nào xác minh giả thiết về một chiến dịch khủng bố bắt cóc được chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước. Theo lời kể của nhiều nhân chứng, các phần tử khủng bố tham gia cuộc đột kích tỏ ra rất có tổ chức. Và rõ ràng chúng rất am tường địa hình và cách bố trí hạ tầng của cơ sở dầu khí In Amenas. Chúng đã hành động mau lẹ và có bài bản, chẳng hạn cho ngừng hệ thống sản xuất khí đốt của nhà máy khí đốt ngay sau khi giành quyền kiểm soát. Một số phần tử xuất hiện trong quân phục để vượt qua sự kiểm soát của quân đội Algeria. Đối với Bộ Quốc phòng Pháp, giả định này là hoàn toàn có căn cứ. “Chiến dịch được thực hiện nhờ một phức hợp hậu cần khổng lồ. Việc bắt giữ con tin diễn ra tại biên giới Libya và ở gần biên giới Mali. Các phần tử không thể vượt sa mạc trong vòng 24 giờ. Có khả năng chúng đến ngay từ đất Algeria,” một nguồn tin trong Bộ Quốc phòng Pháp đánh giá. [Liên hợp quốc lên án vụ bắt cóc con tin tại Algeria] Có nhiều câu hỏi được đặt ra từ những thông tin ban đầu mà báo chí có được. Các nước Bắc Phi từ lâu đã chuẩn bị cho khả năng can thiệp quân sự của Pháp vào Sahel và với vai trò trụ cột của khu vực, Algeria buộc phải cân nhắc có chấp nhận hay không việc mở không phận cho các máy bay chiến đấu Pháp. Tuy nhiên, viễn cảnh này cũng có thể gợi ý cho các phần tử thánh chiến chuẩn bị trước nhiều tuần hoặc nhiều tháng một chiến dịch gây rúng động dư luận quốc tế./.
Nguyễn Tuyên/Paris (Vietnam+)