Theo báo cáo mới công bố của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong khu vực công ngày càng gia tăng, song vẫn gặp không ít thách thức khi mở rộng quy mô, khiến nhiều sáng kiến chỉ dừng ở giai đoạn thử nghiệm.
Báo cáo “Quản trị bằng Trí tuệ Nhân tạo” của OECD - nghiên cứu toàn diện đầu tiên về cách chính phủ triển khai AI - đã phân tích 200 trường hợp điển hình và hàng chục chính sách trong 11 lĩnh vực then chốt. Kết quả cho thấy AI đã mang lại lợi ích rõ rệt trong nhiều hoạt động quản trị.
Cụ thể, trong lĩnh vực tự động hóa, chatbot AI hỗ trợ người dân giải đáp thủ tục hành chính và điền biểu mẫu. AI dự đoán thiên tai, giúp chính quyền nâng cao tốc độ ứng phó. Nền tảng AI tổng hợp ý kiến công chúng, nhận diện quan điểm đồng thuận để phục vụ hoạch định chính sách.
Tuy nhiên, các chính phủ phải đối mặt với hàng loạt rào cản: thiếu hụt nhân lực có kỹ năng AI, hạn chế về dữ liệu chất lượng và khả năng chia sẻ, chi phí triển khai lớn, các quy định lỗi thời và hệ thống công nghệ thông tin lạc hậu.
Mức độ áp dụng AI cũng khác nhau giữa các lĩnh vực: phổ biến nhất ở dịch vụ công, dân sự và tư pháp; trung bình trong quản lý thuế do rào cản pháp lý; còn chậm trong quản lý công chức và đánh giá chính sách.
OECD cảnh báo nếu không giải quyết các thách thức, việc ứng dụng AI có thể gây sai lệch kết quả, rủi ro kỹ thuật, vi phạm dữ liệu cá nhân, thậm chí làm suy giảm lòng tin của người dân. Ngược lại, không triển khai AI cũng đồng nghĩa bỏ lỡ cơ hội nâng cao hiệu suất và thu hẹp khoảng cách với khu vực tư nhân.
Tổng Thư ký OECD Mathias Cormann nhấn mạnh: để ứng dụng AI trong chính phủ mang lại lợi ích bền vững, các nước cần khuôn khổ chính sách chặt chẽ nhưng linh hoạt, bảo đảm tính minh bạch, đáng tin cậy và trách nhiệm. Báo cáo đề xuất 7 yếu tố quyết định thành công: quản trị, dữ liệu, hạ tầng số, kỹ năng, đầu tư, mua sắm công và hợp tác với tổ chức ngoài nhà nước.
OECD khuyến nghị chính phủ xây dựng cách tiếp cận lấy người dân làm trung tâm, tăng cường tham vấn xã hội, đồng thời thiết lập các rào chắn pháp lý phù hợp để quản lý rủi ro nhưng vẫn khuyến khích đổi mới./.
Ứng dụng AI thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao tại Đồng bằng sông Cửu Long
Trí tuệ nhân tạo đã hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp từ khâu giám sát cây trồng, đến dự báo thời tiết chính xác, quản lý hệ thống tưới tiêu và bón phân thông minh giúp tối ưu chi phí, tăng lợi nhuận.
