Ảnh minh họa. (Nguồn: Getty Images) Các cuộc đàm phán thương mại - yếu tố then chốt đưa Anh rời khỏi châu Âu (EU), còn gọi là Brexit, một cách suôn sẻ đang rơi vào tình trạng khủng hoảng sau khi Anh cảnh báo EU rằng London có thể sẽ "không cần" đến thỏa thuận "ly hôn" đã ký với châu Âu nếu liên minh không nhất trí với thỏa thuận thương mại tự do giữa hai bên vào ngày 15/10 tới.
Một trong những điểm gây ngạc nhiên nhất trong tiến trình đàm phán Brexit kéo dài 4 năm, Anh được cho là đang soạn thảo các nội dung mới, theo đó sẽ thay thế một số "hạng mục quan trọng" trong Thỏa thuận rút khỏi EU, một bước mà nếu được thực hiện có thể gây tổn hại tới thỏa thuận hai bên đã ký tháng 1 vừa qua, thậm chí làm gia tăng căng thẳng ở Bắc Ireland.
Tờ Financial Times dẫn nhiều nguồn tin gần gũi kế hoạch trên cho biết một số nội dung trong dự luật thị trường nội khối, dự kiến công bố ngày 9/9, sẽ loại bỏ tính hiệu lực pháp lý của một số điều khoản của thỏa thuận Brexit trong một số lĩnh vực như như trợ giá chính phủ và thuế quan của Bắc Ireland.
Trước đó, ngày 6/7, Thủ tướng Anh Boris Johnson đã đặt thời hạn chót để đạt một thỏa thuận thương mại hậu Brexit với EU vào ngày 15/10 tới, qua đó phần nào xoa dịu những quan ngại về sự hỗn loạn "không thỏa thuận" nếu đàm phán giữa hai bên thất bại.
[Thủ tướng Anh đặt thời hạn chót đạt thỏa thuận với EU]
Tuy nhiên, trong một trả lời phỏng vấn báo chí hiếm hoi công bố cùng ngày, trưởng đoàn đàm phán của Anh, ông David Frost, đã không kỳ vọng nhiều về khả năng tạo ra đột phá, cam kết sẽ không thỏa hiệp "giới hạn đỏ" của London.
Ông tuyên bố Anh sẽ không trở thành một "quốc gia lệ thuộc" theo bất kỳ điều khoản nào của một thỏa thuận thương mại hậu Brexit đã ký với EU.
Theo ông Frost, Thủ tướng Anh Borris Johnson và các bộ trưởng trong nội các không lo ngại về một kịch bản không thỏa thuận. Ông nói: "Nếu chúng tôi có thể đạt được thỏa thuận mà điều phối thương mại giống Canada, điều đó là tuyệt vời.
Nhưng nếu chúng tôi không thể có được một thỏa thuận như vậy, chúng tôi sẽ áp dụng một thỏa thuận thương mại giống như Australia, và London đã hoàn toàn sẵn sàng cho kịch bản đó."
Trong khi đó, cùng ngày, trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU, ông Michel Barnier cũng thừa nhận rằng các cuộc đàm phán về mối quan hệ tương lai hậu Brexit đang rất khó khăn.
Tuy nhiên, ông không bình luận về thông tin Anh đang soạn thảo văn kiện mới nhằm thay thế một số điều trong thỏa thuận "ly hôn" giữa Anh và EU.
Anh rời EU từ tháng 1/2020, gần 4 năm sau cuộc trưng cầu ý dân lịch sử đặt dấu chấm hết cho gần 50 năm quốc gia này hội nhập với châu Âu. Cuộc đàm phán trong tuần tới nhằm hướng tới ký kết một thỏa thuận đối tác mới giữa hai bên từ năm 2021 trong một loạt lĩnh vực từ thương mại và an ninh đến hợp tác trong vấn đề hạt nhân, vận tải và hàng không.
Giới chức châu Âu cho biết cần đạt thỏa thuận trước tháng 10, tức là chỉ còn chưa đầy hai tháng để tìm điểm chung và giải quyết bất đồng. Nếu không đạt thỏa thuận, quan hệ thương mại Anh-EU sẽ chỉ dựa trên các chuẩn mực tối thiểu mà Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) thiết lập, theo đó các mức thuế quan sẽ cao hơn hiện nay và các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với nhiều thủ tục phiền hà hơn hiện nay, có thể ảnh hưởng xấu tới hoạt động thương mại và đầu tư ở hai bờ eo biển Manche.
Cho đến nay tranh cãi lớn nhất giữa Anh và EU chủ yếu vẫn xoay quanh việc trợ giá nhà nước và đánh bắt cá. Nếu không đạt được thỏa thuận, gần 1.000 tỷ USD thương mại giữa London và Brussels có thể đổ "xuống sông xuống biển."./.
