Hình ảnh bàn tay trái của bệnh nhi bị hoại tử. (Ảnh: PV/Vietnam+) Trong một tháng trở lại đây, tuần nào Khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) cũng có 1-3 ca bị rắn cắn nhập viện.
Đáng lưu ý, có nhiều bệnh nhân bị rắn cắn không đến các cơ sở y tế ngày mà tự chữa ở nhà bằng cách biện pháp dân gian dẫn tới bị hoại tử nhiều bộ phận trên cơ thể. Có những bệnh nhân rắn cắn ở vùng mắt cá chân, ngón chân nhưng khi bệnh nhân sưng nề đến đùi hoặc gối mới đến viện.
Các bệnh nhân bị rắn cắn tập trung phần lớn ở các vùng trung du, miền núi của khu vực Hà Nội (Hà Tây cũ), Lai Châu, Hòa Bình, Bắc Kạn, Yên Bái.
Hoại tử bàn tay trái vì đắp thuốc nam
Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận một bệnh nhân nhi sau khi bị rắn độc cắn vào tay, gia đình đã không kịp thời đưa bệnh nhi đến cơ sở y tế gần nhất mà sử dụng thuốc lá và hạt đậu lào đắp vào vết cắn khiến bàn tay trái của trẻ bị hoại tử và lan rộng ra cả cánh tay.
Bác sỹ Nguyễn Thành Nam - Phụ trách Khoa Nhi cho hay, bệnh nhi T.K.V (10 tuổi, ở Bắc Kạn) được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai vào chiều 10/8.
Bệnh nhân bị rắn độc cắn giờ thứ 18 trong tình trạng hoại tử rộng mu bàn tay trái (chỗ bị rắn cắn), hoại tử ngón tay 4, 5 trái, hoại tử thâm đen diện rộng cánh tay trái, lan ra vùng cổ và hố thượng đòn, cơ ngực lớn trái.
[Chuyển máy lọc máu lên Gia Lai cứu sống bệnh nhân nguy kịch]
Người nhà bệnh nhi kể lại, bé V. bị rắn hổ mang bành cắn vào mu bàn tay trái khi đang đi chăn bò trên đồi cùng với bố. Sau khi bị rắn cắn, gia đình đã không cho bệnh nhi đến bệnh viện ngay mà dùng thuốc lá và hạt đậu lào đắp vào vết cắn.
Sau đó vài giờ, trẻ xuất hiện đau nhức, sưng nề, hoại tử lan rộng, gia đình mới đưa trẻ đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Kạn, sau đó chuyển đến Khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai).
Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sỹ của khoa Nhi đã nhanh chóng hội chẩn với các bác sỹ của Trung tâm Chống độc. Bệnh nhi được làm các xét nghiệm cơ bản, rối loạn đông máu và được chỉ định sử dụng dùng huyết thanh kháng nọc rắn hổ đất.
Mặc dù được dùng huyết thanh kháng nọc rắn hổ đất nhưng do bệnh nhân đến viện muộn khi vết hoại tử đã sưng nề, phát triển lan rộng nên tuy có dấu hiệu phục hồi song liệu trình điều trị cho bệnh nhi rất nan giải.
Theo các bác sỹ, sau khi đã điều trị đủ huyết thanh kháng độc và kháng sinh sẽ phải hội chẩn ngoại khoa và chuyển viện bỏng quốc gia để xử trí vết thương và hoại tử tại chỗ.
Ngày 15/8, bệnh nhi đã được chuyển Viện bỏng Quốc gia để ghép da.
Sai lầm trong sơ cứu khi bị rắn cắn
Bác sỹ Nguyễn Thành Nam cho biết hiện tại đang là mùa mưa - mùa sinh sôi phát triển của rắn. Nhiều bệnh nhân bị rắn cắn, người nhà thường sai lầm trong sơ cứu khi bị rắn cắn là người nhà để bệnh nhân ở nhà áp dụng kinh nghiệm dân gian.
Nhiều trường hợp bệnh nhân để ở nhà tự điều trị đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp như tím tái, co cơ, khó thở… hoặc sưng nề hoại tử diện rộng thì mới đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế.
Bác sỹ Nam khuyến cáo, các trường hợp sau khi bị rắn độc cắn cần nhanh chóng sơ cứu đúng cách với mục đích hạn chế thấp và chậm nhất sự xâm nhập của nọc độc vào trong cơ thể. Sau đó, người nhà nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế có điều kiện để cấp cứu suy hô hấp, tim mạch tốt hoặc có huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu để được xử lý kịp thời.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo người dân không sử dụng các biện pháp sau: Cố gắng hút nọc độc của rắn; Chích, rạch, châm, chọc tại vùng vết cắn; Gây điện giật, chườm đá, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn” hay sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo; Cố gắng bắt hoặc giết rắn… Tất cả các biện pháp trên đều không mang lại hiệu quả mong muốn và chưa có cơ sở khoa học chứng minh.
Các bác sỹ lưu ý, bất cứ trường hợp nào bị rắn cắn, ngay cả khi xác định là rắn lành, đều cần xử trí và theo dõi tại bệnh viện như trường hợp rắn độc cắn, ít nhất trong 12 giờ đầu./.
Các bước sơ cứu đúng khi bị rắn cắn:
1. Động viên bệnh nhân bình tĩnh để làm các động tác sơ cứu, tìm cơ sở y tế tốt nhất có thể đến cấp cứu kịp thời.
2. Không để bệnh nhân tự đi lại; bất động chân, tay bị rắn cắn bằng nẹp (vì vận động sẽ làm cho nọc độc xâm nhập vào trong cơ thể nhanh hơn).
3. Băng ép bất động khi bị một số loại rắn hổ cắn (rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường).
4. Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động.
5. Nếu bệnh nhân khó thở thì hô hấp nhân tạo (hà hơi thổi ngạt hoặc bằng phương tiện y tế có tại chỗ như bóp bóng, máy thở xách tay...)
