Gần 4 thập kỷ sau vụ sát hại ca sỹ-chiến sỹ cách mạng Victor Jara, ngành tư pháp Chile vừa khởi tố một nhóm cựu sỹ quan bị cáo buộc là thủ phạm và đồng lõa gây ra tội ác trên. Trong một hành động được dư luận Chile chào đón hân hoan trước thềm năm mới, thẩm phán Miguel Vazquez đã quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam 7 cựu quân nhân trực tiếp hoặc đồng lõa gây ra cái chết của người chiến sỹ cộng sản mà gần 40 năm sau khi bị giết hại vẫn được coi là hiện thân của cuộc đấu tranh chống cường quyền và bất công không chỉ ở Chile mà còn ở cả khu vực Mỹ Latinh. Trong số các bị can, hai cựu trung úy Pedro Barrientos Nunez và Hugo Sanchez Marmonti bị cáo buộc là thủ phạm trực tiếp, trong khi các đối tượng Roberto Souper Onfray, Raul Jofre Gonzalez, Edwin Dimter Bianchi, Nelson Hasse Mazzei và Luis Bethke Wulf bị buộc tội tòng phạm gây ra cái chết thảm thương của ca sỹ. Do bị can Barrientos Núñez đang sinh sống tại Mỹ, ông Vazquez đã ra lệnh truy nã quốc tế để bắt giữ. Victor Jara- tên đầy đủ là Víctor Lidio Jara Martinez- sinh ngày 28/9/1932. Ông là một trong những nhạc sỹ, ca sỹ, nhà giáo, đạo diễn sân khấu và nhà thơ nổi tiếng của Chile. Ông còn được biết tới như là một nhà hoạt động chính trị không mệt mỏi, dùng lời ca, tiếng hát của mình để đấu tranh chống lại sự bất công của chế độ tư bản và cuộc sống bị đầy đọa của những người lao động. Không chỉ dừng lại trong việc tham gia các tổ chức tiến bộ của giới tri thức, ông đã trở thành đảng viên Đảng cộng sản Chile, một trong những chính đảng cánh tả được tập hơn trong liên minh Đoàn kết nhân dân (UP) đã đưa Tổng thống Salvador Allende lên cầm quyền năm 1970. Sau cuộc đảo chính do tướng Augusto Pinochet cầm đầu ngày 11/9/1973, do hoạt động tích cực trong phong trào cánh tả, Víctor Jara đã bị bắt, bị tra tấn và đã bị hành quyết ngày 16/9. Kết quả khám nghiệm pháp y sau khi khai quật tử thi năm 2009 cho thấy ông đã bị ít nhất 44 phát đạn.
Bà quả phụ Joana Jara phát biểu tại cuộc họp báo (Nguồn: Quỹ Víctor Jara)
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 2/1 nhân sự kiện khởi tố các đối tượng giết hại Víctor Jara, bà quả phụ Joana Jara, cựu biên đạo múa người gốc Anh, khẳng định còn nhiều việc phải làm để đem lại công lý thực sự, đặc biệt là cho tất cả các nạn nhân của chế độ độc tài. Ước tính trong thời kỳ Pinochet nắm quyền (1973-1990), hơn 3.000 người Chile đã bị hành quyết và khoảng 35.000 người bị tra tấn. Gần 4 thập kỷ sau khi bị sát hại, Víctor Jara vẫn tiếp tục là biểu tượng của cuộc đấu tranh vì sự công bằng xã hội tại Chile. Ông cũng đi vào tâm trí của hàng triệu người Việt Nam qua cuộc đời bất hủ của ông và qua bài hát nổi tiếng “Quyền sống trong hòa bình” do ông sáng tác, trong đó ông ca ngợi Hồ Chí Minh và cuộc đấu tranh anh dũng của nhân dân Việt Nam chống quân xâm lược tàn bạo. Cũng có một thời, bài hát “Cây đàn ghi ta của Victor Jara” rất quen thuộc đối với giới yêu âm nhạc ở Việt Nam. Lời bài hát do cố nhà thơ người Cuba Felix Pita Rodriguez sáng tác, được dịch ra tiếng Việt và được nhạc sỹ Phan Nhân phổ nhạc./.
Quang Sơn/Buenos Aires (Vietnam+)
