Chủ trì cuộc họp báo, ông Phạm Trường Thọ, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnhQuảng Ngãi thông tin về tình hình thực hiện Dự án Nạo vét, thông luồng kết hợptận thu cát nhiễm mặn để xuất khẩu tại khu vực Cửa Đại sông Trà Khúc, thuộc xãNghĩa An, Nghĩa Phú (huyện Tư Nghĩa) và xã Tịnh Khê (Sơn Tịnh).
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi khẳng định trên cơ sở ý kiến chỉđạo của Thủ tướng Chính phủ và Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh QuảngNgãi đồng ý cho Công ty cổ phần Trường Phát Lộc và Công ty trách nhiệm hữu hạnsản xuất thương mại dịch vụ Ngọc Việt tiếp tục thực hiện Dự án Nạo vét, thôngluồng kết hợp tận thu cát nhiễm mặn để xuất khẩu tại khu vực Cửa Đại sông TràKhúc là đúng với quy định (năm 2009 tỉnh Quảng Ngãi đã cấp Giấy chứng nhận đầutư cho 2 công ty và đang còn hiệu lực, cuối tháng 7/2010 phải tạm dừng thực hiệndự án theo chủ trương của Chính phủ).
Ngày 17/1/2013, Bộ Xây dựng cũng đã thành lập đoàn kiểm tra thực tế dự án và cócông văn thống nhất cho 2 công ty nêu trên tiếp tục thực hiện dự án.
Tháng 3/2013, Công ty cổ phần Trường Phát Lộc khởi công thực hiện dự án và tháng6/2013, Công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất thương mại dịch vụ Ngọc Việt triểnkhai thực hiện dự án.
Tính đến cuối tháng 9/2013, hai công ty đã khai thác được gần 3 triệu m3 cátnhiễm mặn để xuất khẩu đạt 7,5% sản lượng cát cho phép xuất khẩu. Tuy nhiên, quaquá trình triển khai thực hiện dự án, Công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuấtthương mại dịch vụ Ngọc Việt không thực hiện đúng quy trình.
Đến đầu tháng 9/2013, do ảnh hưởng của cơn bão số 8 kết hợp triều cường đã gâysạt lở nặng tại Cửa Đại, gây bồi lấp cửa sông Phú Thọ làm tàu thuyền ngư dân ravào khó khăn và gây sạt lở bờ biển thôn Phổ Trường, xã Nghĩa An, gây bất bìnhlớn trong nhân dân địa phương.
Để khắc phục tình trạng sạt lở bờ biển, bồi lấp sông, Ủy ban Nhân dân tỉnh chỉđạo tạm dừng việc nạo vét cát nhiễm mặn tại Cửa Đại, xác định nguyên nhân vàtriển khai thực hiện ngay các biện pháp khắc phục khẩn cấp.
Trong quá trình khắc phục sạt lở khẩn cấp, do ảnh hưởng của 2 cơn bão số 10, 11sóng lớn tiếp tục làm bồi lấp cửa sông Phú Thọ thuộc xã Nghĩa An và Nghĩa Phú(Tư Nghĩa) và Sông Kinh xã Tịnh Khê (Sơn Tịnh) dẫn đến việc tàu thuyền ngư dâncác xã này rất khó khăn ra vào Cửa Đại càng gây bức xúc trong nhân dân, nhất làngư dân xã Nghĩa An.
Theo đề nghị của huyện Tư Nghĩa, Sơn Tịnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nôngthôn và các ngành liên quan, ngày 10/10, Ủy ban Nhân dân tỉnh giao Ủy ban Nhândân huyện Tư Nghĩa và Ủy ban Nhân dân huyện Sơn Tịnh chủ trì thực hiện nạo vét,thông luồng các cửa sông Phú Thọ và Sông Kinh; trước khi nạo vét phải tổ chứchọp dân để thống nhất nội dung, phương pháp thực hiện, vị trí nạo vét, vị trí đổcát được nạo vét.
Trong những ngày sau bão số 11, từ ngày 24-26/10, Ủy ban Nhân dân huyện Sơn Tịnhtriển khai thực hiện việc nạo vét cửa sông Kinh theo chỉ đạo của Ủy ban Nhân dântỉnh. Huyện Sơn Tịnh huy động 3 tàu nạo vét của Công ty cổ phần Trường Phát Lộcvào nạo vét tại cửa sông Kinh.
Ông Phạm Vinh, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Sơn Tịnh cho rằng vụ việc xảy ratừ chiều ngày 26 đến ngày 27/10 là do nhân dân xã Nghĩa An hiểu nhầm đối vớiCông ty cổ phần Trường Phát Lộc vào nạo vét cửa sông Kinh để tàu thuyền xã TịnhKhê ra vào an toàn; đây không phải là các công ty tiếp tục nạo vét cát để xuấtkhẩu, không thực hiện theo chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân tỉnh đã tạm dừng.
Do chưa hiểu chủ trương của Ủy ban Nhân dân tỉnh nên hàng trăm người dân xã Nghĩa An đã tụtập, kéo lên huyện, tỉnh phản đối các đơn vị khai tháccát trái phép để xuất khẩu vì gây sạt lở tại địa phương.
Theo các cơ quan chức năng của tỉnh, chiều 26/10, có 3 công nhân của Công ty Cổphần Trường Phát Lộc từ phía Tịnh Khê (Sơn Tịnh) sang Trạm Biên Phòng tại xãNghĩa An để lấy lại chứng minh nhân dân trước đây làm thủ tục tạm trú còn để tại trạm.
Khi 3 công nhân gồm Nguyễn Đình Nhân (sinh năm 1989), Trần Huỳnh Hoàng Hải(1979) và Nguyễn Minh Hoàng (1976) đến Trạm Biên phòng thì bị nhiều người dân xãNghĩa An bắt giữ trái phép.
Sáng 27/10, khoảng gần 350 người gồm dẫn dắt 3công nhân này lên huyện để gây sức ép với chính quyền huyện, tỉnh, buộc dừngviệc khai thác cát xuất khẩu gây sạt lở.
Việc đoàn người dân xã Nghĩa An dẫn 3 công nhân lên huyện Tư Nghĩa gây ách tắcgiao thông tuyến Quốc lộ 1 nhiều giờ. Công an tỉnh phải huy động hàng trăm cảnhsát giao thông chốt chặn, hướng dẫn xe khách, xe tải đi các tuyến đường tránh.Tuy nhiên, do đoàn người chặn ngay tại trung tâm huyện nên từ trưa đến đầu giờchiều tuyến quốc lộ 1 bị ách tắc nhiều giờ liền.
Kết luận tại buổi họp báo, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi PhạmTrường Thọ cho rằng việc khắc phục sạt lở khẩn cấp vừa qua của Công ty tráchnhiệm hữu hạn sản xuất thương mại dịch vụ Ngọc Việt chưa đáp ứng được yêu cầu,do ảnh hưởng liên tiếp các cơn bão số 9, 10, 11; hiện nay việc bồi lấp cát cửasông Phú Thọ gây bức xúc cho nhân dân vì tàu thuyền khó khăn ra vào. Đến nay Ủyban Nhân dân tỉnh vẫn chưa cho phép hai công ty khai thác cát và nạo vét trở lạihoạt động tại Cửa Đại.
Ủy ban Nhân dân tỉnh giao cho Ủy ban Nhân dân huyện Sơn Tịnh và Tư Nghĩa nạo vétcác cửa sông Kinh và sông Phú Thọ, nhưng phía huyện Tư Nghĩa chưa triển khai nênviệc triển khai tại phía Sơn Tịnh đã gây hiểu nhầm cho nhân dân xã Nghĩa An là haicông ty tiếp tục khai thác cát xuất khẩu.
Ủy ban Nhân dân tỉnh đề nghị Ủy ban Nhân dân huyện Tư Nghĩa khẩn trương thựchiện việc nạo vét cửa sông Phú Thọ để tàu thuyền ngư dân ra vào bình thường.
Về lâu dài, Ủy ban Nhân dân tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thônkhảo sát, đánh giá nguyên nhân sạt lở, bồi lắng để có giải pháp phòng chống sạtlở bền vững, tạo điều kiện cho tàu thuyền ngư dân hai huyện ra vào Cửa Đại antoàn./.