Mười sự kiện chứng khoán nổi bật trong năm 2017

Ngày 10/8, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam ra đời, đánh dấu bước quan trọng trong tiến trình hoàn chỉnh cấu trúc của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Sản phẩm đầu tiên của thị trường là Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu VN30 với 4 loại hợp đồng. Tính đến cuối năm 2015, quy mô thị trường đã gia tăng theo cấp số nhân, bình quân tháng 12 đạt trên 1.600 tỷ đồng/phiên giá trị danh nghĩa. Hiện, thị trường có trên 16.300 tài khoản giao dịch phái sinh được mở.

Thị trường chứng khoán Việt Nam bắt đầu chịu các tác động trực tiếp từ khủng hoảng tài chính thế giới từ năm 2008, dòng vốn đầu tư nước ngoài ồ ạt rút ra.

Sau đúng 10 năm, ngày 4/12, chỉ số VN-Index đạt đỉnh 970 điểm (tăng gần 46% so với ngày 30/12/2016), chính thức lấy lại toàn bộ điểm số đã mất kể từ cuối năm 2007.

Mức vốn hóa thị trường đến cuối năm 2017 đạt gần 3.360 nghìn tỷ đồng, tương đương 74,6% GDP, vượt chỉ tiêu đặt ra cho năm 2020.

Với 5 ngân hàng cùng lên sàn năm nay, sàn chứng khoán Việt Nam đã ​có 13 ngân hàng niêm yết cổ phiếu, bao gồm: Vietcombank, BIDV, Vietinbank, Eximbank, MBBank, Sacombank, VPB (trên HoSE); ACB, SHB, NCB (trên HNX) và VIB, Kienlongbank, LienVietPostBank (trên UpCoM).

Cũng trong năm nay, hàng loạt “quả đấm thép” đưa cổ phiếu lên niêm yết và giao dịch tập trung tại thị trường chứng khoán, trong đó có những tên tuổi mức vốn hóa hơn 1 tỷ USD, như Tổng công ty Hàng không Việt Nam (HVN-UPCoM), Tập đoàn dệt may Việt Nam (VGT-UPCoM), Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (PLX-HoSE),…

Khoảng 1,2 tỷ USD là giá trị mua ròng của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường niêm yết trong năm 2017.

Thị trường chứng khoán chứng kiến hoạt động giao dịch mạnh mẽ chưa từng thấy trong lịch sử của các nhà đầu tư nước ngoài, với việc mua ròng gần 26.000 tỷ đồng cổ phiếu. Tính đến tháng 11, tổng giá trị danh mục của ​khối ngoại đạt hơn 31,4 tỷ USD, tăng 81,3% so với năm 2016.

Ngày 10/11, Ủy ban Chứng khoán nhà nước đã xử phạt 65 triệu đồng đối với ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn FLC, do đã không báo cáo về giao dịch bán 57 triệu cổ phiếu (tương đương 8,93% vốn điều lệ Công ty), từ 20-24/10.

Theo quy định của pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán, cổ đông nội bộ phải thông báo công khai dự kiến giao dịch tối thiểu là 3 ngày làm việc và chỉ được tiến hành giao dịch sau 24 giờ kể từ khi có công bố thông tin từ Sở giao dịch chứng khoán.

Ngày 22/11, Cơ quan An ninh điều tra - Công an Thành phố Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Vân Giang, sinh năm 1981, nguyên Giám đốc Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đông Á - Chi nhánh Hà Nội về tội thao túng giá chứng khoán, theo quy định tại Điều 181c Bộ Luật Hình sự.

Một án phạt ấn tượng khác vừa được Uỷ ban chứng khoán Nhà nước (SSC) ra quyết định ngày 26/12, phạt 600 triệu đồng đối với bà Đỗ Thị Cẩm Thúy (Nhân Chính, Hà Nội) do thực hiện hành vi thao túng cổ phiếu của Công ty Cổ phần Đá Spilít (SPI-HNX) và buộc nộp lại khoản thu lời bất chính hơn 9 tỷ đồng.

Tính đến ngày 6/12, SSC đã ban hành khoảng 300 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán, trong đó thao túng giá chứng khoán xử phạt 6 trường hợp. Tổng số tiền thu về 18 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2016.

Lần đầu tiên, Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2016 của 15 doanh nghiệp đại chúng đã không được Uỷ ban chứng khoán Nhà nước chấp nhận, bao gồm KLF, SDD, CMC, KHL, CMT, NAF, ART, KVS, PHH, DNS, FLC, KSA, Chứng khoán Quốc tế, Chứng khoán Mê Kông, Chứng khoán WooriCBV.

Lý do, đơn vị kiểm toán thực hiện kiểm toán các báo cáo này là Công ty Kiểm toán và định giá Thăng Long – TDK đã bị đình chỉ tư cách tổ chức kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán (theo quyết định số 1087/QĐ-UBCK ngày 11/10/2016).

Sau khi ngồi vào “ghế nóng” Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín – Sacombank (STB-HOSE), ông Dương Công Minh, Chủ tịch Tập đoàn bất động sản HimLam đã gây bất ngờ khi công bố lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản về việc: đổi mã chứng khoán từ STB thành SCM và hủy niêm yết trên HoSE để chuyển sang sàn HNX. Lý do đưa ra là: mã chứng khoán STB có phần mang ý nghĩa “sao thái bạch” là một sao xấu theo phong thủy.

Đây là ý định kỳ lạ nhất từ trước đến nay trên sàn chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, sau hơn một tháng xin ý kiến, những mong muốn của cá nhân ông Chủ tịch đã không được cổ đông thông qua.

Năm 2017 ghi dấu những thương vụ thoái vốn nhà nước kỷ lục và thành công. Ngày 18/12, gần hơn 343 triệu cổ phần nhà nước tại Tổng công ty Rượu - Bia - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), tương đương với hơn 53% cổ phần đã được hai nhà đầu tư mua toàn bộ, trong đó có Công ty Vietnam Beverage, đơn vị có 49% cổ phần của ThaiBev của Thái Lan. Thương vụ này đã giúp Nhà nước thu về gần 110.000 tỷ đồng.

Trước đó, 3,33% vốn điều lệ tại Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) được đưa ra đấu giá cũng đã được đấu giá thành công khi có một tập đoàn của Singapore chi ra 8.990 tỷ đồng để mua trọn lô đấu giá này.

Năm 2017, tổng giá trị giao dịch bình quân trái phiếu đạt hơn 8.890 tỷ đồng/phiên, tăng 38% so với năm 2016.

Thị trường trái phiếu Chính phủ phát triển mạnh về chiều sâu, giá trị giao dịch mua đi, bán lại (Repo) tăng 72% so với năm 2016 và chiếm 48% tổng giao dịch toàn thị trường trái phiếu.

Tổng khối lượng Trái phiếu Chính phủ huy động đạt 189.000 tỷ đồng, riêng Kho bạc Nhà nước huy động 158.000 tỷ đồng.