Ngoại trưởng Nga Sergey Viktorovich Lavrov. (Ảnh: Duy Trinh-Cao Cường/Vietnam+) Theo phóng viên TTXVN tại Liên bang Nga, nhân kỷ niệm 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên bang Nga (30/1/1950 - 30/1/2015), tại trụ sở Bộ Ngoại giao Nga ngày 28/1, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov trả lời phỏng vấn các cơ quan truyền thông Việt Nam tại Liên bang Nga.
Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:
- Thưa Ngoại trưởng Sergey Lavrov, Việt Nam và Liên bang Nga chuẩn bị kỷ niệm tròn 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Cùng nhìn lại mối quan hệ truyền thống của hai nước chúng ta, ông đánh giá thế nào về mối quan hệ song phương trong những năm qua?
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov: Mối quan hệ giữa hai nước chúng ta phát triển không chỉ trên những trang giấy, trong 65 năm, mối quan hệ này đã mang tính chiến lược toàn diện và dựa trên truyền thống của hai dân tộc anh em cùng đấu tranh. Truyền thống gắn bó này dựa trên nguyên tắc luật pháp quốc tế, trước tiên đó là quyền của các dân tộc tự quyết định số phận của mình, không can thiệp từ bên ngoài, quyền tự do và độc lập.
Và ngày nay, mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện bao trùm tất cả các lĩnh vực trao đổi giữa hai nước, bao gồm đối thoại chính trị, quan hệ kinh tế-thương mại, hợp tác đầu tư, khoa học-kỹ thuật, nhân đạo, quân sự, hợp tác kỹ thuật quân sự. Chúng ta có cùng quan tâm chung là thực hiện các nhiệm vụ do lãnh đạo của chúng ta đề ra. Chúng tôi đánh giá rất cao cuộc đối thoại chính trị ở cấp cao.
Trong một năm rưỡi qua đã diễn ra chuyến thăm chính thức của Tổng thống Nga tới Việt Nam, chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện Nga), còn năm ngoái chúng tôi đón Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Những thỏa thuận đạt được đã xác định các triển vọng trong trung và dài hạn, mở rộng mối quan hệ của chúng ta.
Quan hệ thương mại-kinh tế giữa hai nước đang phát triển. Năm ngoái, kim ngạch trao đổi thương mại giữa hai nước lần đầu tiên đạt hơn 3 tỷ USD. Mục tiêu đặt ra là đưa kim ngạch thương mại song phương năm 2020 đạt 10 tỷ USD. Mục tiêu này hoàn toàn khả thi bởi hai nước chúng ta đang có nhiều dự án tiềm năng quy mô lớn.
Trong lĩnh vực năng lượng, chúng ta đã thỏa thuận xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam. Chúng ta có truyền thống và triển vọng rất tốt đẹp trong lĩnh vực dầu khí, nơi các tập đoàn Nga Gazprom, Rosneft, Zarubezneft, cùng tập đoàn nhà nước PetroVietnam tích cực khai thác các mỏ và triển khai các dự án chung cả trên lãnh thổ Việt Nam lẫn Liên bang Nga.
Tôi tin tưởng rằng mối quan hệ kinh tế-thương mại giữa hai nước sẽ có xung lực mạnh mẽ sau khi kết thúc các cuộc đàm phán tiến tới ký Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Âu-Á. Dự kiến, hiệp định này sẽ được ký ngay trong năm nay. Chúng ta có những trao đổi mạnh mẽ về công nghệ cao, giáo dục, nhân đạo. Có thể khẳng định mối quan hệ giữa hai nước chúng ta sẽ đơm hoa kết trái và có triển vọng rất tốt đẹp.
Trong các vấn đề quốc tế, chúng ta hợp tác chặt chẽ với nhau giải quyết những vấn đề hiện chúng ta đang phải đối mặt, với tầm nhìn chung. Chúng tôi và những người bạn Việt Nam đều hiểu rằng những hiểm họa chung như chủ nghĩa khủng bố, tội phạm có tổ chức, nhập cư bất hợp pháp, biến đổi khí hậu và nhiều vấn đề khác chỉ có thể giải quyết bằng nỗ lực tập thể, không có âm mưu áp đặt ý chí của một nước hay nhóm nước đối với những nước còn lại.
Trong vấn đề này, chúng tôi đánh giá cao quan điểm cân bằng, có trách nhiệm của Việt Nam trong các sự kiện diễn ra ở Ukraine, sự cần thiết đạt được hòa bình thông qua thương lượng, giải quyết cuộc khủng hoảng sâu sắc ở Ukraine và đánh giá cao quan điểm không tham gia của Hà Nội vào các biện pháp trừng phạt đơn phương và các hành động hạn chế không phù hợp với luật pháp quốc tế.
- Việt Nam ngày càng có vị thế quan trọng trong khu vực Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương, Nga cũng là quốc gia có vị thế quan trọng ở châu Âu, đặc biệt là Cộng đồng các quốc gia độc lập mà Việt Nam cũng có mối quan hệ truyền thống tốt đẹp. Theo ông, việc hai nước chúng ta thúc đẩy quan hệ song phương có ý nghĩa như thế nào trong việc tăng cường quan hệ khu vực và thế giới trong bối cảnh mới hiện nay?
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov: Có thể khẳng định rằng mối quan hệ của chúng ta là một yếu tố quan trọng trong nỗ lực chung nhằm củng cố sự ổn định và an ninh trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Chúng tôi đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong sự phát triển quan hệ hợp tác giữa Liên bang Nga với các nước ASEAN.
Việt Nam thực sự có những đóng góp để mở rộng quan hệ hợp tác giữa chúng tôi với ASEAN, trong đó có hợp tác kinh tế thương mại. Tôi xin nhấn mạnh rằng chúng tôi coi FTA sắp tới giữa Liên minh kinh tế Âu-Á với Việt Nam là một bước tiến quan trọng trên con đường phát triển quan hệ hợp tác kinh tế toàn diện với ASEAN.
Trong lĩnh vực an ninh, chúng tôi hợp tác với Việt Nam và các đồng nghiệp khác trong khuôn khổ cơ chế Hội nghị thượng đỉnh Đông Á về soạn thảo các bộ quy tắc ứng xử chung tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, các quy tắc có thể được áp dụng rộng rãi, không dựa trên cách tiếp cận liên minh, mà trên nguyên tắc an ninh không tách rời, đảm bảo an ninh bình đẳng cho tất cả các quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Và trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Đông Á đã diễn ra một số vòng tư vấn về các sáng kiến chúng tôi đưa ra. Chúng tôi đánh giá cao sự ủng hộ của các bạn Việt Nam trong những nỗ lực này.
Đương nhiên nhìn rộng hơn, những cơ cấu được hình thành để phát triển quan hệ giữa ASEAN với các đối tác đóng vai trò rất quan trọng. Trước tiên là Diễn đàn an ninh khu vực ASEAN với sự tham gia của 10 nước thành viên và các đối tác tác từ châu Âu, Nga, Mỹ, kể cả các quốc gia châu Á không phải thành viên ASEAN như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc…
Năm ngoái, chúng tôi đã tiếp Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh và chúng tôi đã vạch ra những bước đi cụ thể cho sự hợp tác của chúng ta trong tương lai. Tại Moskva có Trung tâm ASEAN thuộc Học viện Ngoại giao Quốc gia Moskva (MGMO), chúng tôi đã tích cực khôi phục và nay đang hỗ trợ hoạt động của trung tâm. Điều đó cho phép ở cấp độ nghiên cứu khoa học, cấp độ phân tích chuyên nghiệp, và hoạt động thực tiễn, tìm cách giải quyết những phức tạp mà chúng tôi vẫn theo dõi tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương đồng thời tìm kiếm những giải pháp tập thể để đối phó với hiểm hoạ khủng bố, tội phạm, các vấn đề tự do hàng hải và nhiều vấn đề khác.
- Cộng đồng Việt Nam đang học tập, làm ăn, sinh sống tại Liên bang Nga có số lượng không nhỏ và họ cũng là những mắt xích quan trọng trong kết nối quan hệ hai nước chúng ta. Ông đánh giá thế nào về cộng đồng Việt Nam tại Liên bang Nga và trong thời gian tới Nga có chính sách gì hỗ trợ, tạo điều kiện để người Việt Nam tại Liên bang Nga làm ăn ngày một phát triển, đóng góp xây dựng đất nước Nga?
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov: Theo đánh giá của chúng tôi, hiện có khoảng gần 100.000 công dân Việt Nam đang làm việc, sinh sống tại Nga. Đó là những người thành đạt trong kinh doanh, là nhân viên các liên doanh, các thành viên gia đình, sinh viên. Hiện ở Nga có khoảng 6.000 sinh viên Việt Nam và con số này tăng lên mỗi năm.
Chúng tôi đánh giá cao tinh thần, trách nhiệm của các công dân Việt Nam đang sinh sống tại Nga và tích cực tạo điều kiện để phát triển quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Khi người dân giao tiếp với nhau, họ có khả năng lớn hơn để hiểu các đặc điểm truyền thống và văn hóa tại quốc gia mà họ sinh sống. Cần nói rằng mối quan hệ cá nhân đầm ấm là một nền tảng trong tình hữu nghị của chúng ta. Và chúng tôi sẽ ủng hộ những mối quan hệ đó.
Chúng tôi hiểu rằng cộng đồng Việt Nam tại Nga luôn tích cực hợp tác với các cơ quan chức năng của Liên bang Nga, trước tiên là với Cơ quan di trú liên bang, Bộ Ngoại giao Nga. Chúng tôi sẽ làm tất cả để những người lưu trú hợp pháp ở Nga cảm thấy thoải mái nhất, để có thể học tiếng Nga, làm quen các phong tục tập quán, văn hoá, nghệ thuật Nga...
Đương nhiên, cũng như trong mọi trường hợp khác, vẫn có sự di cư bất hợp pháp. Cơ quan di trú của chúng tôi cùng với các bạn Việt Nam đang nỗ lực giải quyết tất cả các vấn đề này, vì lợi ích của cả chúng tôi cũng như các bạn, để những ai có nguyện vọng có thể sinh sống và lao động ở Nga trên cơ sở quy định luật pháp. Và như thế các quyền của họ sẽ được bảo vệ.
Mọi trường hợp nhập cảnh vào Nga bất hợp pháp sẽ bị xử lý. Ngoài ra trong trường hợp bị rơi vào tay những doanh nhân vô lương tâm, họ bị lạm dụng sức lao động trong khi quyền lợi không được bảo đảm. Đây là chủ đề quan trọng trong các cuộc đối thoại thường xuyên giữa hai bên. Đã có những tiến bộ cụ thể trong việc giải quyết các vấn đề tồn tại và tôi tin tưởng chúng ta sẽ giải quyền nốt những vấn đề còn tồn đọng khác.
- Năm 2015, Liên bang Nga và Việt Nam đều có nhiều sự kiện kỷ niệm trọng đại. Ông có điều gì nhắn gửi nhân dân hai nước chúng ta về những tương đồng lịch sử rất đáng chú ý này?
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov: Đúng là trong năm nay chúng ta có không ít những sự kiện trọng đại. Trước tiên là kỷ niệm 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước; Ngày Chiến thắng 9/5, kỷ niệm 70 năm chiến thắng phátxít Đức tổ chức tại Moskva. Nhiều nguyên thủ quốc gia đã được mời và chúng tôi rất cảm kích vì Chủ tịch nước Việt Nam đã khẳng định sẽ tham dự ngày lễ đó.
Trước 9/5 vài ngày, Việt Nam sẽ kỷ niệm 40 năm Giải phóng miền Nam. Còn đến mùa Thu, Việt Nam sẽ kỷ niệm 70 năm ngày thành lập nước. Chúng ta đã có kế hoạch chung cho các ngày lễ đó để tổ chức các sự kiện hoặc tham gia các buổi lễ.
Tôi tin tưởng rằng nhân dân Nga và Việt Nam đều có quyền tự hào về những ngày lễ đó. Chúng ta có chung mục đích là nhân các ngày lễ lớn đó để tưởng nhớ các liệt sỹ đã hy sinh vì tự do, độc lập của các nước ở châu Âu, châu Á và trên toàn thế giới mà còn để nhắc nhở, ngăn chặn những mưu toan bóp méo sự thật, viết lại lịch sử, làm quên lãng những chiến công của những người đã hy sinh vì nền độc lập, đánh đồng những người chiến thắng với những kẻ đã gây ra các cuộc chiến tranh phi nghĩa.
Nói đến các ngày lễ, chúng tôi không quên sắp tới sẽ là Tết cổ truyền của nhân dân Việt Nam. Tôi chân thành chúc tất cả các bạn Việt Nam sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt.
Xin chân thành cảm ơn Bộ trưởng!
