Quản lý văn hóa, nghệ thuật: Cần các cơ chế thông thoáng và hiệu quả

Ông Võ Văn Thưởng đề nghị cần nghiên cứu đề xuất nhiều giải pháp để tiếp tục phát triển nền văn học nghệ thuật theo hướng thông thoáng trong quản lý nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ quy định.

Ông Võ Văn Thưởng phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Phương Hoa/TTXVN)

Ngày 19/4, tại Hà Nội, ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương làm trưởng đoàn công tác đã làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về kết quả thực hiện một số nhiệm vụ được giao.

Cùng dự cuộc làm việc có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình.

Đã có những chuyển biến tích cực

Thay mặt Ban cán sự Đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thứ trưởng Lê Khánh Hải, Bí thư Đảng ủy đã báo cáo đoàn công tác về kết quả thực hiện: Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 19/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật trong thời kỳ mới”; Nghị quyết số 33/NQ-TW ngày 9/6/2014 của Ban chấp hành Trung ương (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”; lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến," “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh."

Nghị quyết 23-NQ/TW được ban hành đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với văn học nghệ thuật nước nhà, tạo tâm lý phấn khởi, có sức động viên to lớn với đội ngũ văn nghệ sỹ.

Ban Cán sự Đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo các cấp ủy, đơn vị tích cực tuyên truyền phổ biến Nghị quyết, cụ thể hóa bằng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của ngành, góp phần tạo môi trường hoạt động văn hóa nghệ thuật lành mạnh, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa nghệ thuật của nhân dân.

Tuy nhiên đến nay, hệ thống văn bản và chính sách quản lý, hỗ trợ của nhà nước đã bộc lộ nhiều hạn chế, cần được sửa đổi. Một số chính sách về đầu tư kinh phí cho lĩnh vực văn hóa nghệ thuật còn chưa đúng tầm, bất cập về tiến độ ở nhiều ngành, cấp.

Mặt khác, hoạt động văn hóa nghệ thuật tuy có chuyển biến nhưng chưa đồng bộ giữa các khâu sáng tác, phổ biến, lưu giữ tác phẩm. Loại hình nghệ thuật truyền thống, đặc biệt là sân khấu truyền thống đang bị khủng hoảng lực lượng sáng tạo (biên kịch, đạo diễn).

Việc huy động nguồn lực phục vụ hoạt động văn hóa nghệ thuật ở nhiều địa phương khó khăn, chênh lệch mức hưởng thụ văn hóa nghệ thuật giữa đô thị với vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc còn cách biệt...

[Đề nghị xét tặng danh hiệu cho hơn 800 nghệ nhân di sản văn hóa]

Thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 31/12/2014. Trên cơ sở đó Bộ ban hành kế hoạch, chương trình hành động của ngành, trong đó có 29 đề án, nhiệm vụ cụ thể, đến nay đã hoàn thành 10 nhiệm vụ, đang thực hiện 15 nhiệm vụ.

Việc bồi dưỡng đạo đức, xây dựng lối sống, nếp sống văn hóa được quan tâm, triển khai sâu rộng ở cơ sở, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, ổn định. Bộ cũng triển khai đặt hàng nghiên cứu khoa học “Xây dựng hệ giá trị con người, đạo đức lối sống, các chuẩn mực về ứng xử văn hóa góp phần ngăn chặn xuống cấp đạo đức, khắc phục những mặt còn hạn chế của con người Việt Nam”.

Ban cán sự đảng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch luôn coi trọng và triển khai nghiêm túc công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 gắn với Chỉ thị 05-CT/TW. Hầu hết cấp ủy viên các cấp thuộc Đảng bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của Nghị quyết Trung ương 4.

Ban cán sự đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo Đảng ủy Bộ thực hiện tốt 3 nhóm giải pháp về: Tăng cường công tác giáo dục chính trị; tổ chức xây dựng Đảng, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; tăng cường công tác kiểm tra giám sát và thi hành kỷ luật đảng…

Bên cạnh đó, các đơn vị chức năng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng báo cáo đoàn công tác về một số vấn đề dư luận xã hội quan tâm như phong tặng danh hiệu nghệ nhân, nghệ sỹ, xét trao giải thưởng văn học nghệ thuật; quản lý hoạt động biểu diễn; quản lý hoạt động quảng cáo; quản lý sách và thư viện; tổ chức và quản lý lễ hội, mỹ thuật nhiếp ảnh, triển lãm; điện ảnh...

Cần thêm những giải pháp đủ tầm

Phát biểu tại hội nghị, ông Võ Văn Thưởng nêu rõ lĩnh vực phụ trách, quản lý nhà nước của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rất đa dạng, rộng lớn và có ảnh hưởng lớn trực tiếp tới đời sống tinh thần của xã hội.

Đảng và Nhà nước ta luôn đánh giá cao vai trò của văn hóa, xác định rõ văn hóa là trụ cột phát triển của đất nước. Năm 2008, Nghị quyết 23 đã ra đời, sau đó là Nghị quyết 33, sau nữa là Nghị quyết 08 về phát triển du lịch, cho thấy, Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến lĩnh vực này.

Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, nỗ lực của Ban cán sự đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhiều nội dung mà các Nghị quyết, Chỉ thị đề ra đã tạo chuyển động tích cực, từng bước đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của tình hình mới.

Kết quả đạt được rất đáng khích lệ. Trong sản xuất phim đã thay đổi phương thức đặt hàng, phát hành phim. Đời sống văn hóa còn nhiều khó khăn chưa được như mong muốn nhưng cũng đã có nhiều khởi sắc, nhiều tác phẩm thu hút bạn đọc; chương trình nghệ thuật, vở diễn phản ánh đời sống xã hội, thực tiễn đổi mới của đất nước thời gian qua cũng có nhiều tiến bộ.

Các tác phẩm chính luận tuy chưa nhiều nhưng đã tạo tác động xã hội tương đối tốt. Việc trao giải thưởng, danh hiệu nhà nước về văn học nghệ thuật đã góp phần động viên, khích lệ sự cống hiến của văn nghệ sỹ.

Về thực hiện Nghị quyết 33, Ban cán sự đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã có những chỉ đạo cụ thể nhằm xây dựng con người mới, xây dựng gia đình văn hóa, nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa, hội nhập quốc tế, tiếp biến các giá trị văn hóa...

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Phương Hoa/TTXVN)

Trong triển khai Nghị quyết Trung ương 4 gắn với Chỉ thị 05 của Bộ chính trị, các đơn vị văn hóa thông tin đã tích cực tham gia Cuộc vận động sáng tác tác phẩm về học tập,làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh... Hoạt động thể thao đã phần nào thỏa mãn tinh thần của người hâm mộ. Nhiều vấn đề bức xúc trong dư luận được tiếp thu và giải quyết kịp thời.

Ông Võ Văn Thưởng đề nghị cần nghiên cứu đề xuất nhiều giải pháp thiết thực để tiếp tục phát triển nền văn học nghệ thuật nước nhà theo hướng thông thoáng trong quản lý nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật; có cơ chế thu hút, khuyến khích xã hội đầu tư vào văn học nghệ thuật; đặt hàng những tác phẩm truyền tải chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đấu tranh, phản bác những quan điểm sai trái, thù địch. Cần có cơ chế cổ vũ những tác phẩm đấu tranh phòng, chống tham nhũng lãng phí, tiêu cực trong bối cảnh hiện nay…

Phát biểu tại buổi họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng khẳng định Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, với chức năng quản lý một lĩnh vực rộng, đa ngành, khối lượng công việc vô cùng nhiều và nhạy cảm.

Phó Thủ tướng đánh giá cao những thành tích mà Bộ đạt được trong thời gian qua. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng công tác quản lý nhà nước về văn hóa cần được quan tâm nhiều hơn.

Hiện nay, vẫn còn không ít bất cập, những vấn đề cần sự tháo gỡ ở tầm vĩ mô và có tính đột phá. Thực trạng đạo đức xã hội đang có những biểu hiện rất đang lo ngại. Đồng tiền và lợi ích vật chất đang chi phối nhiều mặt trong đời sống xã hội, hoàn toàn trái ngược với những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đây là trách nhiệm chung của toàn hệ thống chính trị nhưng cũng có trách nhiệm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng với vai trò quản lý nhà nước, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phải liên tục đổi mới, hành động quyết liệt để đẩy lùi những bất cập, yếu kém, đẩy lùi cái xấu, cái ác, nhân lên những điều tốt đẹp...

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tiếp thu, đưa ý kiến chỉ đạo vào quá trình tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của ngành.

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cũng mong muốn Chính phủ, Quốc hội, Ban Tuyên giáo Trung ương sẽ tiếp tục quan tâm, ủng hộ trong công tác quản lý của ngành trong thời gian tới.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tham mưu để từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật, báo cáo những vấn đề phát sinh ngoài tầm quản lý, chỉ đạo điều hành các hoạt động của ngành tuân thủ pháp luật nhưng không xa rời thực tiễn, tạo điều kiện cho xã hội phát triển…/.

(TTXVN/Vietnam+)