Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy phát biểu tại Madrid. (Nguồn: EPA/TTXVN) Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy kêu gọi lãnh đạo vùng Catalonia hủy bỏ cuộc trưng cầu dân ý về nền độc lập, do đây là hành động vi phạm luật pháp Tây Ban Nha.
Trong một bài phát biểu trên truyền hình ngày 20/9, Thủ tướng Rajoy khẳng định "vẫn còn thời gian" để tránh làm cho vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn, đồng thời cho rằng "cuộc trưng cầu dân ý này là một sự ảo tưởng." Ông Rajoy cũng hối thúc các chính trị gia vùng Catalonia chấm dứt các hành động khiến tình hình leo thang căng thẳng.
[Tây Ban Nha bắt giữ hàng chục thành viên chính quyền vùng Catanolia]
Lời kêu gọi trên của Thủ tướng Rajoy được đưa ra trong bối cảnh hàng nghìn người vẫn đổ xuống các tuyến đường ở thành phố Barcelona, đòi tiến hành trưng cầu ý dân về nền độc lập của Catalonia vào ngày 1/10 tới, bất chấp lệnh cấm của chính quyền Madrid và phán quyết của tòa án rằng cuộc trưng cầu này là vi phạm hiến pháp.
Trước đó, ngày 20/9, cảnh sát Tây Ban Nha đã bắt giữ 13 thành viên bộ máy chính quyền vùng Catalonia, trong đó có Tổng thư ký phụ trách vấn đề kinh tế Josep Maria Jove và một phụ tá của Phó thủ hiến vùng Catalonia Oriol Junqueras. Những người còn lại làm việc trong các bộ phận khác nhau thuộc chính quyền vùng.
Tuy chưa công bố nguyên nhân bắt giữ nhưng giới chức quốc gia cảnh báo những người tham gia vào quá trình chuẩn bị cho cuộc trưng cầu ý dân mà chính quyền trung ương cho là bất hợp pháp đều có thể đối mặt với các cáo buộc hình sự.
Lực lượng Cảnh sát bảo vệ dân sự của Tây Ban Nha đã lục soát một số trụ sở của chính quyền vùng Catalonia tại thành phố Barcelona, thu giữ nhiều tài liệu liên quan tới cuộc trưng cầu ý dân.
Thủ hiến Catalonia Carlos Puigdemont cho rằng những biện pháp mà chính quyền trung ương đang áp dụng tại vùng lãnh thổ này là việc làm "áp đặt tình trạng khẩn cấp" một cách không chính thức. Trong khi đó, hàng trăm người cầm theo cờ hiệu của Catalonia đã tụ tập bên ngoài văn phòng của ông Josep Maria Jove tại trung tâm Barcelona để phản đối lệnh bắt giữ.
Trong khi đó, kết quả các cuộc thăm dò dư luận cho thấy có sự chia rẽ sâu sắc trong quan điểm của người dân Catalonia về việc tách hay không tách vùng này khỏi Tây Ban Nha. Có hơn 41% số người được hỏi ủng hộ độc lập, trong khi tỷ lệ phản đối là gần 50%. Đa phần những người được hỏi mong muốn cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức để giải quyết dứt điểm vấn đề này.
Tuy nhiên, Chính phủ Tây Ban Nha vẫn kiên quyết phản đối, cho rằng hiến pháp quy định tính thống nhất của nước này là "không thể phá vỡ" và chỉ chính quyền trung ương mới có thẩm quyền kêu gọi tổ chức trưng cầu ý dân về các vấn đề quốc gia đại sự.
Catalonia là vùng đất giàu có, với 7,5 triệu dân sử dụng ngôn ngữ riêng và có nền văn hóa riêng. Vùng này đóng góp 1/5 Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Tây Ban Nha, và được hưởng nhiều quyền tự quyết trong các lĩnh vực như giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội. Tuy nhiên, khu vực này cũng phải chịu ảnh hưởng nặng nề của cuộc suy thoái kinh tế kéo dài năm năm qua ở Tây Ban Nha và từ lâu đã có ý định tách ra độc lập./.
