"Văn hóa trầu cau Việt Nam" là chủ đề cuộc trưng bày mới nhất của Bảo tànglịch sử quốc gia khai mạc sáng 24/10 tại Hà Nội.
Hơn 100 hiện vật, tài liệu, hình ảnh tiêu biểu về văn hóa trầu cau của ngườiViệt đã được lựa chọn trưng bày lần này như bình vôi, ống vôi, ống nhổ, dao bổcau, têm trầu, hộp trầu, cối giã trầu, xà tích... bằng nhiều chất liệu.
Các tài liệu, hiện vật, hình ảnh được trưng bày theo ba nội dung gồm tục ăntrầu và giá trị văn hóa trầu cau ở Việt Nam; tục ăn trầu ở một số dân tộc ítngười Việt Nam; bảo tồn giá trị văn hóa trầu cau Việt Nam.
Ở nội dung đầu, Ban tổ chức tập trung vào hai điểm nhấn quan trọng, đó là bộ sưutập bình vôi từ thời Lý cho đến thời Nguyễn của các tầng lớp từ bình dân cho đếnquý tộc. Trong đó phổ biến nhất là loại bình vôi bằng gốm, với nhiều loại men donhà sưu tập Nguyễn Trung Thành (Thành Hải Dương) sưu tầm.
Bên cạnh đó, Bảo tàng lịch sử quốc gia còn giới thiệu đến công chúng hai bộđồ ăn trầu trong bộ sưu tập cổ vật cung đình triều Nguyễn bằng vàng, ngọc, phalê với nhiều cổ vật quý lần đầu tiên được trưng bày.
Ban tổ chức còn trưng bày các tiểu cảnh thể hiện truyền thống sử dụng trầu,cau trong các nghi lễ thờ cúng, bộ đồ ăn trầu dùng để tiếp khách trong ngôi nhàViệt thế kỷ 19-20 cũng như trình diễn cách têm trầu.
Tục ăn trầu không chỉ có ở người Kinh mà các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Thái, SánDìu, Mường... ở vùng núi phía Bắc cho đến các dân tộc sinh sống dọc theo dãyTrường Sơn, Tây Nguyên như người Khơ Mú, Bru, Êđê, Chăm, Khmer đều có. Tục ăntrầu giữa các dân tộc có nét tương đồng nhưng cũng có những điểm khác biệt, độcđáo, do không gian văn hóa riêng của từng dân tộc. Ở nội dung này, Ban tổ chứctrưng bày các dụng cụ ăn trầu của nhiều dân tộc do Bảo tàng Dân tộc học và Bảotàng Phụ nữ sưu tầm.
Những năm gần đây, tục ăn trầu đang dần bị mai một trong đời sống, thói quen ăntrầu hầu như chỉ còn tồn tại trong thế hệ người cao tuổi, chủ yếu ở khu vực nôngthôn. Tuy nhiên, trầu cau vẫn là lễ vật không thể thiếu trong các lễ hội, nghilễ truyền thống như cúng tế, cưới hỏi, giỗ chạp. Hình ảnh, văn hóa trầu cau vẫnluôn được ghi dấu trong văn học dân gian, ca dao, dân ca và các tác phẩm văn họcnghệ thuật. Giá trị văn hóa trầu cau cần phải được gìn giữ và phát huy để bồidưỡng tâm hồn, tình cảm người Việt.
"Văn hóa trầu cau Việt Nam" sẽ được trưng bày đến tháng 1/2013./.
Hơn 100 hiện vật, tài liệu, hình ảnh tiêu biểu về văn hóa trầu cau của ngườiViệt đã được lựa chọn trưng bày lần này như bình vôi, ống vôi, ống nhổ, dao bổcau, têm trầu, hộp trầu, cối giã trầu, xà tích... bằng nhiều chất liệu.
Các tài liệu, hiện vật, hình ảnh được trưng bày theo ba nội dung gồm tục ăntrầu và giá trị văn hóa trầu cau ở Việt Nam; tục ăn trầu ở một số dân tộc ítngười Việt Nam; bảo tồn giá trị văn hóa trầu cau Việt Nam.
Ở nội dung đầu, Ban tổ chức tập trung vào hai điểm nhấn quan trọng, đó là bộ sưutập bình vôi từ thời Lý cho đến thời Nguyễn của các tầng lớp từ bình dân cho đếnquý tộc. Trong đó phổ biến nhất là loại bình vôi bằng gốm, với nhiều loại men donhà sưu tập Nguyễn Trung Thành (Thành Hải Dương) sưu tầm.
Bên cạnh đó, Bảo tàng lịch sử quốc gia còn giới thiệu đến công chúng hai bộđồ ăn trầu trong bộ sưu tập cổ vật cung đình triều Nguyễn bằng vàng, ngọc, phalê với nhiều cổ vật quý lần đầu tiên được trưng bày.
Ban tổ chức còn trưng bày các tiểu cảnh thể hiện truyền thống sử dụng trầu,cau trong các nghi lễ thờ cúng, bộ đồ ăn trầu dùng để tiếp khách trong ngôi nhàViệt thế kỷ 19-20 cũng như trình diễn cách têm trầu.
Tục ăn trầu không chỉ có ở người Kinh mà các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Thái, SánDìu, Mường... ở vùng núi phía Bắc cho đến các dân tộc sinh sống dọc theo dãyTrường Sơn, Tây Nguyên như người Khơ Mú, Bru, Êđê, Chăm, Khmer đều có. Tục ăntrầu giữa các dân tộc có nét tương đồng nhưng cũng có những điểm khác biệt, độcđáo, do không gian văn hóa riêng của từng dân tộc. Ở nội dung này, Ban tổ chứctrưng bày các dụng cụ ăn trầu của nhiều dân tộc do Bảo tàng Dân tộc học và Bảotàng Phụ nữ sưu tầm.
Những năm gần đây, tục ăn trầu đang dần bị mai một trong đời sống, thói quen ăntrầu hầu như chỉ còn tồn tại trong thế hệ người cao tuổi, chủ yếu ở khu vực nôngthôn. Tuy nhiên, trầu cau vẫn là lễ vật không thể thiếu trong các lễ hội, nghilễ truyền thống như cúng tế, cưới hỏi, giỗ chạp. Hình ảnh, văn hóa trầu cau vẫnluôn được ghi dấu trong văn học dân gian, ca dao, dân ca và các tác phẩm văn họcnghệ thuật. Giá trị văn hóa trầu cau cần phải được gìn giữ và phát huy để bồidưỡng tâm hồn, tình cảm người Việt.
"Văn hóa trầu cau Việt Nam" sẽ được trưng bày đến tháng 1/2013./.
Thanh Giang (TTXVN)
