Thủ tướng Cộng hòa Séc Andrej Babis. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 7/5, Thủ tướng Cộng hòa Séc Andrej Babis bác bỏ phát biểu trước đó của Tổng thống nước này Milos Zeman về việc chất độc thần kinh Novichok từng được sản xuất và thử nghiệm với một lượng nhỏ tại Séc.
Đây là loại chất độc mà Anh cho là được sử dụng trong vụ đầu độc điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal cùng con gái tại thành phố Salisbury hồi tháng 3 vừa qua.
Trong tuyên bố đăng tải trên mạng xã hội Twitter, Thủ tướng Babis dẫn các báo cáo tình báo quân đội và nêu rõ Cộng hòa Séc "chưa bao giờ sản xuất, phát triển hay cất giữ" chất nào tương tự như Novichok.
Trước đó, văn phòng Thủ tướng Babis cũng ra tuyên bố cho biết Prague chỉ sản xuất một lượng nhỏ Novichok A-230 vào năm 2017 như một phần của một chương trình quân sự nhằm bảo vệ quân đội và người dân.
Tuyên bố ngày 4/5 của Bộ Ngoại giao Cộng hòa Séc nêu rõ theo các hiệp ước quốc tế, do số lượng rất nhỏ nên tiến trình này không được coi là "sản xuất" đồng thời cho biết lượng Novichok này đã ngay lập tức bị tiêu hủy. Bộ Ngoại giao cho hay phát biểu của Tổng thống Zeman là "một sự hiểu lầm" đồng thời chỉ rõ loại Novichok nghi sử dụng trong vụ Skripal là dòng A-234 chứ không phải A-230.
Ngày 3/5, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Barrandov, Tổng thống Zeman đã cho biết chất độc thần kinh Novichok từng được sản xuất và thử nghiệm với một lượng nhỏ. Ông đồng thời nêu rõ có cả thời gian và địa điểm cụ thể về việc sản xuất và thử nghiệm loại chất độc này tại Cộng hòa Séc. Tổng thống Zeman cũng cho biết đây là những thông tin ông có được từ bản thảo báo cáo của Cơ quan Phản gián quân sự MZ.
Ngày 4/3 vừa qua, cựu điệp viên hai mang Skripal và con gái Yulia Skripal được phát hiện trong tình trạng bất tỉnh tại thành phố Salisbury. Phía Anh cho biết một hàm lượng rất nhỏ chất độc thần kinh Novichok ở dạng lỏng đã được sử dụng trong vụ đầu độc. Sau đó, mặc dù chưa có kết luận điều tra, London cho rằng chất độc này được chế tạo tại Nga và cáo buộc Moskva đứng sau vụ việc, đồng thời kêu gọi các đồng minh phương Tây trục xuất hàng trăm các nhà ngoại giao Nga.
Cộng hòa Séc cũng đã trục xuất 3 nhà ngoại giao Nga làm việc tại Đại sứ quán Nga ở thủ đô Praha và gia đình của những người này. Cho đến nay, Nga bác bỏ mọi cáo buộc và cũng tuyên bố trục xuất số nhân viên ngoại giao tương đương của nhiều nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Sau cuộc điều tra, Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) đã xác nhận thông tin về đặc tính của chất độc này trong báo cáo công bố ngày 12/4, nhưng không khẳng định nguồn gốc./.
