Hệ thống thông quan hàng hóa tự động (VNACCS/VICS) sẽ chính thức được vận hành vào tháng 4/2014.
Theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, việc vận hành hệ thống góp phần thay đổi lớn về thủ tục cũng như tổ chức thực hiện nghiệp vụ.
Cụ thể, việc vận hành hệ thống dự kiến giảm tải vấn đề xử lý tờ khai trực tiếp của cán bộ hải quan. Theo đó, công chức hải quan xử lý khoảng 40% số tờ khai so với hiện tại.
Lý do của việc giảm tải trên do hệ thống này sẽ xử lý hoàn toàn tự động từ việc tiếp nhận cho đến phân luồng với thời gian diễn ra rất nhanh khoảng 3 giây. Bên cạnh đó, với hệ thống VNACCS/VCIS, doanh nghiệp được phép khai bổ sung sau khi thông quan.
Theo đó, nếu hải quan phát hiện sai sót trong nội dung khai báo thì thông báo tới doanh nghiệp biết để hiệu chỉnh và bổ sung. Nếu người khai không chấp nhận khai bổ sung sẽ vẫn cho thông quan nhưng những nghi vấn sẽ được thông báo tới bộ phận kiểm tra sau thông quan và điều tra.
Khi đó, doanh nghiệp thực hiện thủ tục nộp thuế tăng thêm trên VNACCS/VCIS. Tuy nhiên, việc xử lý tiền thuế nộp thừa không thực hiện trên VNACCS.
Đặc biệt, đối với việc sử dụng hệ thống VNACCS/VCIS, quá trình phân công xử lý tờ khai, chỉ đạo thực hiện và kết quả xử lý của lãnh đạo và chuyên viên đều được hệ thống lưu vết tự động. Chức năng của hệ thống giúp kiểm soát được quá trình xử lý công việc của cán bộ, công chức hải quan.
Trên cơ sở các tiêu chí rủi ro (tiêu chí lựa chọn) được thiết lập trên Hệ thống VCIS, Hệ thống VNACCS sẽ thực hiện phân luồng xử lý tờ khai, thông qua việc đối chiếu những thông tin khai báo trên tờ khai với những thông tin của tiêu chí lựa chọn.
Ngoài việc thiết lập các tiêu chí đơn lẻ trên giao diện của VCIS, trường hợp thiết lập số lượng lớn tiêu chí sẽ được thiết lập thông qua bảng dữ liệu (CFS).
Để đảm bảo tốc độ xử lý nhanh của hệ thống, chỉ một số tiêu chí trong trường hợp cần thiết mới được truyền dữ liệu tức thời từ VCIS sang VNACCS phục vụ cho việc phân luồng tờ khai.
Tiêu chí lựa chọn được xây dựng dựa trên cơ sở các chính sách quy định của các cơ quan quản lý nhà nước, dựa trên việc xếp hạng đánh giá doanh nghiệp cũng như phân tích, đánh giá rủi ro của đơn vị chuyên trách quản lý rủi ro.
Trong đó, hệ thống được thiết kế để tự động lựa chọn kiểm tra các đối tượng không đáp ứng các điều kiện cấp phép trên cơ sở trao đổi dữ liệu điện tử với các bộ, ngành khi triển khai cơ chế một cửa.
Các tờ khai luồng xanh không còn được hiển thị trên màn hình kiểm tra tại cửa khẩu, công chức hải quan chỉ có thể xử lý hoặc chuyển luồng các tờ khai luồng vàng và luồng đỏ./.
Theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, việc vận hành hệ thống góp phần thay đổi lớn về thủ tục cũng như tổ chức thực hiện nghiệp vụ.
Cụ thể, việc vận hành hệ thống dự kiến giảm tải vấn đề xử lý tờ khai trực tiếp của cán bộ hải quan. Theo đó, công chức hải quan xử lý khoảng 40% số tờ khai so với hiện tại.
Lý do của việc giảm tải trên do hệ thống này sẽ xử lý hoàn toàn tự động từ việc tiếp nhận cho đến phân luồng với thời gian diễn ra rất nhanh khoảng 3 giây. Bên cạnh đó, với hệ thống VNACCS/VCIS, doanh nghiệp được phép khai bổ sung sau khi thông quan.
Theo đó, nếu hải quan phát hiện sai sót trong nội dung khai báo thì thông báo tới doanh nghiệp biết để hiệu chỉnh và bổ sung. Nếu người khai không chấp nhận khai bổ sung sẽ vẫn cho thông quan nhưng những nghi vấn sẽ được thông báo tới bộ phận kiểm tra sau thông quan và điều tra.
Khi đó, doanh nghiệp thực hiện thủ tục nộp thuế tăng thêm trên VNACCS/VCIS. Tuy nhiên, việc xử lý tiền thuế nộp thừa không thực hiện trên VNACCS.
Đặc biệt, đối với việc sử dụng hệ thống VNACCS/VCIS, quá trình phân công xử lý tờ khai, chỉ đạo thực hiện và kết quả xử lý của lãnh đạo và chuyên viên đều được hệ thống lưu vết tự động. Chức năng của hệ thống giúp kiểm soát được quá trình xử lý công việc của cán bộ, công chức hải quan.
Trên cơ sở các tiêu chí rủi ro (tiêu chí lựa chọn) được thiết lập trên Hệ thống VCIS, Hệ thống VNACCS sẽ thực hiện phân luồng xử lý tờ khai, thông qua việc đối chiếu những thông tin khai báo trên tờ khai với những thông tin của tiêu chí lựa chọn.
Ngoài việc thiết lập các tiêu chí đơn lẻ trên giao diện của VCIS, trường hợp thiết lập số lượng lớn tiêu chí sẽ được thiết lập thông qua bảng dữ liệu (CFS).
Để đảm bảo tốc độ xử lý nhanh của hệ thống, chỉ một số tiêu chí trong trường hợp cần thiết mới được truyền dữ liệu tức thời từ VCIS sang VNACCS phục vụ cho việc phân luồng tờ khai.
Tiêu chí lựa chọn được xây dựng dựa trên cơ sở các chính sách quy định của các cơ quan quản lý nhà nước, dựa trên việc xếp hạng đánh giá doanh nghiệp cũng như phân tích, đánh giá rủi ro của đơn vị chuyên trách quản lý rủi ro.
Trong đó, hệ thống được thiết kế để tự động lựa chọn kiểm tra các đối tượng không đáp ứng các điều kiện cấp phép trên cơ sở trao đổi dữ liệu điện tử với các bộ, ngành khi triển khai cơ chế một cửa.
Các tờ khai luồng xanh không còn được hiển thị trên màn hình kiểm tra tại cửa khẩu, công chức hải quan chỉ có thể xử lý hoặc chuyển luồng các tờ khai luồng vàng và luồng đỏ./.
Hải Yến (TTXVN)
