Trong bối cảnh quy mô đầu tư cho hạ tầng và nghiên cứu phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) đạt mức kỷ lục, song lợi nhuận doanh nghiệp và lợi ích xã hội chưa thực sự tương xứng, giới chuyên gia kinh tế Mỹ lo ngại rằng thị trường AI đang dần hình thành “ hố đen” đầu cơ.
Giám đốc điều hành công ty tư vấn thị trường vốn PSW Investments Phil Davis nhận định “hố đen” AI - giống như hố đen hấp thụ vật chất và ánh sáng, đang nuốt chửng hàng trăm tỷ USD vào các tài sản nhanh chóng mất giá như vi mạch và hóa đơn năng lượng, thay vì được phân bổ vào việc xây dựng các mô hình kinh doanh bền vững.
Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán Mỹ đã xuất hiện các dấu hiệu trái chiều với quan điểm cho rằng “tháo bỏ mọi rào chắn” nhằm thúc đẩy đầu tư, phát triển AI là yếu tố quan trọng bậc nhất đối với sự phát triển non trẻ của ngành này.
Cụ thể, kết phiên giao dịch hôm 12/12, chỉ số Nasdaq Composite, đại diện cho nhóm Magnificent Seven - 7 ông lớn công nghệ hàng đầu nước Mỹ, đã giảm 0,7% với tổng vốn hóa kết hợp đạt 20.000 tỷ USD. Diễn biến này nối tiếp mức giảm 1,5% hồi tháng 11 - tháng giảm điểm đầu tiên của chỉ số sau chuỗi tăng liên tiếp kéo dài 8 tháng trước đó.
Sự sụt giảm của chỉ số Nasdaq diễn ra song song với đà tăng 1,6% của chỉ số Dow Jones Industrial Average - chỉ số đại diện cho nhóm ngành công nghiệp truyền thống - cũng trong giai đoạn giữa tháng 12. Qua đó, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng vốn của giới đầu tư nhằm tìm kiếm giá trị ở các cổ phiếu công nghiệp và tiêu dùng truyền thống, thay vì các doanh nghiệp AI “thế hệ mới” mạnh tay trong chi tiêu nhưng hiệu quả lợi nhuận còn hạn chế.
Bên cạnh đó, giới chuyên gia cũng bày tỏ quan ngại trước kế hoạch của các tập đoàn công nghệ lớn, trong đó có Alphabet - công ty mẹ của Google, “gã khổng lồ” phần mềm Microsoft và “ông lớn” thương mại điện tử Amazon với dự kiến rót gần 400 tỷ USD trong năm 2025 cho hạ tầng AI, với trọng tâm là các trung tâm dữ liệu và các loại vi mạch chuyên dụng. Trên thực tế, các khoản chi tiêu khổng lồ vẫn đang được triển khai dựa trên doanh thu kỳ vọng từ các sản phẩm AI.
Một thách thức khác của thị trường AI là sự phụ thuộc lớn vào Nvidia. Theo đó, nhà sản xuất chip Nvidia hiện cung cấp vốn cho các công ty dịch vụ đám mây non trẻ, để rồi chính những doanh nghiệp này lại sử dụng nguồn vốn ấy để mua chip do Nvidia sản xuất.
Trên thực tế, cơ chế tài trợ vòng tròn này được cho là đã tạo ra nhu cầu giả đối với phần cứng. Theo đó, giới chuyên gia cảnh báo kịch bản này có thể dẫn đến sự mất giá nhanh chóng của sản phẩm chip trong bối cảnh các bộ xử lý đồ họa (GPU) thế hệ hiện tại có nguy cơ lỗi thời lớn và có thể vô giá trị trong vòng vài năm khi các mẫu mới với tính năng vượt trội liên tục được ra mắt.
Trong kịch bản khi nền kinh tế Mỹ trở nên phụ thuộc quá mức vào lĩnh vực duy nhất - AI, bất kỳ động thái lung lay nào của thị trường này cũng sẽ kéo theo những hệ lụy kinh tế sâu rộng đối với nền kinh tế Mỹ nói riêng và kinh tế toàn cầu nói chung./.
Tổng thống Donald Trump lạc quan về triển vọng của nền kinh tế Mỹ
Tổng thống Mỹ Donald Trump mô tả giai đoạn sắp tới là một “thời kỳ vàng son” của Mỹ, khi hàng nghìn nhà máy và xưởng sản xuất sẽ đồng loạt được khai trương.
