Các đại biểu chụp ảnh chung. (Ảnh: Văn Điệp/TTXVN) Ngày 3/10, Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số thành phố Hà Nội lần thứ III năm 2019 với chủ đề "Cộng đồng các dân tộc thành phố Hà Nội đoàn kết, phát huy nội lực, hội nhập xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại" đã khai mạc.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi lẵng hoa chúc mừng đại hội. Dự đại hội có Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến; Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Phuông; Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Giàng A Chu; lãnh đạo Thành ủy, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội, cùng hơn 240 đại biểu đại diện cho hàng vạn người dân tộc thiểu số trong toàn thành phố Hà Nội.
Đại hội đã nghe báo cáo kết quả phiên làm việc thứ nhất vào chiều 2/10. Đại hội bầu Đoàn đại biểu chính thức đi dự Đại hội đại biểu toàn quốc các dân tộc thiểu số Việt Nam lần thứ II năm 2020 gồm 8 người.
Phát biểu chỉ đạo Đại hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến khẳng định, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước, các cấp các ngành, cả hệ thống chính trị đã chăm lo, đầu tư phát triển toàn diện vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
Cơ sở hạ tầng được xây dựng đồng bộ hơn, kinh tế từng bước phát triển, quốc phòng an ninh được giữ vững, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh, đời sống của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Đồng bào tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố, xây dựng vững chắc.
"Lịch sử đã khẳng định, đồng bào dân tộc thiểu số là một bộ phận không thể tách rời của dân tộc Việt Nam. Qua mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước, 54 dân tộc anh em luôn đoàn kết, kề vai sát cánh bên nhau, xây dựng nên thành đồng Tổ quốc Việt Nam, không một thế lực thù địch nào có thể chia rẽ được khối đại đoàn kết của chúng ta," Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh.
Đánh giá cao công tác dân tộc và chính sách dân tộc mà thành phố Hà Nội thực hiện trong thời gian qua, ông Đỗ Văn Chiến đề nghị đại hội thảo luận, thực hiện việc tập trung khai thác tiềm năng lợi thế của vùng nông thôn ven đô thị đất bán sơn địa, đa dạng sinh thái để tạo sinh kế mới cho người dân, tạo xung lực mới theo hướng ban hành cơ chế chính sách phù hợp về đất đai, dạy nghề, tín dụng, tiêu thụ sản phẩm... để phát triển các dự án sản xuất sản phẩm hàng hóa theo chuỗi giá trị; đồng thời khai thác tiềm năng lợi thế,có phương án bảo tồn, phát huy văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số…
Biểu dương những thành tựu cấp ủy, chính quyền và đồng bào các dân tộc thiểu số Thủ đô đã đạt được trong thời gian qua, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung thẳng thắn thừa nhận, vùng dân tộc thiểu số miền núi của Thủ đô vẫn còn nhiều khó khăn, tốc độ tăng trưởng kinh tế còn thấp, cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm và chưa vững chắc, sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và chăn nuôi chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh, tình trạng di cư tự do của một bộ phận người Dao ở xã Ba Vì (huyện Ba Vì) vẫn còn, chính quyền ở một số địa phương vẫn tồn tại tư tưởng ỷ lại, trông chờ, chưa chủ động.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đề nghị các sở, ban, ngành, cấp ủy Đảng, chính quyền và đồng bào các dân tộc miền núi Thủ đô thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như vận đồng đồng bào thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo; phát triển toàn diện văn hóa dân tộc thiểu số, giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa thông qua bảo tồn ngôn ngữ chữ viết của đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời, các ngành chức năng động viên người dân tộc thiểu số tích cực tham gia phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, đấu tranh phòng chống tội phạm, phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc…
Đại hội xác định, nhiệm kỳ 2019-2024 tập trung huy động mọi nguồn lực để phát triển toàn diện kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số của thành phố; phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo an sinh xã hội; từng bước đưa trình độ phát triển các xã vùng dân tộc miền núi cơ bản ngang bằng với mức bình quân vùng nông thôn của thành phố... ; tiếp tục phấn đấu đưa Hà Nội là một trong những địa phương đi đầu về thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc, góp phần cùng toàn Đảng bộ và nhân dân thành phố xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại...
Đến năm 2024, toàn thành phố phấn đấu các xã vùng dân tộc miền núi duy trì tăng trưởng kinh tế bình quân hằng năm trên 12%; thu nhập bình quân đầu người tăng bình quân trên 20%/năm, đến cuối năm 2024 cơ bản bằng mức bình quân khu vực nông thôn; tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia từ 90% trở lên; tỷ lệ lao động đang làm việc đã qua đào tạo đạt trên 60%; 100% hộ gia đình được sử dụng nước sạch theo tiêu chuẩn đô thị; 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có trên 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao…
Trong giai đoạn 2014-2019, công tác dân tộc và chính sách dân tộc đã được thành phố Hà Nội thực hiện với nhiều kết quả nổi bật trong nhiều lĩnh vực. Thành ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã tập trung chỉ đạo cả hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở quán triệt đầy đủ quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc.
Trong các nghị quyết của Hội đồng Nhân dân thành phố phê duyệt Kế hoạch đầu tư trung hạn và kế hoạch đầu tư hàng năm đều dành nguồn lực không nhỏ để đầu tư phát triển vùng dân tộc thiểu số miền núi của Thủ đô.
Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi theo hướng bền vững, gắn phát triển kinh tế với giải quyết tốt các vấn đề xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân, từng bước thu hẹp khoảng cách chênh lệch giữa miền núi với đồng bằng... trong thực hiện, thành phố luôn ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng ở 14 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số, bao gồm các lĩnh vực trường học, y tế, nước sinh hoạt, văn hóa, thủy lợi, giao thông nông thôn, điện, chợ dân sinh.
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung phát biểu. (Ảnh: Văn Điệp/TTXVN) Từ năm 2013 đến 2015, thành phố đã bố trí 837,5 tỷ đồng cho 105 dự án, trong đó có 99 dự án hoàn thành năm 2015, 6 dự án hoàn thành năm 2016. Năm 2016, Hội đồng Nhân dân thành phố đã ban hành nghị quyết về Kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2016-2020, phê duyệt kinh phí đầu tư cho các dự án về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2016-2020 là 1.000 tỷ đồng với tổng số 69 dự án thuộc các lĩnh vực y tế, giao thông, trường học, thủy lợi.
Đến nay, ngân sách thành phố đã cấp 850 tỷ đồng để thực hiện. Thành phố cũng thực hiện chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người dân thuộc hộ nghèo ở vùng khó khăn theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, nâng mức hỗ trợ trực tiếp cho người dân thuộc hộ nghèo trên địa bàn xã khu vực II, xã khu vực III.
Thành phố cũng bố trí gần 2.500 tỷ đồng ủy thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội để đáp ứng nhu cầu vay vốn của hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo. Từ năm 2014 đến nay, Ngân hàng Chính sách xã hội đã cho gần 7.300 lượt hộ dân tộc thiểu số nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo, học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vay vốn để phát triển kinh tế, tạo việc làm với số tiền là 214 tỉ 203 triệu đồng.
Hiện thành phố Hà Nội có 107.847 người dân tộc thiểu số, thuộc 50/53 thành phần dân tộc thiểu số, sinh sống đan xen cùng người Kinh ở tất cả 30/30 quận, huyện, thị xã, chiếm 1,3% dân số toàn thành phố.
Trong đó dân tộc Mường chiếm 57,71%, dân tộc Tày 17,81%, dân tộc Thái 6,61%, dân tộc Nùng 5,85%, dân tộc Dao 4,32%; còn lại là các dân tộc thiểu số khác. Tuy vậy, đồng bào dân tộc thiểu số thành phố chỉ cư trú tập trung theo cộng đồng tại 153 thôn, thuộc 14 xã của 5 huyện với trên 55.000 người, chiếm 51% người dân tộc thiểu số trong toàn thành phố, trong đó chủ yếu là dân tộc Mường và dân tộc Dao.
Nhân dịp này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã trao Bằng khen tặng 5 tập thể, 18 cá nhân; Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội tặng bằng khen cho 15 tập thể và 28 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước giai đoạn 2014-2019./.
