Sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm: Tháo gỡ vướng mắc, tiệm cận chuẩn mực quốc tế
Dự thảo luật đề xuất sửa đổi quy định nhằm đơn giản hóa thủ tục phê duyệt chuyển nhượng vốn cho đồng bộ với Luật Doanh nghiệp, bãi bỏ yêu cầu doanh nghiệp phải đăng ký hệ thống công nghệ thông tin...
Trước những biến động phức tạp của kinh tế và các vấn đề phát sinh từ thực tiễn, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 đã được Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo với mục tiêu cốt lõi là đơn giản hóa thủ tục, tháo gỡ các “nút thắt” và từng bước đưa thị trường tiệm cận các chuẩn mực quốc tế. Dự thảo luật được kỳ vọng tạo một hành lang pháp lý thông thoáng, thúc đẩy thị trường bảo hiểm phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững.
Sau hơn một năm thi hành, Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 đã bộc lộ một số vướng mắc cần được điều chỉnh kịp thời để phù hợp với sự vận động của thị trường. Nhận thấy điều đó, Bộ Tài chính đã xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung và trình Quốc hội cho ý kiến, dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ 10 này.
Theo cơ quan soạn thảo, mục tiêu hàng đầu của lần sửa đổi này là rà soát, bãi bỏ những điều kiện kinh doanh không còn phù hợp, đơn giản hóa các thủ tục hành chính không cần thiết. Cụ thể, dự thảo đề xuất sửa đổi quy định nhằm đơn giản hóa thủ tục phê duyệt chuyển nhượng vốn cho đồng bộ với Luật Doanh nghiệp, bãi bỏ yêu cầu doanh nghiệp phải đăng ký hệ thống công nghệ thông tin với cơ quan quản lý. Những thay đổi này không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn giúp cơ quan quản lý tập trung nguồn lực vào công tác thanh tra, giám sát dựa trên cơ sở rủi ro.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về 5 dự án: Luật Đầu tư (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Kinh doanh Bảo hiểm. (Ảnh: TTXVN)
Không nên nới lỏng tiêu chuẩn
Tại phiên thảo luận tại Tổ về dự án Luật trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, các đại biểu Quốc hội đã chỉ ra một số vấn đề cần được xem xét thấu đáo hơn để đảm bảo tính khả thi và chặt chẽ của Luật.
Một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm là việc đơn giản hóa thủ tục hành chính. Góp ý về vấn đề này, đại biểu Trần Anh Tuấn (đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng quy định thời hạn 12 tháng để doanh nghiệp bảo hiểm hoàn thiện các thủ tục sau cấp phép là quá dài so với 90-120 ngày của Luật Doanh nghiệp. Ông đề nghị nên xem xét cân nhắc, có thể là 6 tháng. Nếu kéo dài 12 tháng, dù chưa hoạt động chính thức nhưng thực sự doanh nghiệp đã hoạt động, do vậy khi có vấn đề phát sinh, cơ quan quản lý sẽ khó kiểm soát.
Theo cơ quan soạn thảo, mục tiêu hàng đầu của lần sửa đổi này là rà soát, bãi bỏ những điều kiện kinh doanh không còn phù hợp, đơn giản hóa các thủ tục hành chính không cần thiết.
Theo tìm hiểu của phóng viên qua cơ quan quản lý, 12 tháng là khoảng thời gian tối đa để doanh nghiệp hoàn thành đầy đủ các công việc, sẵn sàng cho chính thức hoạt động bao gồm hoàn thiện cơ sở vật chất, tổ chức bộ máy, hệ thống công nghệ thông tin, quy trình nghiệp vụ… Trên thực tế, hầu hết doanh nghiệp cần từ bốn đến tám tháng để hoàn thành các công việc chuẩn bị này trừ trường hợp bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mới phải kéo dài. Quy định này đã được áp dụng ổn định từ năm 2016 đến nay và không phát sinh vướng mắc từ phía các doanh nghiệp bảo hiểm.
Bên cạnh đó, các đại biểu bày tỏ việc nới lỏng một số tiêu chuẩn, đặc biệt là với nhân sự cấp cao, có thể dẫn đến rủi ro cho thị trường. Về điều kiện đối với chức danh Giám đốc/Tổng giám đốc, dự thảo luật mở rộng cho phép người có bằng đại học chuyên ngành khác chỉ cần có môn học về bảo hiểm là đủ điều kiện. Theo một số đại biểu, việc học một môn học duy nhất không thể bảo đảm kiến thức nền tảng để điều hành một định chế tài chính phức tạp như doanh nghiệp bảo hiểm, do đó đề nghị siết chặt quy định, yêu cầu bằng cấp phải thuộc các chuyên ngành kinh tế, tài chính, luật… và phải có chứng chỉ chuyên sâu về quản trị rủi ro bảo hiểm.
Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng quy định này thì cũng cần phải tính toán lại. Theo tôi, điều kiện cũng nên để nguyên như luật cũ.”
Theo một số đại biểu, việc học một môn học duy nhất không thể bảo đảm kiến thức nền tảng để điều hành một định chế tài chính phức tạp như doanh nghiệp bảo hiểm. (Ảnh: TTXVN)
Quản lý vốn theo rủi ro
Một điểm mới mang tính đột phá của dự thảo là việc bổ sung quy định áp dụng mô hình quản lý vốn trên cơ sở rủi ro, thay thế cho mô hình vốn pháp định và biên khả năng thanh toán cố định hiện hành. Đây là xu thế tất yếu trên thế giới, giúp đánh giá chính xác hơn “sức khỏe” tài chính và mức độ an toàn của doanh nghiệp. Theo cơ quan soạn thảo, mô hình này sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp chủ động nâng cao năng lực quản trị rủi ro, từ đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi người tham gia bảo hiểm. Để các doanh nghiệp có thời gian thích ứng, dự thảo đưa ra lộ trình áp dụng từ năm 2028 đến năm 2030.
Song song với việc hiện đại hóa công tác quản lý, các đại biểu đặc biệt nhấn mạnh đến việc củng cố niềm tin và bảo vệ quyền lợi khách hàng, nhất là sau những lùm xùm liên quan đến bảo hiểm nhân thọ và kênh phân phối qua ngân hàng (bancassurance) thời gian qua.
Một điểm mới mang tính đột phá của dự thảo là việc bổ sung quy định áp dụng mô hình quản lý vốn trên cơ sở rủi ro, thay thế cho mô hình vốn pháp định và biên khả năng thanh toán cố định hiện hành.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Thái Nguyên) chỉ ra gốc rễ vấn đề: “Rất nhiều vướng mắc bắt nguồn từ tư vấn viên. Bên cạnh những người có trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp thì cũng có những người tư vấn không cụ thể, hướng đến lãi, khiến khách hàng chưa hiểu rõ và khi xảy ra tranh chấp thì phần thua thiệt thuộc về phía người mua”. Từ đó, bà Thủy đề nghị luật sửa đổi lần này cần nghiên cứu, gia cố thêm các quy định về trách nhiệm của đại lý và đội ngũ tư vấn viên để khắc phục những bất cập từ thực tiễn.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh kinh doanh bảo hiểm, nhất là bảo hiểm nhân thọ, là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ. (Ảnh: PV/Vietnam+)
Thảo luận tại tổ, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã làm rõ nhiều vấn đề cốt lõi liên quan đến dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, đặc biệt là những quy định nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo sự an toàn của thị trường.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh kinh doanh bảo hiểm, nhất là bảo hiểm nhân thọ, là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ. Mỗi sản phẩm bảo hiểm trước khi đưa ra thị trường đều phải được Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) thẩm tra và phê duyệt hợp đồng kèm theo. Ông lý giải việc không quy định một hợp đồng mẫu chung là để “giảm sự cứng nhắc, tạo linh hoạt cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty nước ngoài”, nhưng mọi hợp đồng đều phải tuân thủ các nội dung cơ bản đã được luật hóa.
Nhìn nhận thẳng thắn những bất cập trong hoạt động bán chéo bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) thời gian qua, Phó Thủ tướng cho biết luật sửa đổi lần này được thiết kế theo hướng minh bạch hóa triệt để. Ông chỉ rõ, trước đây nhân viên ngân hàng có thể tư vấn khiến “người dân mịt mù thông tin”, nhầm lẫn giữa sản phẩm bảo hiểm và tiền gửi. Nay, luật yêu cầu mọi sản phẩm phải được công khai, minh bạch, khách hàng có quyền lựa chọn rõ ràng và các cơ quan quản lý sẽ tăng cường giám sát, kiểm tra để chấm dứt tình trạng này.
Luật yêu cầu mọi sản phẩm phải được công khai, minh bạch, khách hàng có quyền lựa chọn rõ ràng và các cơ quan quản lý sẽ tăng cường giám sát, kiểm tra để chấm dứt tình trạng này.
Vốn góp có nguồn gốc
Một vấn đề pháp lý đáng chú ý khác được đại biểu Đồng Ngọc Ba (đoàn Gia Lai) nêu ra là quy định tại Điều 3a dự thảo, theo đó các đối tượng bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp cũng sẽ không được tham gia góp vốn vào doanh nghiệp bảo hiểm.
Ông Ba băn khoăn: “Nếu hiểu theo pháp luật hiện hành thì những đối tượng bị cấm thành lập, quản trị vẫn có thể góp vốn. Nhưng theo quy định sửa đổi đây thì những đối tượng này sẽ không được tham gia góp vốn. Có phải chúng ta đã thu hẹp quyền được tham gia góp vốn của các chủ thể trong xã hội không? Tôi không tìm thấy sự phân tích, luận giải thuyết phục về vấn đề này trong hồ sơ dự án luật”.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm đang đứng trước yêu cầu phải giải quyết đồng thời hai nhiệm vụ vừa tạo đà cho doanh nghiệp phát triển, vừa siết chặt kỷ cương để thị trường hoạt động minh bạch, an toàn.
Thông tin từ cơ quan chủ trì soạn thảo, quy định về điều kiện đối với tổ chức, cá nhân góp vốn thành lập doanh nghiệp bảo hiểm đã được đề cập tại nhiều điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm trước đây và hiện nay được hệ thống hóa lại trong dự thảo Luật mới. Việc bổ sung một điều quy định chung (Điều 3a) nhằm tránh trùng lặp đồng thời bảo đảm tính thống nhất trong việc áp dụng pháp luật, thay vì để các quy định tương tự xuất hiện rải rác ở nhiều điều khác nhau như trước.
Lý giải về quy định điều kiện góp vốn vào doanh nghiệp bảo hiểm, được cho là chặt chẽ hơn so với Luật Doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc khẳng định đây là yêu cầu cần thiết, xuất phát từ tính đặc thù của lĩnh vực bảo hiểm. Đây là ngành kinh doanh có điều kiện, do đó bên cạnh yêu cầu tiêu chuẩn đối với tổ chức, cá nhân góp vốn, doanh nghiệp còn phải đáp ứng các tiêu chí tài chính nghiêm ngặt, bao gồm mức vốn pháp định, vốn điều lệ tối thiểu, nguồn gốc vốn góp và quy định về phòng chống rửa tiền.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc khẳng định quan điểm xuyên suốt khi xây dựng luật là phải đặt sự thận trọng và bảo vệ quyền lợi người dân lên hàng đầu.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm đang đứng trước yêu cầu phải giải quyết đồng thời hai nhiệm vụ vừa tạo đà cho doanh nghiệp phát triển, vừa siết chặt kỷ cương để thị trường hoạt động minh bạch, an toàn. Những ý kiến đóng góp sâu sắc, đa chiều từ nghị trường sẽ là cơ sở quan trọng để cơ quan soạn thảo tiếp tục hoàn thiện dự thảo, trình Quốc hội một văn bản luật thực sự chất lượng, đáp ứng kỳ vọng của cả doanh nghiệp và người dân./
Những ý kiến đóng góp sâu sắc, đa chiều từ nghị trường sẽ là cơ sở quan trọng để cơ quan soạn thảo tiếp tục hoàn thiện dự thảo, trình Quốc hội một văn bản luật thực sự chất lượng, đáp ứng kỳ vọng của cả doanh nghiệp và người dân.
Quốc hội họp phiên toàn thể để nghe Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo, trao đổi thông tin về một số điểm mới và những định hướng quan trọng trong dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng quy định tăng giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu đồng...
Lễ khai trương Văn phòng Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại thành phố Đà Nẵng dự kiến diễn ra ngày 21/12/2025 tại khu Công viên Phần mềm số 2, đường Như Nguyệt, phường Hải Châu.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chính thức cung cấp 32 dịch vụ công trực tuyến toàn trình giúp doanh nghiệp và cá nhân giải quyết thủ tục nhanh chóng, tiện lợi.
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc đã chủ trì cuộc họp khẩn cấp cấp trong bối cảnh đồng USD tiếp tục xu hướng tăng mạnh so với đồng won khi tỷ giá vượt qua mốc 1.470 won/USD.
Tính từ đầu tháng 12 đến nay, đã có 18 ngân hàng tăng lãi suất huy động, gồm: Nam A Bank, MB, BVBank, Saigonbank, NCB, Cake by VPBank, Techcombank, Bac A Bank, ACB, Sacombank, SHB...
Trước chi phí cưới hỏi, nhà ở và sinh hoạt tăng cao, nhiều cặp đôi trẻ Hàn Quốc buộc phải hoãn kế hoạch kết hôn. Các đề xuất mới mong muốn hôn nhân không còn là “đặc quyền” của những người đủ tiền.
Chính phủ Cuba vừa ban hành khuôn khổ pháp lý mới nhằm quản lý, kiểm soát và phân bổ ngoại hối hiệu quả hơn, qua đó tăng thu ngoại tệ và hỗ trợ phát triển các lực lượng sản xuất trong nền kinh tế.
Văn phòng kiểm toán tiền tệ Mỹ (OCC) cho biết đã cấp phê duyệt có điều kiện cho một loạt công ty tiền kỹ thuật số để thành lập hoặc chuyển đổi sang mô hình ngân hàng tín thác quốc gia.
Theo tài liệu đang được lưu hành trong giới theo dõi hoạt động của Xưởng Đúc tiền, chân dung mới của Tổng thống Trump dự kiến sẽ xuất hiện ở mặt trước của đồng xu phát hành năm 2026.
Từ đầu tháng 12 đến nay, USD đã mất 1,1% giá trị và giảm hơn 9% kể từ đầu năm 2025, hướng tới mức giảm cả năm mạnh nhất kể từ năm 2017; đồng USD suy yếu phần lớn do tác động khi Fed cắt giảm lãi suất.
Công tác quyết toán Ngân sách Nhà nước được xác định là khâu cuối trong một chu trình ngân sách, nhằm tổng kết, đánh giá việc thực hiện ngân sách cũng như các chính sách ngân sách của năm ngân sách.
Quyết định đóng băng vô thời hạn loại bỏ nguy cơ Hungary và Slovakia, những nước có quan hệ với Nga tốt hơn so với các quốc gia EU khác, có thể từ chối gia hạn lệnh đóng băng vào một thời điểm nào đó.
Ngân hàng trung ương Nga nhấn mạnh các hành vi trái phép của Euroclear và các cơ chế mà EC đang xem xét đã gây thiệt hại cho ngân hàng khiến CBR không thể sử dụng tiền và chứng khoán của mình.
Ngân hàng sẽ triển khai gói ưu đãi 10.000 tỷ đồng với các ưu đãi hấp dẫn dành cho nhiều đối tượng, nhằm hỗ trợ bà con ở nhiều nhóm đối tượng trở lại cuộc sống bình thường
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh phải quản lý chặt chẽ, bịt các "lỗ hổng" pháp lý liên quan đến đất đai khi cổ phần hóa; nghiêm cấm lợi dụng cổ phần hóa để làm thất thoát tài sản Nhà nước.
Walton Enterprises, văn phòng gia đình nắm giữ phần lớn cổ phần Walmart của gia đình Walton, đóng vai trò là trung tâm điều hành các hoạt động đầu tư và từ thiện của họ.
Phân tích mới từ Piper Sandler cho thấy người Mỹ có thể nhận được khoản hoàn thuế cao hơn đến 1/3 so với mức trung bình hằng năm, tương đương thêm khoảng 1.000 USD cho mỗi người nộp hồ sơ.
SpaceX của Elon Musk được cho là chuẩn bị IPO trị giá tới 1.500 tỷ USD vào năm 2026. Thương vụ khổng lồ này có thể đẩy tài sản của ông Musk lên tầm mới, đồng thời đặt SpaceX vào tầm ngắm của Phố Wall.
Tín dụng tăng mạnh trong 2025, đạt hơn 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối năm 2024, hỗ trợ phục hồi kinh tế và phát triển doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu khó khăn.
Những tín hiệu “diều hâu hóa” từ loạt ngân hàng trung ương cùng quyết định hạ lãi suất của Fed đảo ngược kỳ vọng của giới đầu tư, mở ra kịch bản 2026 biến động mạnh hơn nhiều so với dự đoán trước đó.
Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế là một cấu thành và là một điều kiện quan trọng để Trung tâm tài chính quốc tế hoạt động hiệu quả, đảm bảo niềm tin của nhà đầu tư.
Sáng 11/12, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng với 421/424 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 89,01% tổng số đại biểu quốc hội).
Tổng thống Trump, người từ lâu đã kêu gọi Fed cắt giảm lãi suất để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cho rằng Chủ tịch Fed Jerome Powell “cứng nhắc” khi phê duyệt một đợt giảm lãi suất “khá nhỏ.”
Đây là lần thứ 3 trong vòng 4 tháng Fed cắt giảm lãi suất, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong chính sách tiền tệ và mở ra cơ hội tiếp cận các lựa chọn vay vốn dễ dàng hơn cho hàng triệu người Mỹ.
Khảo sát trên 1.500 gen Z Mỹ cho thấy chatbot AI đã trở thành thói quen hằng ngày của nhiều em. Chuyên gia cảnh báo sự lệ thuộc này có thể ảnh hưởng đến tâm lý, hành vi xã hội và an toàn học đường.
Ông Trump nói rằng "thuế quan" là một trong những từ yêu thích của mình và cho biết gói hỗ trợ 12 tỷ USD vừa được chính quyền ông công bố cho nông dân Mỹ được chi trả từ nguồn thu thuế quan.
Netflix tưởng như đã nắm chắc chiến thắng, nhưng Paramount bất ngờ tung “cú lật kèo” trị giá 108,4 tỷ USD—không chỉ cạnh tranh, mà muốn nuốt trọn Warner Bros.
Hiện có hơn 50 nhà đầu tư và tổ chức quan tâm đến Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh, gồm 4 nhóm: hạ tầng cơ sở, tài chính, công nghệ và nhóm dịch vụ số.
Ủng hộ sửa đổi luật, song đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) nhận định nhiều vướng mắc hiện nay không xuất phát từ quy định của Luật mà chủ yếu nằm ở khâu tổ chức thực hiện.
