Các nhà khoa học Anh ngày 4/2 đã xác nhận bộ xương được tìm thấy tại bãi đậu xe ở thành phố Leicester là di hài nhà vua Richard III, một kết thúc kỳ lạ cho bí ẩn lịch sử đã 500 năm qua. Nghiên cứu cho thấy mẫu DNA từ xương của di hài khớp với những người hậu duệ của nhà vua. Ngoài ra, theo lời các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Leicester, bộ xương cũng in dấu những vết thương vì chiến trận khớp với sử liệu. Di hài nhà vua, người từng được William Shakespeare mô tả là một người gù lưng xấu xí và được coi là một trong những vị vua “hôn ám” nhất lịch sử nước Anh, sẽ được chôn cất trang trọng ở một nhà nguyện tại Leicester. “Thưa quý bà quý ông, Đại học Leicester xin đưa ra kết luận học thuật không thể nghi ngờ rằng thi thể tìm được tại Greyfriars tháng 9/2012 đúng là Richard III, vị vua cuối cùng của dòng họ Plantagenet ở Anh,” nhà khảo cổ học hàng đầu Richard Buckley nói trong tiếng vỗ tay như sấm dậy ở một cuộc họp báo tại trường đại học. Phát hiện này gây ra một làn sóng háo hức trong các sử gia, khi nó cung cấp bằng chứng chắc chắn về vị quân chủ mà cuộc đời phủ đầy tranh cãi kể từ sau khi ông qua đời ở trận Bosworth năm 1485. Theo các tài liệu lịch sử, thi thể của Richard, trần truồng và còn đầy máu, đã được chuyển trên lưng ngựa tới Leicester trước khi được chôn cất ở một nghĩa trang vô danh tại Greyfriars, một chủng viện dòng Francisco tại thành phố miền trung nước Anh. Vương miện sau đó được chuyển từ dòng họ Plantagenet sang dòng họ Tudor, những người đã mô tả Richard như quỷ dữ tham lam quyền lực đến mức sát hại hai người cháu trai trẻ tuổi, những nhân vật nổi tiếng trong câu chuyện “Các hoàng tử trong tòa tháp,” để củng cố ngai vàng.
Di hài của Vua Richard III tại hố khai quật tại Leicester (Nguồn: AFP)
Cuộc tìm kiếm thi thể nhà vua dấy lên vào năm 2012 khi các nhà khảo cổ học tìm thấy các tài sử liệu và bằng chứng địa lý cho thấy nhà vua được chôn ở Greyfriars và công tác khai quật được bắt đầu. Ngày 4/2, nhóm nghiên cứu bộ xương xác nhận nhà vua bị chứng vẹo cột sống khá nặng, có thể gây ra đau đớn và khiến vai phải của ông nhìn cao hơn vai trái, nhưng không có bằng chứng cho thấy ông bị gù và xấu xí như mô tả của Shakespeare trong vở kịch “Richard III.” Càng tìm kiếm, các nhà khảo cổ càng tin rằng bộ xương là của nhà vua Richard. Thi hài người chết có tuổi khớp (nhà vua băng hà ở tuổi 32), có chế độ dinh dưỡng giàu protein, tương ứng với địa vị cao trong xã hội thời bấy giờ, với khung xương mảnh mai, gần như phụ nữ, phù hợp với các mô tả sử liệu. Phân tích đồng vị carbon cho thấy bộ xương đúng là ở thời Richard và có những dấu hiệu bị thương vì chiến trận, với hai vết thương nghiêm trọng ở đầu, cỏ thể do gươm hoặc búa dài, một trong hai vết thương đã làm nhà vua thiệt mạng, theo Jo Appleby, trưởng nhóm cốt học của dự án. Cũng có những dấu hiệu về “các vết thương mang tính sỉ nhục” ở mặt và bụng, mà nhiều người cho rằng do kẻ thù của nhà vua gây ra với thi thể của ông sau khi ông đã chết. Các nhà nghiên cứu tự tin họ đã tìm thấy Richard, nhưng sự xác nhận cuối cùng chỉ tới sau các kết quả DNA công bố ngày Chủ nhật, vài giờ trước khi hơn 150 nhà báo tập trung để nghe tuyên bố. Chuyên gia về gene Turi King xác nhận DNA trên bộ xương phù hợp với hai hậu duệ của chị gái nhà vua, Anne xứ York, một người hiện đang làm thợ mộc ở Canada tên là Michael Ibsen, còn người kia xin giấu tên. “Một cách ngắn gọn bằng chứng DNA cho thấy đây là thi thể của Richard III”, King nói ở cuộc họp báo. Ông Ibsen, hậu duệ 17 đời của vua Richard, nói với AFP ông “kinh ngạc” trước phát hiện này và muốn sớm được nhìn thấy khuôn mặt phục dựng của nhà vua, dù ông nói: “Tôi có lẽ không giống ông ấy.” Các sử gia giờ hy vọng sẽ có thể xua tan những huyền tích về Richard, tìm ra các bằng chứng phản bác việc ông đã giết hai hoàng tử trẻ cũng như tập trung vào hai năm cai trị ngắn ngủi của nhà vua, với sự kiện quan trọng là việc thành lập hệ thống trợ giúp tư pháp và áp dụng việc nộp tiền bảo lãnh để tại ngoại hầu tra. Philippa Langley, một thành viên Hội Richard III đã hợp tác và gây quỹ cho cuộc nghiên cứu, nói bà hy vọng những bằng chứng mới về nhà vua sẽ “khiến ông được nhìn nhận như một nhân vật nhiều góc cạnh, chứ không phải là một con quỷ như giải thích của những người dòng Tudor”./.
Trần Trọng (Vietnam+)
