Ảnh hưởng của bão số 13 cùng với đợt mưa lũ lịch sử (từ ngày 16-20/11) đã khiến Buôn Nu, xã Uar (tỉnh Gia Lai) ngập sâu trong nước nhiều ngày, buộc hàng trăm hộ dân phải sơ tán khẩn cấp.
Cho đến thời điểm hiện tại, Buôn Nu vẫn còn 30 hộ dân với gần 100 nhân khẩu sinh sống trong điều kiện nước ngập từ 0,2–0,5m, đời sống bị đảo lộn nghiêm trọng.
Hơn hai tuần trôi qua, nhiều hộ dân vẫn chưa thể trở về nhà do nước chưa rút hết. Trong căn nhà sàn chưa đầy 50m² của bà Siu H’Dri, gần 19 người thuộc ba thế hệ phải chen chúc sinh hoạt tạm bợ. Không gian chật hẹp, thiếu nước sạch và vật dụng thiết yếu khiến sinh hoạt của cả gia đình gặp rất nhiều khó khăn.
Bà H’Dri cho biết từ hôm bão 13 đến giờ, nước vẫn ngập hết buôn. Ba đứa con đưa cả gia đình sang đây ở nhờ. Đông người nên việc ăn uống, ngủ nghỉ đều bất tiện. Chỉ mong nước rút nhanh để mọi người trở lại nhà, dọn dẹp, ổn định cuộc sống.
Chị Siu H’Luyên, con gái bà H’Dri nhớ lại, nước lũ dâng rất nhanh, gia đình chỉ kịp bế trẻ nhỏ và mang theo vài vật dụng thiết yếu sang nhà mẹ.
Hiện các hộ khác trong buôn đã về dọn dẹp nhà cửa, ổn định cuộc sống. Riêng căn nhà của gia đình chị H’Luyên nước vẫn còn cao, cửa ngõ bị ngập nên chưa thể quay về.
Cách đó không xa, tại một bãi đất trống, 4 hộ gia đình với gần 20 nhân khẩu đang dựng lều tạm để sinh sống trong điều kiện thiếu thốn mọi thứ.
Trong số này, gia đình chị Nay H’Ri là một trong những hộ chịu ảnh hưởng lớn khi căn nhà vẫn còn ngập tới ngang thắt lưng.Chị Nay H’Ri cho biết, nước lũ dâng quá nhanh khiến gia đình chị không kịp trở tay. Đồ dùng trong nhà đều bị ướt, nhiều thứ hỏng hoàn toàn.
Những ngày nước lên cao, 8 người trong nhà tôi phải vào trú tạm trong trường học. Khi học sinh đi học lại, gia đình chị dựng lều sát nhà để ở tạm đợi nước rút sẽ quay về. Cuộc sống rất khó khăn và thiếu thốn.
Theo thống kê của Ủy ban Nhân dân xã Uar, Buôn Nu có 453 hộ với 2.221 nhân khẩu. Trận mưa lũ vừa qua đã khiến 235 hộ (882 nhân khẩu) phải di dời khẩn cấp; 131 hộ bị ngập sâu từ 0,8-1,2m.
Hai đoạn đường nội buôn dài khoảng 100m vẫn còn chìm trong nước từ 0,2-0,3m, gây nhiều trở ngại cho việc đi lại và vận chuyển nông sản.
Ngay sau khi nắm tình hình, xã Uar đã khảo sát các vị trí có khả năng thoát nước. Cống Điểm 8 trên tuyến Trường Sơn Đông (thôn Huy Hoàng) tuy có thể hỗ trợ nhưng thiếu độ chênh, không thể giải quyết triệt để.
Trong khi đó, khu vực sau Quốc lộ 25, tiếp giáp hồ Mơnao, có mực nước cao hơn khoảng 1m, thuận lợi để khơi thông dòng chảy về sông Ba.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Uar Nguyễn Thanh Vân cho biết địa phương đã thống nhất mở dòng chảy tại vị trí khu vực sau Quốc lộ 25, nơi tiếp giáp với hồ Mơnao có mực nước cao hơn khoảng 1m, thuận lợi để khơi thông dòng chảy về sông Ba để đẩy nhanh tiến độ rút nước.
Dự kiến 1-2 ngày tới, tình trạng ngập úng tại Buôn Nu sẽ cơ bản được khắc phục. Sau khi nước rút hoàn toàn, xã sẽ phun tiêu độc, khử trùng, huy động lực lượng hỗ trợ người dân vệ sinh môi trường, phòng tránh dịch bệnh và ổn định đời sống.
Để bố trí chỗ ở an toàn cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai tại khu vực phía Tây của tỉnh, Ủy ban Nhân dân tỉnh Gia Lai đã ban hành Quyết định số 2941/QĐ-UBND ngày 5/12/2025 phê duyệt Lệnh xây dựng công trình khẩn cấp cho 7 dự án tái định cư tại các xã Ia Tul, Ia Hiao, Ia Rsai, Uar, Ia Ly, Đăk Song và Ia Dreh, với tổng kinh phí hơn 880 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước.
Buôn Nu thuộc nhóm dự án được ưu tiên triển khai giai đoạn 2025-2026. Khi hoàn thành, dự án sẽ góp phần đảm bảo nơi ở ổn định, an toàn cho các hộ dân thường xuyên chịu ảnh hưởng của mưa lũ./.