Ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam (VBA)chia sẻ hợp tác-bình đẳng-cùng phát triển là quan điểm của VBA nhằm khuyến khíchcác doanh nghiệp nước ngoài tham gia Hiệp hội.
Tại Hội thảo "Cạnh tranh lành mạnh để bảo vệ người tiêu dùng Việt" do Hiệphội tổ chức ngày 14/5 tại Hà Nội, ông Nguyễn Văn Việt cũng cho biết VBA sẽ khôngủng hộ bất cứ doanh nghiệp nào sử dụng chiêu thức cạnh tranh không lành mạnhcũng như mọi hình thức độc quyền nhằm độc chiếm thị trường mà không hướng tới sựphát triển chung cho ngành, cho đất nước và vì quyền lợi của người tiêu dùng.
Hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn tràn lan
Theo ông Nguyễn Văn Việt, thời gian qua hoạt động sản xuất kinh doanh của cácdoanh nghiệp ngành thường xuyên đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt trong nướccũng như từ nước ngoài. Có thể hiểu đơn giản đây là sự ganh đua giữa những chủthể trong nền sản xuất hàng hóa nhằm giành giật thị trường, khách hàng hoặcnhững điều kiện thuận lợi trong sản xuất, tiêu thụ để từ đó thu lợi nhuận cao.
Bên cạnh mặt tích cực, cạnh tranh còn có những hoạt động vi phạm đạo đức,pháp luật như buôn lậu, trốn thuế, tung tin phá hoại hay những hành vi cạnhtranh làm phân hóa giàu nghèo, tổn hại đến môi trường sinh thái... Với tiêu chíhợp tác-bình đẳng-cùng phát triển, VBA đã nỗ lực tạo sự kết nối về chính sách,thị trường, khoa học công nghệ giữa các doanh nghiệp với nhau cũng như với cơquan quản lý Nhà nước và người tiêu dùng. Bên cạnh đó, VBA còn soạn thảo và đangtriển khai 2 quy chế marketting của ngành trong đó quy định rõ về việc cạnhtranh giữa các doanh nghiệp.
Ông Trần Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường thuộc Bộ Công Thương chobiết nhận thức được thực trạng hàng giả, hàng kém chất lượng tràn lan thịtrường, Cục đã có nhiều nỗ lực trong công tác đấu tranh ngăn chặnnạn hàng giả, hàng kém chất lượng mang lại kết quả khả quan cũng như tác độngtích cực đến thị trường. Tính đến hết quý 1 năm nay, Cục đã phát hiện và xử lý3.115 vụ; xử lý vi phạm hành chính trên 13 tỷ đồng; trị giá hàng hóa vi phạmcũng gần 14 tỷ đồng. Tuy đạt được những kết quả khả quan nhưng nhìn chung vẫnchưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của Chính phủ và Ban chỉ đạo 127 Trungương.
Thực tế cho thấy những kết quả xử lý vẫn còn chưa phản ánh đúng thực tế viphạm, công tác đấu tranh chống nạn hàng giả vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập dothủ đoạn vi phạm ngày càng tinh vi mà chế tài thì quá nhẹ, không đủ sức răn đeđối tượng. Không những thế, hiện nay có rất nhiều cơ quan thực thi có thẩm quyềnxử lý hàng giả dẫn đến chức năng nhiệm vụ bị chồng chéo, cơ chế phối hợp lạichưa đồng bộ, chặt chẽ, lực lượng phân tán, hoạt động rời rạc hay chủ thể bị xâmphạm sở hữu trí tuệ lại không có tinh thần hợp tác gây khó khăn cho các lựclượng chức năng.
Bởi vậy, cuộc đấu tranh với vấn nạn hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệlà công việc không chỉ của riêng một lực lượng, doanh nghiệp hay cá nhân mà phảilà công việc của toàn xã hội, phối hợp với các doanh nghiệp, hiệp hội, các cơquan truyền thông nhằm tuyên truyền nâng cao ý thức của các tổ chức, cá nhânkinh doanh và người tiêu dùng.
Chia sẻ những thông tin trong việc bảo vệ thương hiệu và bảo vệ quyền lợi ngườitiêu dùng dưới góc độ chống hành vi phản cạnh tranh, ông Trần Anh Sơn, Phó Cụctrưởng Cục Quản lý Cạnh tranh thuộc Bộ Công Thương nhấn mạnh: chiến lược phảncạnh tranh bao gồm những hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh bị cấm như bán hànghóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ nhằm loại bỏ đối thủ cạnh tranh; ápđặt giá mua, giá bán hàng hoá, dịch vụ bất hợp lý hoặc ấn định giá bán tối thiểugây thiệt hại cho khách hàng.
Ngoài ra, còn có rất nhiều những hành vi không lành mạnh dẫn đến xâm phạm bímật kinh doanh; ép buộc trong kinh doanh, gây rối đối với hoạt động kinh doanhcủa doanh nghiệp. Đáng chú ý là Báo cáo đánh giá cạnh tranh 10 lĩnh vực thuộcnền kinh tế năm 2012 của Cục, có tới 7 lĩnh vực đang tồn tại độc quyền nhóm baogồm bột giặt, dầu thực vật, bảo hiểm phi nhân thọ, truyền hình trả tiền... Đâylà dạng độc quyền khó kiểm soát và gây nhiều tác hại cho các doanh nghiệp cùngngành nghề yếu thế hơn.
Cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp
Để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, ông Lương Văn Tự, nguyên Thứ trưởng Bộ Thươngmại cho rằng: trong WTO, cạnh tranh là một trong những nguyên tắc quan trọng nêntổ chức này đã đề ra các Hiệp định chống trợ cấp, Hiệp định chống bán phá, Hiệpđịnh tự vệ thương mại nhằm xử phạt những trường hợp vi phạm.
Hiện nay, đa số các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài làm ăn chân chính, tuânthủ pháp luật, nhưng vẫn còn không ít doanh nghiệp dùng thủ thuật chuyển giá vàkhông thực hiện đầy đủ chính sách thuế của Nhà nước.
Do vậy, ông Tự đề xuất vớicác cơ quan chức năng cần nghiên cứu và sửa đổi văn bản pháp luật không đáp ứngđược yêu cầu; hoàn chỉnh các hàng rào kỹ thuật phù hợp với cam kết quốc tế bảovệ sản xuất cũng như tăng cường năng lực của các Hiệp hội ngành hàng để pháthiện và kiến nghị với các cơ quan quản lý những biện pháp phù hợp nhằm bảo vệlợi ích chính đáng của mình. Đặc biệt, các doanh nghiệp cần có chiến lược pháttriển thị trường, thương hiệu và đăng ký thương hiệu những nước mình sẽ xuấtkhẩu trước mắt và tương lai.
Về phía VBA cũng kiến nghị các bộ ngành sớm ban hành bổ sung những quy định đểtăng cường quản lý, giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm trong việc thực thi chínhsách về thuế, đầu tư, cạnh tranh và thương hiệu hàng hóa... Nên chăng cần có quyđịnh những doanh nghiệp bị lỗ kéo dài không được mở rộng sản xuất cùng mặt hàngđó. Mặt khác, xem xét điều chỉnh những qui định về chi phí quảng cáo để đáp ứngnhu cầu thực tế và phù hợp khả năng tài chính doanh nghiệp. Tăng cường kiểm soátchế độ khuyến mại để tránh việc lách luật chống bán phá giá nhất là hình thứctặng hàng không thu tiền.
Để hạn chế được tình trạng vi phạm hàng giả, hàng kém chất lượng gây bức xúc chongười tiêu dùng, doanh nghiệp và xã hội, Cục Quản lý thị trường cũng đề nghị mộtsố giải pháp như hoàn thiện và trình Chính phủ Chương trình Quốc gia về chốngbuôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại để định hướng hoạt động cho các lựclượng thực thi giai đoạn 2013-2020.
Cùng đó, tăng cường thực thi Nghị định số 08/2013/NĐ-CP quy định xử phạt viphạm hành chính đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả; tiếp tục rà soát,kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản vi phạm pháp luật còn chồng chéo, mâuthuẫn.
Ngoài ra, chỉ đạo các Chi cục Quản lý thị trường địa phương tăng cường côngtác quản lý địa bàn, quan tâm chỉ đạo chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữutrí tuệ. Thống nhất trong công tác triển khai toàn diện nhằm tạo được hiệu ứngtốt trên thị trường./.
Uyên Hương (TTXVN)